02 Een armoedig bestaan

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Een armoedig bestaan

Sociale zekerheid en verzorgingsstaat

Doel van de les

Je kent de problemen (slechte leef- en werkomstandigheden) waar arbeiders mee te maken kregen op het einde van de 19de eeuw.

Wanneer ben je eigenlijk arm?

Videofragment Daens

Hierop moet je leten tijdens de video:

In welke omstandigheden werkt men.
Zijn er zaken die nu niet meer zouden kunnen?

Hoe waren de werkomstandigheden?

Werkomstandigheden

• Saai en/of gevaarlijk werk
• Lange dagen (14 uren)
  
• Lage lonen
• Geen rechten
  

Kinderarbeid

• Goedkoper dan volwassenen.
• Nauwelijks onderwijs gehad.
• Noodzakelijk voor onderhoud gezin.

Videofragment Daens

Hierop moet je leten tijdens de video:

In welke omstandigheden leefde men.
Speelt geloof een belangrijke rol in het leven?

Hoe waren de leefomstandigheden?

Waterput waarmee water voor een hele wijk uit het grondwater wordt gehaald.

Grondwater werd vaak gebruikt als drinkwater.

Door een kapotte riolering kunnen uitwerpselen bij het drinkwater komen.

Uitwerpselen die besmet zijn (bijvoorbeeld met cholera) komen in het grondwater terecht.

Arbeiderswijk

Leefomstandigheden

• Kleine en slechte woningen
• Veel gezinsleden
• Slecht voedsel
• Slechte hygiëne zorgt voor ziektes als cholera en TBC
• Hoog kindersterftecijfer door slechte voeding kinderen.

Leefomstandigheden

• Kleine woningen.
• Veel gezinsleden.
• Slecht voedsel 
• Hoge kindersterfte (arbeidersvrouwen gaven geen borstvoeding).
• Slechte hygiëne zorgt voor ziektes als cholera en TBC.


• Drankmisbruik

ONDERZOEKSVRAAG

Welke problemen hadden arbeiders in de 19de eeuw?

Maak paragraaf 2.1 Een armoedig bestaan.

EXAMENVRAAG

Vanaf 1870 kwamen er in Nederland steeds meer fabrieken. In deze fabrieken gingen veel kinderen werken.
Geef één argument van een voorstander en één argument van een tegenstander van kinderarbeid in fabrieken.
Doe het zo:
voorstander: ... (geef één argument) 

tegenstander: ... (geef één argument)

Tegenstanders

Het werk in fabrieken is ongezond/riskant/vermoeiend voor kinderen. Kinderarbeid zou niet nodig moeten zijn om het inkomen van volwassenen aan te vullen. Kinderen hebben recht op onderwijs. De werktijden zijn te lang.

Voorstanders

Kinderen zijn goedkope arbeidskrachten. Kinderen kunnen het geringe gezinsinkomen aanvullen / het gezin lijdt minder armoede. Kinderen kunnen het fijne handwerk verrichten dat door volwassenen niet gedaan kan worden. Het is gezond om op jonge leeftijd lichamelijke arbeid te verrichten.