Poëzie klas 1 en 2 Lessenserie PvdK

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Schrijf setjes van twee woorden op die op elkaar rijmen. Je mag meerdere setjes maken. (vb. dag - lach)

Lesdoelen

Aan het einde van deze les: 

- kan ik vertellen wat rijm is en kan ik een rijmschema benoemen

- kan ik vertellen wat er met het begrip "poëzie" bedoeld wordt

WAT    IS

Poëzie en gedichten

Poëzie is een vorm van literatuur, net zoals proza (leesboeken) en toneelstukken (oudere teksten). 

Poëzie is bijzonder, want het ziet er anders uit: 

- niet op de hele pagina

- vaak "gekke" vormen, lettertypes en woorden

- creatieve teksten 

- nieuwe, niet bestaande woorden

- soms rijm                                                                VOORBEELDEN 

wat weet je nu over
POËZIE?

Wat is rijm? 

Veel gedichten rijmen, maar wat is nou rijm? 

Bedenk je antwoord, maar zeg het niet hardop... 

TIP: Denk aan de eerste oefening die we deden.

Rijm

Betekenis 'rijm'

Je hebt gezocht op het woord: rijm.

rijm (het; o; meervoud: rijmen; verkleinwoord: rijmpje)

1 gelijkheid van klank van de laatste lettergrepen in dichtregels

2 (m.n. als verkleinwoord) eenvoudig gedichtje

Rijmschema

Schematische weergave van de eindrijm in een gedicht. 

De eindrijm is de laatste klank van een dichtregel. 

Elke nieuwe klank krijgt een nieuwe letter van het alfabet. 

Dus, samen: 

Al zie ik jouw gezicht elke dag door mijn ogen

Net zo vaak word ik door mijn brein bedrogen. 

Morgen is het weer een nieuwe dag met jou

Opnieuw vierentwintig uur waarin ik van je hou. 

De avond is steeds weer een droevig moment

Het besef dat je een hele nacht niet bij mij bent. 

Nu gaan jullie oefenen

Je krijgt het gedicht "De Dapperstaat" van J.C. Bloem op papier. 

Zet achter elke dichtregel de juiste letter van het alfabet. 

Let op! Elke nieuwe klank krijgt een nieuwe letter! 

J. C. BLOEM (1887-1966)

DE DAPPERSTRAAT

Natuur is voor tevredenen of legen.

En dan: wat is natuur nog in dit land?

Een stukje bos, ter grootte van een krant,

Een heuvel met wat villaatjes ertegen.

Geef mij de grauwe, stedelijke wegen,

De’ in kaden vastgeklonken waterkant,

De wolken, nooit zo schoon dan als ze, omrand

Door zolderramen, langs de lucht bewegen.

Alles is veel voor wie niet veel verwacht.

Het leven houdt zijn wonderen verborgen

Tot het ze, opeens, toont in hun hogen staat.

Dit heb ik bij mijzelven overdacht,

Verregend, op een miezerigen morgen,

Domweg gelukkig, in de Dapperstraat.

Wat is het rijmschema van "De Dapperstraat"? Zet de letters achter elkaar in het vakje.

Valentijn is fijn

maar elke dag

bij het zien van je glimlach

is gelukkig zijn

Valentijn is fijn

ik wil elke dag

gelukkig zijn

bij het zien van je glimlach

Valentijn is fijn

is gelukkig zijn
bij het zien van je glimlach

elke dag

abba

aabb

abab

Gedichten

Poëzie

Verhalen

Proza

gedichten

versjes

rijm

spelen met taal

verhalen

stripboek

zinnen lopen door tot het einde van de bladzijde

meer aandacht voor het verhaal dan voor hóé het geschreven is

Vragen? 

Zijn er nog vragen over wat we vandaag behandeld hebben? 

Vrijdag

Volgende les over poëzie over neologismen.

Huiswerk: 

Zoek op internet of in een dichtbundel een gedicht dat je mooi/gek/leuk/vreemd/bijzonder/apart/dwaas vindt en neem dat mee naar de les.