AFP 2.4.14

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 14

Periode 4

Leerjaar 2

Vorige les

Welke kenmerken passen bij een borderline persoonlijkheidsstoornis?

Waar is iemand met een gegeneraliseerde angststoornis bang voor?

Wat is het verschil tussen obsessies en compulsies?

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (5 min.)
3. Lesindeling en lesdoelen (5 min.)
4. Stress-stoornissen (25 min.)
   
   
5. Zelf aan de slag (30 min.)
   
   
6. Somatoforme stoornissen (30 min.)

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Uitleggen welke oorzaken, symptomen en behandelingen horen bij een stress-stoornis, zoals PTSS en een dissociatieve stoornis en bij somatoforme stoornissen
  

STRESS!

Stress

Stress: helpt om scherp te blijven en alert te reageren

• Vrijkomen van adrenaline en cortisol
• Verhoogt ademhaling, bloeddruk en hartslag (vechten of vluchten)

Stress-stoornis: Psychische aandoening na een traumatische gebeurtenis

• Je hebt het zelf meegemaakt
• Je hebt het gezien/je was getuige
• Je hebt gehoord dat het familie/vrienden is overkomen
• Je hebt ergens anders details gehoord/gezien

Stress-stoornis

1. Acute stress-stoornis: Duurt drie dagen tot één maand
2. PTSS: Duurt langer dan één maand

Symptomen:

• Verdoofd en onwerkelijk gevoel
  
• Herbelevingen (flashbacks en nachtmerries)
• Geheugen- en concentratieproblemen
• Angst en schrikreacties
• Slaapproblemen en prikkelbaarheid 

Dissociatie

Dissociatie: Loskoppeling van het bewustzijn (van hersenen en lichaam)

• 'Helpt' patiënten om nare gevoelens weg te drukken
• Biedt een ontsnappingsmogelijkheid/afweermechanisme
• Ontstaat vaak na langdurige periodes van hevige stress
• Ontstaat vaak in kindertijd

Amnesie, Depersonalisatie, Derealisatie en

Identiteitsverwarring of identiteitswijziging

Bij een ernstig trauma kan er sprake zijn van dissociatie

Behandeling

1. Antidepressiva

2. EMDR: Eye Movement Desensitization and Reprocessing

• De patiënt concentreert zich op de traumatische gebeurtenis
• Tegelijk wordt er een afleidende taak uitgevoerd
• Je overbelast daarmee het werkgeheugen
• De 'lading'/spanning gaat daardoor van de herinnering af

Somatoforme stoornissen

SOLK: Somatisch Onverklaarde Lichamelijke Klachten 

• Lichamelijke klachten zonder lichamelijke/medische oorzaak
• Géén psychische ziekte!

Behandeling:

• Cognitieve gedragstherapie
• Soms antidepressiva
• 'Medische consumptie' beperken

Bijvoorbeeld prikkelbaredarmsyndroom, fibromyalgie, chronisch vermoeidheidssyndroom, whiplash, spanningshoofdpijn

Drie clusters:

- Gastro-intestinaal

- Cardio-respiratoir

- Pijn- en moeheidsklachten

Somatoforme stoornissen (2)

Andere vormen van somatoforme stoornissen:

1. Hypochondrie: Catastrofale interpretatie van klachten
   
   
2. Conversiestoornis: Heftige lichamelijke verschijnselen
   
   
3. Nagebootste stoornis: Bijvoorbeeld Münchhausen (by proxy)

Eetstoornissen

Eetstoornissen: 

• Vooral bij vrouwen/meisjes
• Start vaak rond de puberteit tot adolescentie
• Oorzaak: Verstoord lichaamsbeeld

Biologische factoren: Erfelijk

Psychologische factoren: Perfectionisme, laag zelfbeeld

Sociale factoren: Cultuur, opmerkingen van anderen

Soorten eetstoornissen

1. Anorexia Nervosa: Angst om aan te komen/te eten

• Lijnen, braken, laxeermiddelen, extreem bewegen
• Herstel van voedingstoestand en lichamelijke gezondheid
• Dan pas angst overwinnen

2. Boulimia Nervosa: Angst om aan te komen

• Vreetbuien met controle verlies -> compensatiegedrag
• Vaak 'normaal' lichaamsgewicht
• Cognitieve gedragstherapie en antidepressiva

3. Binge Eating Disorder; patienten hebben extreme vreetbuien, maar compenseren dit niet waardoor ze juist OVERgewicht krijgen. 

Huiswerk

• Maken: Expert College Dementie (P)
• Maken: Expert College Delier (P)