Hoofdstuk 5 ontdekkers en hervormers

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 5 ontdekkers en hervormers

Ontdekkers en hervormers

5.1 Renaissance en humanisme

KA: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.

KA: De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid. 

5.2 Ontdekkers van nieuwe werelden

KA: Het begin van de Europese overzeese expansie.

5.3 De kerkhervorming

KA: De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke Kerk in de West-Europa tot gevolg had. 

5.4 De opstand

KA: Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat. 

Renaissance en humanisme

Wedergeboorte

Terugkijken naar de oudheid (kunst en geschriften)

Nieuw wereldbeeld

Memento mori        -          Carpe Diem

Voor de Renaissance

Tijdens de Renaissance

Homo universalis

Wie is de echte homo Universalis?

Beantwoord hier de vraag wie de echte homo universalis is, Leonardo Da Vinci, William Shakespeare of Michalangelo? Gebruik de bronnen om je antwoord te beargumenteren.

Noem 2 belangrijke kenmerken van de renaissance?

Renaissance

Heroriëntatie van de klassieke oudheid

Nieuw wereldbeeld; nadruk op het individu / carpe diem

Wetenschappelijke belangstelling - homo universalis

Humanisme

Nieuw wetenschappelijk denken

Voorbeeld Erasmus

Opdrachten

Maak de volgende opdrachten van paragraaf 7.1

Opdracht 1, 2, 4, 8

5.2 Ontdekken van nieuwe werelden

ontdekkingsreizen
(wie, oorzaken, gevolgen)

Ontdekkingsreizen

Gebruik de kaart met de ontdekkingsreizen. 

Zet de juiste naam bij de juiste omschrijving. 

Welke motieven van de ontdekkingsreizen kan je vinden in de omschrijvingen?

Oorzaken van de ontdekkingsreizen 

Gevolgen van de ontdekkingsreizen

Europa zelf naar Azië om producten te kopen.

Verbetering in de scheepvaart; kompas.

Europa zelf handelen in werelddelen; handelsposten

Gebieden veroverd; koloniën.

Verspreiding van Europese cultuur.

Verbetering in de scheepvaart; betere kaarten.

Opdrachten 5.2

Maak de volgende vragen bij 5.2

Vraag: 3, 4, 5, 9

5.3 De kerkhervorming

Wie was Maarten Luther?

Welke verschillen zitten er tussen katholieken en protestanten?

Luther en Calvijn

Calvijn is de belangrijkste hervormer na Luther:

• de mens is zondig en slecht
  
• God bepaalde welke mensen naar de hemel gingen
  
• de overheid hoefde niet onvoorwaardelijk gehoorzaamd te worden, als de vorst ‘een valse godsdienst’ oplegde mocht het volk in opstand komen
• in Frankrijk, Schotland en de Nederlanden kwam het calvinisme: protestantse leer van Calvijn
  

Katholiek of Protestant?
Leg uit!

Katholiek of Protestant?
Leg uit!

Welke is Katholiek en welke Protestant?
Leg uit!

Opdrachten

Maak de volgende opdrachten bij paragraaf 5.3

Vraag: 2, 5

5.4 De opstand 

De Bourgondiërs en Habsburgers

De Nederlandse opstand

Door onvrede over de behandeling van de protestanten en de centralisatiepolitiek van Fillips II komt er steeds meer verzet tegen de koning. Dit leidt tot de Nederlandse opstand en de 80-jarige oorlog. 

Maak de chronologieopdracht van de Nederlandse opstand. 

Opdrachten

Maak de volgende vragen bij paragraaf 5.4

Vraag: 1, 3, 4, 5