4.4 Steden in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 1

Hoe zien Nederlandse steden eruit?

Wat is urbanisatie?

Welke steden bevinden zich in de Randstad?

Hoeveel stedelijke gebieden zijn er in Nederland?

De randstad

Het gebied waarin veel steden liggen heet de Randstad.

Het heeft een vorm van een hoefijzer.

De randstad

In het midden zijn veel weilanden en natuur:

Het Groene Hart.

Er moet zo weinig mogelijk gebouwd worden. Het moet groen blijven!

Het groene hart

Op de kaart is te zien dat het groene hart niet overal groen is gebleven.

Schiphol neemt steeds meer ruimte in.

Het groene hart

1

1

1

2

3

4

1. Amsterdam is de hoofdstad er zijn veel belangrijke diensten. Schiphol is dichtbij en er zijn veel toeristen.

2. Rotterdam is de internationale haven- en industrie stad van Nederland.

3. Den Haag is de stad waar de regering zit.

4. Utrecht is een knooppunt in het midden en is dus heel goed bereikbaar

Grote steden in de randstad

Amsterdam

Rotterdam

Den Haag

Utrecht

Ontstonden door de groei en vestiging van fabrieken.

De 19e eeuwse wijken zijn stadsuitbreidingen die buiten de in de middeleeuwen ontstane stadswallen werden gerealiseerd. Ze werden aangelegd tussen 1850 en de WO I. Het waren arbeiderswijken met een grote woningdichtheid en lagen vaak dicht bij de toenmalige industrie- en haventerreinen.

Hoogbouw wijken zijn na WO II opgezet.

In de na- oorlogse wijken, vooral die van na 1955, zijn winkels, werkgelegenheid en voorzie- ningen uit de directe woonomgeving verdwenen 

Vanaf de jaren zestig ontstonden in veel buitenwijken van steden buurten met galerijflats. De idee hierachter was dat door hoog te bouwen er meer ruimte overbleef voor groen in de wijk. Deze wijken bleken niet aan te sluiten bij de woonwensen van velen; vanaf de jaren zeventig werden nieuwbouwwijken weer vooral in laagbouw uitgevoerd. Wijken met galerijflats gelden als minder geliefd en kregen bovendien soms een slechte naam vanwege onder meer criminaliteit. Het bekendste voorbeeld is de Bijlmermeer in Amsterdam, veel flats zijn daar weer gesloopt. Hoogbouw bleef beperkt tot een enkel kantoorgebouw hier en daar; weer vooral in Rotterdam

VINEX staat voor Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra, een notitie van het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu uit 1993 waarin uitbreidingsgebieden zijn aangewezen aan de rand van grote steden voor grootschalige nieuwbouw.

De betekenis van het woord Vinexwijk heeft een negatieve bijsmaak gekregen. De efficiënte aanpak binnen het oorspronkelijke plan heeft ervoor gezorgd dat huizen op dezelfde wijze gebouwd werden. Er ontbrak een gevoel van charme en eigenheid. Zo is de term ‘Vinex-wijk’ synoniem geworden met wijken die saai van karakter zijn met weinig onderscheidende kenmerken. Het gebrek aan diversiteit uit zich niet alleen in de huizen maar geldt ook voor de mensen die hier wonen.

Het zouden altijd jonge gezinnen met een goed inkomen betreffen. Dit klopt niet helemaal natuurlijk, al is het alleen maar omdat kinderen opgroeien en uiteindelijk verhuizen naar een eigen woning. De eerste bewoners uit de jaren negentig zijn ook niet zo jong meer als vroeger. De indeling van de huizen leent zich echter wel voor gezinnen met kinderen. De wijken zijn niet altijd even spannend maar dat geeft ouders juist een veilig gevoel. De voornaamste uitgangspunten van Vinexwijken waren destijds:

Oude binnenstad

19e -eeuwse wijken

hoogbouwwijken

laagbouwwijken

VINEX wijken

bedrijventerrein

Aan het werk

Aan het werk!

Maak opdrachten 2, 3 en 4

Blz 142, 143