WP 4, les 4 Palliatieve en Terminale zorg

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Terugblik vorige les

Activiteit uitvoeren

Je gaat een activiteit verzorgen individueel, in tweetallen of kleine groep op locatie waar je werkt of elders.  

Het moet voldoen aan:  

Voordat je een  activiteit gaat uitvoeren vul je  in het activiteitenschema voorbereiding/uitvoering in

(zie bijlage) en na het uitvoeren van je activiteit vul je evaluatie in.  

● Passen bij de doelgroep  

● Passen bij de periode (seizoen e.d.)  

● De activiteiten houden verband met elkaar door een gekozen thema.  

Les 30-9 en 7-10

Palliatieve en terminale zorg

Doelen

• Je biedt in voorkomende gevallen palliatieve en terminale ondersteuning;

1. Je kunt uitleggen wat palliatieve en terminale zorg is
2. Je kunt uitleggen hoe palliatieve en terminale zorg in Nederland wordt georganiseerd 
3. Je kunt vier dimensies bij palliatieve en terminale zorg beschrijven
4. Je kunt de vijf fasen van Kubler-Ross beschrijven

Eindopdracht 6, Palliatieve en terminale zorg

Het verschil tussen palliatieve en terminale zorg en gewone zorg is dat de zorg zich niet richt op de genezing van de zorgvrager, maar op een zo goed mogelijke kwaliteit van leven gedurende de periode die de zorgvrager nog rest.  

1. Wat zijn volgens jou belangrijke aspecten voor een zo goed mogelijke kwaliteit van leven in de palliatieve en terminale zorg?  
2. Welke vaardigheden/competenties moet jij als verzorgende IG beschikken om palliatieve en terminale zorg te kunnen verlenen, leg uit waarom  
3. Ben jij geschikt voor het verlenen van palliatieve en terminale zorg? Leg uit waarom wel of waarom niet 

  

Kan je een persoonlijk
voorbeeld van een
verlieservaring?

In de praktijk heb ik al een overlijden van een bewoner meegemaakt

1. JA
2. NEE

Wie wil er een ervaring m.b.t. palliatieve/terminale zorg delen? Zo ja, zeg dan ja dan mag je het toelichten

Kan je het verschil benoemen tussen palliatieve en terminale zorg?

Definitie Palliatieve zorg in het Kwaliteitskader 

(gemodificeerd WHO 2002)

Palliatieve zorg is zorg die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening of kwetsbaarheid, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van problemen van fysieke, psychische, sociale en spirituele aard. Gedurende het beloop van de ziekte of kwetsbaarheid heeft palliatieve zorg oog voor het behoud van autonomie, toegang tot informatie en keuzemogelijkheden.

Kenmerken palliatieve zorg

* De zorg kan gelijktijdig met ziektegerichte behandeling verleend worden;

• Generalistische zorgverleners en waar nodig specialistische zorgverleners en vrijwilligers

werken samen als een interdisciplinair team in nauwe samenwerking met de patiënt en

diens naasten en stemmen de behandeling af op door de patiënt gestelde waarden, wensen

en behoeften;

• De centrale zorgverlener coördineert de zorg ten behoeve van de continuïteit;

• De wensen van de patiënt en diens naasten omtrent waardigheid worden gedurende het

beloop van de ziekte of kwetsbaarheid, tijdens het stervensproces en na de dood erkend en

gesteund.

Wat is je bijgebleven van de vorige les over palliatieve- en terminalezorg?

Wat is palliatieve zorg?

1. Kwantitatief goede zorg
2. Zorg door verschillende medici
3. Zorg die niet tot doel heeft te genezen maar zorg met goede kwaliteit
4. Zorg met doel genezen en met oog op goede kwaliteit

Palliatieve zorg bestaat uit 4 verschillende fasen.

In de symptoomgerichte palliatie wordt de ziekte behandeld zonder dat er genezing mogelijk is.

1. Juist
2. Onjuist

Het ziekteverloop in de palliatieve zorg bij iemand met hartfalen is:

1. Korte periode van plotseling snelle achteruitgang
2. Geleidelijke achteruitgang met tussentijdse ernstige episodes
3. Langdurig geleidelijke achteruitgang

Het ziekteverloop in de palliatieve zorg bij iemand met dementie is:

1. korte periode van plotseling snelle achteruitgang
2. geleidelijke achteruitgang met tussentijdse ernstige episodes
3. langdurig geleidelijke achteruitgang

Palliatieve zorg is

1. het bieden van kwaliteit van leven
2. het bieden van curatieve behandeling

Nabespreken

in  groepen deze film kort nabespreken met als vragen:

* wat doet deze film met jou?

* wat vind jij belangrijk in de palliatieve en terminale fase als Verzorgende IG?

Wat gebeurt er lichamelijk in de stervensfase?

Lichamelijke aspecten

• Slap worden van gezichtsspieren, ingevallen wangen
  
• Ogen die “niet” zien
  
• Vermindering van zintuigelijke functies. Pas op gehoor blijft het langst in tact! Blijf contact maken! Verandering bewustzijn
• Onrust en verwardheid
• Verslapping spieren
  
• Verminderde hartfunctie
  
• Stoornissen in spijsvertering, behoefte aan vocht en voeding neemt af.  
• Decubitus
  
• Pijn
  
• Ademhalingsstoornissen: Cheyne Stokes

Groepjes

4 groepen

De volgende vragen beantwoorden op flap (of digitaal)

1. Verzorgende taken rondom de laatste levensfase

2. Verzorgende taken rondom de zorg voor de naasten

Presenteren/terugkoppelen

Na het overlijden

• De arts stelt de dood vast!!
  
• Stilstaan van het hart
  
• Stoppen ademhaling
  
• Gevoelloosheid
  
• Totale spierverslapping
  
• Aanwezigheid van lijkvlekken
  
• Lichaamswarmte verdwijnt
  
• Na enkele uren treedt lijkstijfheid (rigor mortis) op,
  na 72 uur verdwijnt dit. 

Elisabeth Kübler-Ross

Zij beschreef de volgende verwerkingsfasen:

1. ontkenning en shock
   
2. boosheid en woede
   
3. marchanderen, onderhandelen
   
4. verdriet, somberheid of depressie
   
5. acceptatie en aanvaarding

Emotiegerichte copingstijl

Bij de emotiegerichte copingstijl proberen mensen hun emoties onder controle te krijgen. Voorbeelden van deze stijl zijn:

• steun zoeken of getroost willen worden
  
• je gevoelens uiten door te huilen of te schreeuwen
  
• het probleem vermijden door er juist niet over te praten
  
• afleiding zoeken in muziek of gezelschap
  
• net doen alsof er niets aan de hand is (ontkenning)
  
• je eigen situatie vergelijken met die van mensen die nog slechter af zijn

probleemgerichte copingstijl 

Voorbeelden van deze stijl zijn:

• naar de dokter gaan zodra je je ziek voelt
  
• je houden aan medische voorschriften
  
• medicijnen op tijd innemen
  
• je houden aan dieetvoorschriften
  
• informatie zoeken om meer inzicht te krijgen in de situatie op internet, in boeken, bij patiëntenverenigingen
  
• hulpmiddelen aanvragen