5.2 Koude oorlog

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 1

5.2 Koude oorlog 

Leerdoelen

• kun je uitleggen welke tegenstellingen er tussen Oost en West ontstonden
• weet je waardoor deze tegenstellingen groeiden
• weet je hoe de Koude Oorlog dichtbij en ver weg gevoerd werd
• kun je beschrijven hoe de Koude Oorlog eindigde 

Communisme

VS

Kapitalisme

Koude Oorlog

• 1945 - 1989
• Het is nooit tot een echte oorlog gekomen -> er waren spanningen tussen het Oost- en Westblok. Hun ideeën verschilden en ze vertrouwden elkaar niet. 
  

Westblok

West-Europa

Kapitalisme

Vrijemarkteconomie

Democratie 

leerdoel 1 Tegenstellingen

 Oostblok

Oost-Europa

Communisme

Planeconomie

Dictatuur 

Splitsing van Europa 

IJzeren gordijn

Verenigde  staten vs Sovjet Unie 

Kapitalisme vs Communisme 

Finland zit nu ook bij de NAVO

Duitsland wordt verdeeld

- Mensen in West Berlijn hadden het goed (vrijheid!)

- Mensen in Oost Duitsland en Oost Berlijn waren ontevreden

- Mensen vluchtten dus van Oost naar West

- Regering niet blij --> land liep leeg

-Oplossing: een muur om West Berlijn heen

De Berlijnse Muur (1961)

leerdoel 2 

groeiende tegenstellingen

Het westen

Europa lag in puin na de oorlog

Amerika beloofde hulp door geld te geven: De Marshallhulp

Je kreeg dit geld alleen onder één voorwaarde: 

Je mocht niet  communistisch  worden, zoals de Sovjet Unie

Zo kwamen landen in het westen onder Amerikaanse invloed

Samenwerking

Oprichting NAVO 1949:

• Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)
  
• Militair bondgenootschap tussen de Westerse landen
• Artikel 5

Oprichting Warschaupact 1955:

• Militair bondgenootschap van de Sovjet-Unie
  

• Tegenhanger van de NAVO

NAVO

Warschaupact

Manier van verdediging 

leerdoel 3. Koude Oorlog ver weg en dichtbij   Vietnamoorlog 

• Na WOII:                                            
• 1954: Vietnam onafhankelijk: Noord- en Zuid Vietnam

1. Noord-Vietnam: communistisch
2. Zuid-Vietnam: kapitalistisch

Vietnamoorlog

Door de komst van de TV

- Kon iedereen deze oorlog toezien

- Zo kwam er meer twijfel over de VS als bondgenoot

Koude Oorlog

-Twijfel nam nog meer toe 

VS wilde ook kernwapens in NL plaatsen. 

Veel kritiek van NL bevolking. 

Protesten en demonstraties. 

Gorbatsjov

- Nieuwe leider Gorbatsjov ---> gevolg 

• Er was veel armoede door de planeconomie en de wapenwedloop wat heel veel geld kostte. 
• Russen kregen meer vrijheid. 
• 1991 -> Communisme werd afgeschaft. 
  

1990

• Op 3 oktober 1990 werden Oost- en West-Duitsland weer één staat.
• Duitsland. 
  

Welk systeem hebben we in Nederland?

1. Communisme
2. Kapitalisme

        

West-Europa (blauw) & Oost-Europa (rood)

1. - Blauw is communistisch - Sovjet-Unie
2. - Rood is Kapitalistisch - Democratie
3. - Blauw is kapitalistisch - Democratie
4. - Rood is communistisch - Democratie

Hoe wordt de grens genoemd die dwars door Europa liep?

1. Berlijnse muur
2. IJzeren gordijn

Juist of onjuist?

De NAVO is een economisch samenwerkingsverband

1. Juist
2. Onjuist

Wat was het doel van de militaire

bondgenootschappen als de NAVO en het Warschaupact?

1. Om samen de vijand te kunnen verslaan.
2. Om zoveel mogelijk kernwapens te hebben.
3. Om van alle Europese landen een democratie te maken.
4. Om elkaar te steunen als er een oorlog uitbreekt.

Wat is een vrijemarkteconomie?

1. Een economie waarin iedereen alleen maar winst maakt
2. Een economie waarin alleen de overheid bedrijven kan opzetten
3. Een economie waarin iedereen zelf een bedrijf kan opstarten.
4. Een economie met alleen Fairtrade producten

Zelfstandig werken

Maken opdracht 1 t/m 9 

Klaar? Leren voor het SO over 5.1 en 5.2
- Begrippen leren
- Samenvatting maken

- Elkaar overhoren