2.1 vorming van de Alpen mavo 2

• Mentorles
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

ZM2 | aardrijkskundeles 

Programma

• Uitleg nieuw hoofdstuk
• Filmpje kijken
• Opdrachten maken
• Doelencheck 

Regels

• Kom binnen ga zitten volgens plattengrond
• Pak je spullen (werk- en leerboek, zakkie en map)
• Doe je leerboek open op 2.1

Geen laptop nodig

Weekplenda

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7
Concept 1: Landen indicatoren (China)	Concept 2: Mondiale relaties (China)	Leerdoelen check & SO	Concept 3: Verstedelijking (China)	Concept 4: Platentektoniek, vulkanen en bergen (Europa)	Concept 5: Erosie en verwering (Europa)	Leerdoelen check & SO

platentektoniek

Tijdens deze les leer je:

• Welke soorten platen er zijn 
• Op welke manier deze platen kunnen bewegen
• Wat de gevolgen zijn van plaatbewegingen

Platentektoniek, vulkanen en bergen

Je kan de verschillende plaatbewegingen en daarbij horende gevolgen herkennen op een kaart. 

1. Aan het einde van de les weet ik de 3 soorten bewegingen op aarde.
        
2. Aan het einde van de les kan ik uitleggen welke gevolgen er bij iedere beweging hoort.
    
3. Aan het einde van de les weet je welke 2 plaatsoorten er zijn. 

• P.94 | respect in de klas.

De wereld bestaat uit verschillende platen

Er zijn 3 

verschillende soorten plaatbewegingen:

1. naar elkaar toe (convergentie)

2. van elkaar af (divergentie)

3. langs elkaar (transform)

Platentektoniek

Leerdoel 1 - op welke 3 manieren bewegen de platen?

Er zijn 3 manieren waarop platen bewegen

1. naar elkaar toe (convergentie) 
  

2. van elkaar af (divergentie) 

    

3. langs elkaar (transversaal)
 

• P.94 | respect in de klas.

Continentale & oceanische plaat

Basalt

Graniet

Oceanische plaat:

• basalt
• zwaar
• ligt voor het grootste deel onder oceanen

Continentale plaat:

• graniet
• licht
• bestaat uit zijn grootste deel uit land

Transforme plaatbeweging

2 platen bewegen langs elkaar

• aardbevingen

aardbeving

Convergente plaatbeweging

2 platen bewegen naar elkaar toe:

• 2 continentale platen                    - gebergte vorming                          - aardbeving
• continentale & oceanische plaat   - diepzeetrog                                     - aardbeving                                       - vulkanen   

diepzeetrog

aardbeving

Divergente plaatbeweging

2 platen bewegen uit elkaar

• Land                                                                    -  Het stuk land tussen 2 platen zakt in.    -  (het vult zich met water)
• Zee                                                                        - Magma komt omhoog                                - vulkanisme                                                    - Ontstaan mid-oceanische rug

Divergente plaatbeweging

Land

1. Het stuk land tussen de 2 platen zakt in

2. Het vult zich met water

Divergente plaatbeweging

Zee

1. magma komt omhoog

2. vulkanisme

3. ontstaan mid-oceanische rug

Welke 3 plaatbewegingen zijn er?

Hoeveel plaatsoorten zijn er?
Benoem de soorten platen.

Noem 2 gevolgen van de convergente plaatbewegingen.

platentektoniek

Tijdens deze les leer je:

• Je kan de vorming van de Alpen beschrijven
• Je kunt de oude- en de jonge gebergtes herkennen
• Je weet het verschil tussen verwering en erosie

De vorming van de Alpen

Het ontstaan van de Alpen

De Alpen zijn het hoogste gebergte van Europa

vroeger: tropische zee             daarom: dikke lagen sedimentgesteenten 

• P.94 | respect in de klas.

De vorming van de Alpen

Leerdoel 1: Hoe zijn de Alpen ontstaan?

A. 80 miljoen jaar geleden: de plaat waarop Afrika ligt beweegt  naar het noorden.

B. De zeebodem tussen Europa en Afrika boog, plooide en brak.

• P.94 | respect in de klas.

De vorming van de Alpen

Leerdoel 1: Hoe zijn de Alpen ontstaan?

C. 30 miljoen jaar geleden: de Alpen worden tegen Europa aan geduwd.

D.  deel Europa gerimpeld als een tafellaken: opheffing  ontstaan plooiingsgebergte

• P.94 | respect in de klas.

De vorming van de Alpen

Leerdoel 2: Wat is het verschil tussen jonge - en oudegebergtes? 

Jonge gebergtes	Oude gebergtes
Hoog	Lager
Steile hellingen	Flauwe hellingen
Spitse bergtoppen	Afgeronde toppen
Diepe dalen	Minder diepe dalen/ bredere dalen

• P.94 | respect in de klas.

Hoe komt het dat de jonge gebergtes stiptse toppen hebben en oude gebergtes flauwe hellingen?

De vorming van de Alpen

Leerdoel 2: Wat is het verschil tussen verwering en erosie? 

Oorzaak van de verschillen        Exogene krachten

Door exogene krachten...

• Slijten de gebergtes langzaam af
• Verbrokkelen rotsblokken tot grind
• Grind vergruist tot zand en klei

Verwering = uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei.  

verweringsmateriaal = het ontstane puin na verwering.

• P.94 | respect in de klas.

De vorming van de Alpen

Leerdoel 3: Wat is het verschil tussen verwering en erosie? 

Verweringsmateriaal kan zich later verplaatsen door:

- de zwaartekracht / gletsjers / rivieren / zee / wind

Tijdens dit transport vindt erosie plaats.

Hoe ouder een gebergte, hoe meer verwering en erosie. 

Erosie: Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

 gevolgen: vlakker, lager, minder steil, bredere dalen.

• P.94 | respect in de klas.

De vorming van de Alpen

Leerdoelen Check

• P.94 | respect in de klas.

Bij welke beweging ontstaan gebergtes?

1. Naar elkaar toe
2. Van elkaar af
3. Langs elkaar
4. Bij alle 3