Workshop 27 begeleidingsmethoden ANJA

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 2

Begeleidingsmethodieken

Als begeleider specifieke doelgroepen kun je in overleg met je collega’s of leidinggevende kiezen uit verschillende hulpverleningsmethodieken. Dit zijn methoden, ondersteuningswijzen, modellen of strategieën om planmatig te werken. Aan de hand van de hulpvraag van een cliënt bespreek je met elkaar welke methodiek het meest geschikt is om de problemen van een cliënt aan te pakken.

Wat gaan we vandaag doen?

Visie op begeleiden

 Begeleidingsmethode en stijl

Begeleidingsgebieden

niveaus van begeleiden

begeleidingsstijlen

vormen van begeleiden

begeleidingsmethodieken

Visie op begeleiding

Visie = een manier van kijken naar iets
je hebt een kijk, een mening over iets
visie is aanverandering onderhevig

- instellingsvisie
- professionele visie
- persoonlijke visie

Begeleidingsmethode

Systematische manier om van een begin naar een eindsituatie toe te werken

Begeleidingsstijl

De manier waarop de begeleider met de methode omgaat

Wat weet je al over begeleidingsmethodieken,
wat is je ervaring ermee?

Begeleidingsgebieden

Het voeren van gesprekken

Het uitvoeren van verzorgende taken

Het organiseren van ontwikkelingsgerichte activiteiten

Het scheppen van een uitdagende, prettige omgeving

Niveaus van begeleiden

1. de cliënt

2. de situatie

3. de begeleider

Tijdens het werken met cliënten heb je 3 niveaus waarop je de begeleiding kunt afstemmen. Wanneer zich een probleem voordoet of wanneer je een bepaald doel wilt bereiken, kun je de begeleiding afstemmen op de cliënt, op de situatie of op jezelf.

1) de cliënt

2) de situatie

3) de begeleider

vormen van begeleiden

Instrumenteel begeleiden	Behalen van resultaat met als doel meer of zelfstandig functioneren
Ondersteunend begeleiden	Gericht op welbevinden van de client
Participerend begeleiden	Begeleider en client delen informatie en macht. Bevordert welbevinden van de client en de kwaliteit van het begeleidingsproces.

Begeleidingsmethodieken

Specifiek voor MZ:

Motiverende gespreksvoering
Oplossingsgericht werken

Specifiek ouderenzorg:

Validation

Belevingsgerichte zorg 

Methodieken in de GHZ:

Totale Communicatie

Gentle teaching

Triple C

LACCS

Belevingsgerichte zorg/hulpverlening:

Een methode met als doel om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de belevingswereld van de cliënt. Wordt vooral ingezet in: Ouderenzorg/gehandicaptenzorg/psychiatrie.

x Validation   een methodiek om te communiceren met gedesoriënteerde ouderen en hen te ondersteunen om hun eigenwaarde, identiteit en zelfrespect te herstellen.
x RO(B) - realiteitsorientatie (begeleiding) gericht op geheugen oefeningen wordt veel ingezet bij beginnende geheugenproblemen.
x Warme zorg - huiselijke sfeer creëren, ''meebewegen'' met cliënt
X Levensboek - herkenning gevoel van angst verminderen. Tastbaar product.

X Reminiscentie-  bewust ophalen van herinneringen bijvoorbeeld door muziek, materialen.
X Snoezelen- zintuigactivering - doel:  ontspannen door diens zintuigen te stimuleren

- ROB - kalenders die ze hangen in ouderenzorg/verzorgingstehuizen, met grote datums erop.

Casus

Mevrouw Lamberts is de laatste tijd wel eens de weg kwijt. Ze weet vaak niet meer welke dag het is, terwijl ze dat vroeger feilloos wist. Het vermoeden is dat ze een vorm van dementie heeft. Kunnen we mevrouw helpen met haar oriëntatie in tijd en ruimte?​

warme zorg

Het doel van warme zorg is een sfeer te scheppen waarin gedesoriënteerde oude mensen zich veilig voelen waardoor angsten en onzekerheden verminderen of verdwijnen.

