Oosterse filosofie

• Filosofie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Spoorboekje

Eerste uur:

- Wat is Oosterse Filosofie?

- Opdrachten bij 6.1

Tweede uur:

- De Veda's

- Opdrachten bij 6.2.1

Wat is oosterse filosofie?

- Global village: we hebben politiek en economisch veel met elkaar te maken. Dus wel handig om elkaars cultuur te kennen.

- Eurocentrisme: gericht zijn op Europa en Amerika. westerse denken is filosofie, oosterse denken is wijsheid of spiritualiteit

- Gerichtheid op het Oosten: wij zijn materialistisch, oosten is spiritueel.

- Bestaat Oosterse filosofie wel?

- Indiase filosofie en Chinese filosofie

Opdrachten bij 6.1

Zie: bestanden --> Oosterse filosofie --> Opdrachten Oosterse filosofie + jouw naam.

Maak op basis van de inleidende paragraaf 6.1, ‘Wat is oosterse filosofie?’ een begrippenlijst.

2a Leg de stelling van Kipling uit: ‘Oost is Oost, en West is West, en nooit zullen de twee elkaar ontmoeten.’ Licht je uitleg toe met een voorbeeld.
2b Ben jij het eens of oneens met Kiplings stelling? Licht je antwoord toe.

3a. Waarom is het niet mogelijk om te spreken van een oosterse filosofie?

5. Sommige mensen vinden dat er in het oosten geen filosofie is, maar alleen maar spiritualiteit. Vind je het aannemelijk dat er in sommige culturen niet gefilosofeerd wordt? Leg je antwoord uit en geef in je antwoord een definitie van het woord 'filosofie'.

De Veda's

Indiase filosofie:

- Hindoeisme: Vedanta traditie

- Boeddhisme: Prins Siddhartha Gautama, mahayanaboeddhisme, Nagarjuna

Vedisch tijdperk: 1500 - 500 v. Chr.

Veda's (lofzangen voor de Goden) en Upanishaden (meer filosofisch)

Belangrijke begrippen:
Samsara: rad van geboorte, dood en opnieuw geboren worden. Mens zit hierin gevangen

Karma: wetmatigheid. Positieve handelingen hebben goede gevolgen. Negatieve handelingen hebben slechte gevolgen.

Moksha: bevrijding uit het rad van geboorte, dood en opnieuw geboren worden. Geen karmische kiemen meer creeeren door te mediteren en sober te leven en streng te zijn voor jezelf.

Brahman: de werkelijkheid is een geheel en ongedeeld

Atman: diepste kern van de mens. Je zelf. Ligt in de Brahman.

Leg uit wat in de Indiase levensbeschouwing het verband is tussen samsara, karma en moksha. Leg de drie begrippen ook uit.

Leg uit wat de begrippen brahman en atman betekenen en wat hun relatie is

Oosterse filosofie: de boeddha en het boeddhisme

Spoorboekje

- Herhaling  vorige les: de veda's

- Opdrachten deel 2a 

- Boeddha en viervoudige pad

- Opdrachten deel 2b

- Het mahayana boeddhisme

Leg uit wat in de Indiase levensbeschouwing het verband is tussen samsara, karma en moksha. Leg de drie begrippen ook uit.

Leg uit wat de begrippen brahman en atman betekenen en wat hun relatie is

Opdrachten 2a

Ga naar het team I1A Filosofie

Ga naar 'Bestanden'

Ga naar 'Oosterse filosofie'
Ga naar 'Opdrachten Oosterse Filosofie [jouw naam]

Lees de opdrachten. Lees daarna 2.2 en 2.3 en beantwoord de vragen.

3. Leg de boeddhistische doctrine van anatman uit en pas deze toe op jezelf. Verwerk hierin de notie van de skandha’s.

4. Geef de vier edele waarheden weer en evalueer ze stuk voor stuk: zijn ze waar of niet? Licht je antwoord steeds toe

5. Leg de doctrine van anitya uit. Welke conclusie leiden boeddhisten hieruit af, denk jij? Licht je antwoord toe.

Opdrachten 2B

Ga naar het team I1A Filosofie
Ga naar 'Bestanden'
Ga naar 'Oosterse filosofie'
Ga naar 'Opdrachten Oosterse Filosofie [jouw naam]

Lees de opdrachten. Lees daarna par. 2.4 t/m 2.6 en beantwoord de vragen.

1 . Waarom streeft men in het mahayana-boeddhisme naar de bevrijding van alle levende wezens?

2 . Leg uit in hoeverre je het eens bent het boddhisattva-ideaal, zoals dat in het mahayana-boeddhisme hoog wordt gehouden.

3. Leg het begrip sunyata uit aan de hand van een voorbeeld.

5. Leg het verschil tussen het ‘klassieke’ boeddhisme en het mahayana-boeddhisme uit met behulp van de noties ‘hypochonder’ (iemand die zich inbeeldt dat hij ziek is) en ‘placebo’.

6. Leg het begrip prajnaparamita uit. Ben je het eens met de achterliggende gedachte? Licht je antwoord toe.

Afronding en volgende les

We hebben het gehad over:

- Wat is oosterse filosofie?

- Indiase filosofie: de vedanta. Met als belangrijkste begrippen: samsara, karma, moksha, brahman en atman.

Maak voor de volgende les je opdrachten deel 1 af.

Volgende les hebben we het over de boeddha