Veranderende ecosystemen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Veranderende ecosystemen

Wat gebeurt er met dit braakliggende terrein totdat jij 40 bent?

Opdracht

Wat? Denk na over hoe een kale zandgrond verandert door de tijd en waarom

waarom? Het begrijpen van natuurlijke processen

Hoe? Werk alleen, daarna op aangeven van docent in tweetallen

Tijd: 5 minuten

Vragen? 

1. Welk ecosysteem ontstaat er in NL als je natuur zijn gang laat?

2. Bekijk afbeelding 30 in je boek (pg. 146)

Klaar? Bekijk alvast de belangrijkste begrippen uit BS 4

Uitkomst: Ik vraag straks een aantal tweetallen naar hun ideeën 

Hoe verandert een kale zandgrond door de tijd en waarom?

Hoe verandert ... 

dit...

in dit?

Hoe lang denk je dat dit proces duurt?

geen humus,  extreme omstandigheden

pioniersoorten (grassen, mos) weinig soorten, vorming van humus

Gras fase

Kale fase

kleine diertjes, simpel voedselweb

Door humus/abiotische factoren meer soorten, veel individuen van 1 soort

kruiden fase

Gras fase

insecten

niches, gelaagdheid, lichtconcurrentie

kruiden fase

Struiken fase

 vogels

constante factoren, productie = afbraak, Kringloop gesloten

Struiken fase

Bomen fase

Successie zorgt ervoor dat

een pionierstadium

geleidelijk verandert

in een climaxstadium

Successie

= de geleidelijke verandering  van de soortensamenstelling van een ecosysteem naar een evenwicht

Pionier --> climax

+ 

+ 

=

=

Pionierecosysteem

Climaxecosysteem

• extreme abiotische                omstandigheden
• Weinig humus
• geen gesloten kringlopen
• geringe biodiversiteit
• veel individuen van 1 soort
• weinig biomassa
• geen gelaagdheid
• weinig niches
• netto productie = groot

pioniersecosysteem

 climaxecosysteem

• gematigde en constante abiotische factoren
• veel humus
• gesloten kringlopen
• grote biodiversiteit
• weinig individuen van 1 soort
• veel biomassa
• gelaagdheid
• veel niches
• netto productie = gering

welk climaxecosysteem ontstaat is afhankelijk van geldende abiotische factoren

• temperatuur
• beschikbaar water
• bodem
• licht etc.

Subclimax stadium

Hoe wordt dit systeem in stand gehouden?

Begrazing

Afplaggen

ACTIEF beheer

PRIMAIRE SUCCESSIE

                   * vanaf niks, bijv. door erosie

                   * geen humus

                   * successie moet opnieuw beginnen.

SECUNDAIR  * na verstoring bijv. brand of bomenkap

                           * humus aanwezig in de bovenste laag 

                           * successie hoeft niet van begin af aan, snelle begroeing 

PRIMAIRE SUCCESSIE

• vanaf niks, bijv. door erosie of afplaggen
• geen humus
• successie moet opnieuw beginnen.

SECUNDAIRE SUCCESSIE

• na verstoring bijv. brand, bomenkap of begrazing
• humus aanwezig in de bovenste laag 
• successie hoeft niet van begin af aan, snelle begroeiing 

Aan de slag

Wat? Maak opdracht 25, 26a, 28 en 29

Hoe? Werk in tweetallen

Tijd: 20 minuten

Vragen?

1. Lees eerst nog een keer de tekst uit het boek

2. Daarna vraag je aan mij

Klaar? lees het stuk: modelleren van de natuur + evenwichtssituaties

Uitkomst: We bespreken straks de zandvlakte vraag weer

extreme abiotische factoren

gematigde abiotische factoren

weinig biodiversiteit

veel biodiversiteit

weinig niches

veel niches

weinig humus

veel humus

gelaagdheid

geen gelaagdheid

productie = afbraak

productie > afbraak

kringlopen gesloten

kringlopen open

veel biomassa

weinig biomassa

veel indi. van 1 soort

weinig indi. van 1 soort