Tijdvak 7. A. Verlicht absolutisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

De tijd van Pruiken en Revoluties

A. Verlicht absolutisme 

Tijd van Pruiken en Revoluties

1700 - 1800

De 18e eeuw is een tijdperk van zowel rede als zinloos geweld, van vrijheid en slavernij, en van onvoorstelbare rijkdom en wanhopige armoede.

De trans-Atlantische slavenhandel groeit, evenals de tegenstanders ertegen.

Europese filosofen komen tot nieuwe conclusies over allerlei onderwerpen, waaronder economische, religieuze, sociale en politieke kwesties.

Deze ontwikkelingen worden samen de Verlichting genoemd.

These developments are together called the Enlightenment.

Kenmerkende aspecten:

- de Verlichting

- de Amerikaanse revolutie

-de Bataafse revolutie (Nld)

- de Franse revolutie

De 18e eeuw

De adel was zo rijk dat zij als symbool allerlei gekke kapsel met pruiken namen. Kappers maakten zelf gehele schepen als kapsel voor de rijkste onder de rijken.

Hoe ontstond een veranderings-idee?

• De wetenschappelijke revolutie 1650-1800 (H3!)

• Als gevolg van de wetenschappelijke revolutie 
• Zelf nadenken, niet alles zomaar geloven (ratio gebruiken)

De Verlichting 

De ideeën van de Verlichting

1. Mensen horen vrij te zijn en mensenrechten te hebben.
2. Meer macht voor het volk (meer democratie en een grondwet)
3. Scheiding van kerk, staat en rechtspraak
4. Het verstand is belangrijk en moet goed gebruikt worden door iedereen.

Verlicht denker of niet?

Bekijk onderstaande zinnen en bedenk of ze wel of niet van een Verlichte denker zouden zijn. (klik op het nummer voor het antwoord)

Waarom wel / niet?

'Emotie is het allerbelangrijkste in het menselijk bestaan'

'De koning zou zijn macht moeten delen met een parlement'

'Je moet wel nadenken over jouw geloof, maar de Kerk heeft altijd gelijk.'

'Niet iedereen is gelijk.'

1

2

3

4

De Verlichters en politiek I

Verlichters

• Een koning is er voor het volk
• Het volk mag een slechte koning afzetten
• De echte macht ligt bij het volk

Gevolg

• Tegen absolutisme
• Vóór democratie

0

Wat is volgens jou de beste omschrijving van de Verlichting?

1. Er ging bij mensen een lichtje branden
2. Mensen begonnen weer zelf na te denken
3. De TL- verlichting werd uitgevonden
4. Huh? Wat is de verlichting?

Het volgende begrip past het best bij de Verlichting...

1. verstand
2. Renaissance
3. ontdekkingsreizen
4. Grieken

Verlichting is een gevolg van
...

1. wetenschappelijke revolutie
2. feodalisme
3. de Reformatie
4. plantagekoloniën

Bij Verlichting past het volgende begrip...

1. oorlog
2. gelijkheid
3. absolutisme
4. socialisme

Wat wordt er bedoeld met 'rationeel' in 'rationeel denken'?

1. Gebaseerd op emoties
2. Gebaseerd op rantsoenen
3. Gebaseerd op logica
4. Gebaseerd op het verstand

Reactie koningen

Ideeën van de Verlichting verbieden

Of

Sommige ideeën overnemen, zolang de vorst alle macht houdt.

= Verlicht absolutisme

De kern van het verlicht absolutisme is:

1. Alles voor het volk, niets door het volk
2. L'état c'est moi
3. Ik denk dus ik besta
4. No taxation without representation

Wat is geen voorbeeld van verlicht absolutisme?

1. Catherina de Grote houdt de macht, maar voert wel een grondwet in
2. Frederik de Grote geeft geen inspraak aan de burgers, maar zet zich wel in voor beter onderwijs
3. Lodewijk de XVI vervolgt verlichte denkers en legt de burgers hoge belastingen op
4. In 1919 krijgt de bevolking van Nederland algemeen kiesrecht

Bij het verlicht absolutisme voeren vorsten verlichte ideeën in ...

1. Van bovenaf
2. Vanuit het volk
3. Van onderaf
4. vanuit de filosofen

Wat is géén kenmerk van verlicht absolutisme?

1. God wijst de vorst aan
2. Het volk wijst de vorst aan
3. De vorst investeert in wetenschap
4. De vorst heeft álle macht

huiswerk

Lees lesboek A (p.70+71)

Maak opdr. 6 tm 9