Hoofdstuk 13.3 Geluidssterkte K4 les 3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

H13: Geluid

Benodigheden

- laptop

- Binas

- Rekenmachine 

Tassen op de grond

Telefoons in de zakkie

Welkom Kader 4!

Ga zitten en start met:

Ga verder met de examensite opdrachten. 

Jas over je stoel

We gaan starten!

                                                                                               Wachttijd:

Lesprogramma

1. Terugblik
2. Leerdoelen
3. Instructie (uitleg)
4. Afsluiting 
5. Huiswerk
6. Nabespreking

Huiswerkcontrole

Maak opdrachten op de examensite

Over welke opgaven van
het huiswerk zijn er vragen?

13.2 Terugblik

1. Je kunt de trillingstijd van een toon bepalen aan de hand van een oscilloscoopbeeld.
   
2. Je kunt berekeningen uitvoeren met de trillingstijd en de frequentie van een geluidstrilling.
   
3. Je kunt een verband leggen tussen de frequentie van een geluid en de toonhoogte.
   
4. Je kunt de bovengrens en ondergrens van het frequentiebereik van de mens benoemen.
   
5. Je kunt uitleggen door welke drie factoren de toonhoogte van een snaar wordt bepaald.

Hoe krijg je een hoge toon bij een snaarinstrument?

1. Korte, dunne en strakke snaren
2. Korte, dunne en losse snaren
3. Lange, dikke en strakke snaren.
4. Lange, dikke en losse snaren.

geluidsbron                  Tussenstof                  Ontvanger

Op welke plek pak je de geluidshinder aan?

Dempende koptelefoon

Geluidswal bij de snelweg

Geluid zachter zetten

Raam dicht doen

Oordoppen indoen

Wat is de snelheid van geluid in lucht

1. 340 m/s
2. 1510 m/s
3. 5300 m/s
4. 300 000 000 m/s

Wat zit er in je oren waarmee je het geluid wordt opgevangen (de ontvanger)

1. Trommelvlies
2. oorschelp
3. oorlel
4. oorsmeer

Onthoud

• Je kunt de trillingstijd van een toon aflezen op het scherm van een oscilloscoop. Stel bijvoorbeeld dat er voor één trilling vier hokjes nodig zijn en dat de tijdbasis is ingesteld op 2 ms/div. Dan is de trillingstijd 4 × 2 ms = 8 ms.

• Je kunt de frequentie f van een trilling berekenen met de formule: f =

Andersom kun je de trillingstijd T berekenen met de formule: T =

• Hoe hoger de frequentie van een geluidstrilling, des te hoger is de toon die je hoort. Een toon van 50 Hz is een lage bastoon, een toon van 10 000 Hz is een hoge pieptoon.

• Als je een luidspreker aansluit op een toongenerator, klinkt er een toon. Je kunt de frequentie en de amplitude van die toon zelf instellen. Zo kun je onderzoeken welke frequenties iemand wel kan horen en welke niet.

Onthoud

• Het gehoorbereik van jonge mensen loopt van circa 20 Hz tot 20 000 Hz. 20 Hz is de ondergrens, 20 000 Hz is de bovengrens.

• De toonhoogte (en dus ook de frequentie) van een snaar wordt bepaald door (a) de spanning van de snaar; (b) de dikte van de snaar; (c) de lengte van de snaar.

H13.3 Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de amplitude van een (geluids)trilling.
   
2. Je kunt een verband leggen tussen de amplitude van een trilling en de geluidssterkte.
   
3. Je kunt de amplitude van een elektrisch signaal aflezen op een oscilloscoopscherm.
   
4. Je kunt uitleggen hoe je de geluidssterkte kunt meten in de eenheden dB en dB(A).
   
5. Je kunt toelichten waarom de dB(A)-schaal wordt gebruikt om geluidshinder te meten.
   
6. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de gehoordrempel en met de pijngrens.
   
7. Je kunt rekenen met het verband tussen het aantal geluidsbronnen en de geluidssterkte.

Amplitude

De grootte van de amplitude geeft de geluidssterkte aan.

Een grote geluidssterkte heeft een grotere amplitude.

Een kleine geluidssterkte heeft een kleinere amplitude. 

Amplitude

Hoe harder het geluid --- hoe GROTER de amplitude.

Geluidssterkte

Filmpje 

Geluidssterkte

Filmpje

Decibel

Geluidsterkte (BINAS tabel 28)

Hieronder een overzicht van de verschillen tussen dB en dB(A). 

De lijn die overeenkomt met 0 dB(A) 

noemen we gehoordrempel.

Boven de gehoordrempel hoor je 

geluiden, daar onder niet. 

De lijn die overeenkomt met 140 dB(A) 

heet pijngrens. 

Geluid boven deze drempel doet pijn.

Rekenen met decibellen

Als het aantal geluidsbronnen 2x zo groot wordt, 

neemt de geluidssterkte met 3 dB toe.

Rekenen met decibel 

1 persoon die praat is dus 50 dB, hoeveel is dat bij 8 personen?

                                   1 persoon   =   50 dB

                                   2 personen =   53 dB

                                   4 personen =   56 dB

                                   8 personen =   59 dB

Deze berekening is het makkelijkst als je dit zoals hierboven uitschrijft. Dat mag je dus ook doen, geen formules nodig.

Voorbeeldopdracht 1

Bepaal de amplitude van de 

trilling in afbeelding 2.

• Uitwerking
• Tussen de nullijn en de grootste uitwijking tel je 3 hokjes.
  
• De gevoeligheid is ingesteld op 5 mV/div, dus 5 mV per hokje.
  
• De amplitude is dus: 3 × 5 mV = 15 mV

Aan de slag!

Maak opdracht: van paragraaf 13.3

1 t/m 12

Je mag samenwerken!

Welke 3 dingen heb jij deze les geleerd?

Waar wil je nog extra uitleg over?

Afsluiting: we weten.................

1. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de amplitude van een (geluids)trilling.
   
2. Je kunt een verband leggen tussen de amplitude van een trilling en de geluidssterkte.
   
3. Je kunt de amplitude van een elektrisch signaal aflezen op een oscilloscoopscherm.
   
4. Je kunt uitleggen hoe je de geluidssterkte kunt meten in de eenheden dB en dB(A).
   
5. Je kunt toelichten waarom de dB(A)-schaal wordt gebruikt om geluidshinder te meten.
   
6. Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met de gehoordrempel en met de pijngrens.
   
7. Je kunt rekenen met het verband tussen het aantal geluidsbronnen en de geluidssterkte.

Het is duidelijk waar we met het hoofdstuk aan het werk gaan

😒🙁😐🙂😃

Ik begrijp de leerdoelen van deze les?

😒🙁😐🙂😃

De les was leuk?

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Volgende les:

Huiswerk:

• Zet in je planner!!
• Maak opdrachten op de examensite

Dank voor jullie aandacht!