Inhoud van de methodiek

• Nabijheid.
• Herkenbaarheid.
• Huiselijkheid.
• Vrijheid.
• Familie.
  

Inhoud van de methodiek

Met betrekking tot de inhoud van de methodiek bestaan een aantal aandachtspunten:

Nabijheid.

Voor de mens met dementie is het van belang dat de hulpverlener weinig afstand neemt en niet bang is voor lichamelijk contact, zoals een knuffel. Tevens is het van belang dat de hulpverlener mee kan gaan in de wereld van de mens met dementie en wezenlijke interesse toont.

Herkenbaarheid.

De omgeving van de mens met dementie dient vertrouwd en rustgevend te zijn. Om de afdeling zo min mogelijk op een ziekenhuis afdeling te laten lijken en om een vertrouwde sfeer te creëren, zijn ziekenhuismeubels zo veel mogelijk vervangen door meubels die de bewoners van huis uit gewend zijn, zoals een fauteuils, kleedjes, kastjes, een vaste vloerbedekking. Daarnaast wordt zachte muziek gedraaid. Ook is het van belang dat de verzorgenden geen uniform dragen maar eigen kleding. Tenslotte is het, ter bevordering van een band tussen hulpverlener en patiënt, van belang dat er kleine zorgteams zijn rond een vaste groep bewoners.

Huiselijkheid.

Op een psychogeriatrische afdeling dient zo weinig mogelijk verboden te worden en dienen er zo weinig mogelijk regels te zijn. Dagelijks wordt er een herkenbare dagindeling gemaakt. Dat hoeft niet perse elke dag hetzelfde te zijn. Een voorbeeld is het gezamenlijk ontbijt 's ochtends in de huiskamer aan tafel, waarbij de cliënt de gelegenheid krijgt zijn boterhammen zelf klaar te maken. Een ander voorbeeld is het verzorgen van huisdieren. Deze kunnen het gevoel van huiselijkheid ook versterken. Bij deze activiteiten is het van belang dat de bewoner de ruimte krijgt om zijn eigen tempo te bepalen.

Vrijheid.

Voor mobiele cliënten is het van belang dat ze vrijheid ervaren door te kunnen rondlopen. Voor dit doeleinde is een loopcircuit het meest ideaal. Er dienen zo min mogelijk gesloten deuren te zijn. Zomers is een tuin om in te zitten en in te lopen geschikt. Ook worden er binnen deze methodiek geen dwangmiddelen gebruikt zoals verplicht zitten of zitten in een Zweedse band of een ander fixatie middel.

Familie.

Vanwege de band speelt de familie een belangrijke rol bij het contact van de mens met dementie met de werkelijkheid. Er is dan ook alle ruimte voor contact tussen de mens met dementie en familie. Voor de familie is het van belang dat er gelegenheid is om mee te helpen bij de verzorging, dat een familielid mee kan eten en als het gewenst is kan blijven slapen. Bij warme zorg wordt veel waarde gehecht aan contact met familie. Om het contact met de familie de ruimte te geven, zijn vaste bezoektijden niet wenselijk.

Casus
Meneer van der Veen (78) is neerslachtig en lijdt mogelijk aan een vorm van dementie. Hij praat veel over vroeger en kan dan verdrietig worden. Hoe kan ik ouderen goed begeleiden? Hoe kan ik met ouderen in gesprek komen over hun leven?​

reminiscentie

Door bewust herinneringen op te halen (reminiscentie) kun je als begeleider een bijdrage leven aan de kwaliteit van het leven van een oudere cliënt. Je kunt een aantal middelen inzetten om herinneringen naar voren te halen. Maak gebruik van:

materialen

geuren

foto's

muziek

dialoog

Het geheugen wordt zo gestimuleerd. De beoogde doelen zijn verbetering van het gevoel van tevredenheid over het leven, contact onderhouden, het leren kennen van een dementerend persoon en het gevoel van eigen waarde versterken. Het ophalen van herinneringen kan ook worden gebruikt om levensverhalen te maken. Andersom kunnen levensboeken worden gebruikt bij reminiscentie.

snoezelen

snoezelen

validation

belevingsgerichte zorg