A1A Zinsdelen H4 nwg

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Toets formuleren 

We bespreken kort de toets formuleren.

Grammatica zinsdelen

Vorige lessen

We herhalen kort de stof die we voor de vakantie hebben geleerd.

Wat is waar over de pv?

1. Is altijd een WW
2. Is altijd een ZNW
3. Is nooit een WW
4. Is altijd enkelvoud

Wie /Wat + persoonsvorm? is de vraag die je stelt om het ow te vinden.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het ow?
Aan wie heeft hij een euro gegeven?

1. Aan wie
2. hij
3. een euro
4. heeft gegeven

Wat is het lv?
De zusjes spelen verstoppertje.

1. De zusjes
2. verstoppertje
3. spelen
4. Er is geen lv.

Welke rol past bij het lv?

1. Iemand (of iets) voert de handeling uit.
2. Iemand (of iets) ondergaat de handeling.

Wat is het lv ?
Hij heeft het belangrijke formulier verzonden.

1. hij
2. heeft verzonden
3. formulier
4. het belangrijke formulier

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

1. Alle werkwoorden in een zin
2. Alle leestekens in een zin
3. Alle personen in een zin
4. Leestekens

Het werkwoordelijk gezegde?

Wie was er vanmiddag aan het spelen?

1. wie
2. was
3. was spelen
4. was aan het spelen

Deze les

Lesdoelen:

Ik kan/weet:

• het naamwoordelijk gezegde van een zin vinden.
  

Mama lief

Waaronder valt deze zin?

1. iets zijn
2. iets doen

Opa slaapt

Waaronder valt deze zin?

1. iets zijn
2. iets doen

Snoepje lekker

Waaronder valt deze zin?

1. iets zijn
2. iets doen

Ik moe

Waaronder valt deze zin?

1. iets zijn
2. iets doen

Opdracht

- in duo's

- bedenk 5 tweewoordzinnen over "iets doen" en 5 tweewoordzinnen over "iets zijn".

- schrijf de in totaal 10 zinnen op.

Naamwoordelijk gezegde (ng)

• zegt iets over wat iemand is (of wordt of blijft).
• bestaat uit één of meer werkwoorden en een naamwoord.
• heeft altijd een koppelwerkwoord (kww) in de zin.

Ng bestaat uit:

Werkwoordelijk deel = kww + eventuele hww 

Naamwoordelijk deel = waaraan het onderwerp gekoppeld wordt (een zn of bn)

Verschil wg en ng:

Werkwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets doet. 

Naamwoordelijk gezegde zegt wat iemand of iets is of wordt . 

Naamwoordelijk gezegde

Koppelwerkwoorden(kww)

Zijn

Worden

A-

Blijven

Blijken

E-

Lijken

Schijnen

Het kww koppelt het onderwerp aan het naamwoordelijk deel. Het zegt wat het onderwerp IS of WORDT.

+ niet veelvoorkomende kww:

- heten

- dunken 

- voorkomen

Andere soorten werkwoorden

1. zelfstandige werkwoorden (zww)  = wg

2. hulpwerkwoorden (hww) = extra werkwoord in de zin

Regel: "Bij twee of meer werkwoorden in de zin is de persoonsvorm ALTIJD een hulpwerkwoord (hww)."

Schrijf de zes belangrijkste kww op.

Werkwoordelijk deel van het naamwoordelijk gezegde

Het werkwoordelijk deel (ww.deel) bevat alle werkwoorden uit de zin. 

Het belangrijkste werkwoord is 

een koppelwerkwoord (kww). 

De stappen

1. Stel vast of er een koppelwerkwoord in de zin staat.

2. Stel vast of het onderwerp iets doet of iets is of wordt.

3. Als het onderwerp iets is/wordt, stel je de vraag: Wat + persoonsvorm + onderwerp + overige werkwoorden? Het antwoord op die vraag is het naamwoordelijk deel.

4. Noteer het naamwoordelijk gezegde: pv + [nw.deel] + overige werkwoorden. Zet het naamwoordelijk deel tussen vierkante haken.

Voorbeeld

Nova / wil / later / een beroemde pianiste / worden.

1. worden = kww 
2. Nova wil later iets worden, namelijk een beroemde pianiste.
3. Vraag: Wat wil Nova worden? Antwoord: een beroemde pianiste.
4. ng = wil [een beroemde pianiste] worden

Voorbeelden

1. Peter / gaat / naar Groningen. (WG)

• gaat = zww 

2. Peter / is / naar Groningen / gegaan. (WG)

• is = hww,  gegaan = zww 

3. Peter / is / sportief. (NG)

• is = kww 

4. Peter / is / gelukkig / gebleven. (NG)

• is=hww, gebleven=kww 

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!

Opdracht 

Maken H4 opdracht 1

Als je klaar bent, ga je verder met het huiswerk:

H4 opdr. 2 en 3

(dit is ook voorbereiding op de so van 11 maart a.s.)

Sommige leerlingen zijn daarom boos.

1. Naamwoordelijk gezegde
2. Werkwoordelijk gezegde

Mijn zus is vervelend.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij gaat naar huis.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Mijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

Vind in de zin het kww.

Paul is kampioen geworden.

1. is
2. geworden
3. staat er niet in

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord.

1. juist
2. onjuist

Ik kan nu het naamwoordelijk gezegde in zinnen vinden.

1. Ja, dat lukt me prima.
2. Ik vind het nog wel lastig, dus ik moet nog meer oefenen.
3. Nee, ik snap het echt nog niet.

Hoe vind je zelf dat je gewerkt hebt?

1. :)
2. :|
3. :(

Huiswerk deze week

H4 zinsdelen; opdr. 2 + 3