Deel 1 Erfelijkheid

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Wat weet jij al over erfelijkheid?

Lesdoelen

• Je kan uitleggen wat erfelijke eigenschappen zijn
• Je kan het verschil uitleggen tussen genotype en fenotype.
• Je kan uitleggen waar de informatie voor je erfelijke eigenschappen zitten.

Erfelijke eigenschappen

Jouw eigenschappen zijn alle kenmerken die jou tot een mens maken. 

Erfelijke eigenschappen hebt je geerfd van je ouders en noem je erfelijke eigenschappen. 

Lesdoelen

• Je kan uitleggen wat erfelijke eigenschappen zijn
• Je kan het verschil uitleggen tussen genotype en fenotype.
• Je kan uitleggen waar de informatie voor je erfelijke eigenschappen zitten.

Wat is het fenotype

• Fenotype is een ander woord voor verschijningsvorm van een eigenschap 
• Het fenotype wordt bepaald door erfelijke eigenschappen, invloeden uit het milieu of door het genotype en door invloeden uit het milieu
• Het fenotype verandert in jouw leven, maar je kan het fenotype ook zelf veranderen. 

Wat heb jij veranderd
aan jouw fenotype?

Wat is het genotype

Alle genen op alle chromosomen samen, maar ook voor 1 eigenschap spreek van genotype; voor elke eigenschap heb je 2 genen. 

Hoe ontstaat het genotype?

• Zaadcel met 23 chromosomen van vader + met eicel met 23 chromosomen = bevruchte eicel. 
• Genotype staat vast
• gewone celdeling...... elke cel zelfde genotype
  

Ezelsbruggetje:

GENotype

Fenotype = verF

Lesdoelen

• Je kan uitleggen wat erfelijke eigenschappen zijn
• Je kan het verschil uitleggen tussen genotype en fenotype.
• Je kan uitleggen waar de informatie voor je erfelijke eigenschappen zitten.

Waar zit de informatie voor je eigenschappen 

In alle celkernen zitten chromosomen. 

Chromosomen bestaan uit de stof  DNA. Het DNA bevat de informatie voor de bouw van je lichaam.

- Zit alle informatie bv welke kleur haar, ogen, etc

- Maar ook hoe onze organen werken. 

Cellen delen wordt dus alle infomatie gekopieerd.

Geslachtschromosomen

Hiernaast zie je en chromosomenkaart; de rangschikking van chromosomen. 

Is dit een jongen of een meisje? 

Welk van onderstaande eigenschap heeft te maken met het fenotype?

1. Blond geverfd haar
2. Kort geknipt haar
3. Rossig haar
4. Zowel A, B als C

Welke stelling is juist?

1. Fenotype = genotype + milieu
2. Milieu = genotype + fenotype
3. Genotype = fenotype + milieu

Een tweeling.
Wat is waar?

1. één-eiïge tweeling hetzelfde genotype
2. een eiïge tweeling verschillend genotype
3. twee-eiïge tweeling hetzelfde genotype
4. twee-eiïge tweeling verschillend genotype