P 8.3 Ziekten van het spijsverteringskanaal

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

3

ziekten van het spijsverteringskanaal

TM module 8

3 ziekten van het spijsverteringskanaal

LEERDOELEN...

• Je noemt voorbeelden van ontstekingen, infecties en gezwellen
• Je noemt een of meerdere kenmerken van de verschillende afwijkingen
• Je noemt een karakteristiek symptoom van de verschillende afwijkingen

3.1

mond- en keelholte

mondzorg is belangrijk, ziekteverwekkers liggen op de loer...

• gaatjes (cariës)
• tandvleesontsteking
• gevoelige tanden
• klachten: pijn, slechte adem, kauwproblemen

3.1.1

gebitsafwijkingen

achter in de keel zitten lymfe klieren (afweer), ze zijn ontstoken bij...

• amandel ontsteking
• ziekte van Pfeiffer (virusziekte)
• klachten: slikproblemen, moe-zijn, gezwollen klieren

3.1.1

keelafwijkingen

3.2

slokdarmaandoeningen

er komt steeds maagzuur in de slokdarm terecht...

• zuurbranden of refluxziekte
• cellen van de slokdarm sterven af
• klachten: brandende oprispingen

3.2.1

refluxziekte

kanker van de slokdarm komt voor bij...

• alcohol en roken
• refluxziekte
• overgewicht
• klachten zijn (o.a.) slikproblemen, bloedbraken, zwarte ontlasting
  

3.2.2

slokdarmkanker

spataderen in de slokdarm komen voor bij...

• leverfalen
• klachten: geen, bloedbraken

3.2.3

slokdarmspataderen

door plaatselijk een slechte wand, ontstaat een uitgerekt zakje...

• hier kan voedsel in achterblijven
• klachten: moeilijk slikken, eten komt terug, slechte adem

3.2.4

slokdarmdivertikel

3.3

ziekten van de maag

een maagontsteking (gastritis) kan snel of traag opkomen...

1 acute variant (snel) komt door een virus of voedsel-vergiftiging

3.3.1

maagontstekingen

2 chronische variant (traag) komt door een maagbacterie...

• de bacterie tast de maagplooien aan
• van 1 en 2 zijn de klachten buikpijn, braken en geen trek hebben

3.3.1

maagontstekingen

een maagzweer is een beschadiging van de maagwand...

• komt door de maagbacterie, medicijngebruik
• klachten: maagpijn (vlak na eten), braken

3.3.2

maagzweer

bij maagkanker zit er een tumor in de maag...

• oorzaken zijn de maag-bacterie, voeding(?), maag-operatie

3.3.3

maagcarcinoom

3.4

ziekten van de dunne darm

Coeliakie (of glutenallergie) is een allergische reactie op gluten in de dunne darm...

• de gluten veroorzaken een ontsteking
• darmvlokken verdwijnen
• er ontstaan klachten van malabsorptie

3.4.2 aandoeningen van het jejunum en ileum

• klachten: buikpijn, diarree, soms juist verstopping, opgeblazen gevoel, bolle buik

3.4.2 aandoeningen van het jejunum en ileum

de ziekte van Crohn is een chronische darminfectie...

• ook elders in het mdk kan het voorkomen (zoals in dikke darm, slokdarm)

3.4.2 aandoeningen van het jejunum en ileum

• bij Crohn is de hele darmwand vol kloofjes en zweertjes
• klachten: diarree, buikpijn, koorts, gewichtsverlies, moe, bloedverlies bij de ontlasting
• het gaat soms beter, slechter

3.4.2 aandoeningen van het jejunum en ileum

3.5

ziekten van de dikke darm

Ontstekingen van de dikke darm (colitis) kunnen door

virussen, bacteriën en parasieten worden veroorzaakt.

Ze kunnen het colon via het voedsel bereiken en de darm reageert met het afscheiden van veel vocht (diarree)

3.5.1 ontstekingen van de dikke darm

bij een spastische dikke darm (prikkelbaar darmsyndroom, IBS irritable bowel syndrome) is de peristaltiek ontregeld...

• hierdoor ontstaan krampen
• klachten zijn: sterk wisselende stoelgang, obstipatie of diarree, vol gevoel

3.5.2

spastische dikke darm

dit is een ontsteking in een uitstulping van de darm...

• te harde feces veroorzaakt deze zakjes
• klachten: buikpijn, zwelling, koorts, weinig defecatie

3.5.3

diverticulitis

colitis ulcerosa is een chronische darminfectie...

• komt alleen voor in de dikke darm, opklimmend vanuit de endeldarm

3.5.4

colitis ulcerosa

• bij CU is de slijmlaag door zweertjes beschadigd
• klachten: langdurig diarree, moe, buikpijn, slechte eetlust
• het gaat soms beter, slechter

3.5.4

colitis ulcerosa

darmpoliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker (coloncarcinoom)...

• klachten: bloed, slijm in de ontlasting, loze aandrang, vol darmgevoel hebben, afvallen, moe, slechte eetlust

3.5.5

dikke darmgezwellen

Aambeien zijn gezwollen en uitgezakte bloedvaten...

• ze ontstaan bij te veel druk op de anus (persen)
• klachten: pijn, helderrood bloed bij de ontlasting

3.5.6

endeldarm