7.3 Hoe komt de overheid aan geld?

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 1

H7 Wie heeft het voor het zeggen?

Paragraaf 7.3 Hoe komt de overheid aan geld?

Wat weten we nog/al?

Leerdoelen 7.2

• Je kunt uitleggen waarom er sociale zekerheid is.
• Je kunt uitleggen wat het solidariteitsbeginsel te maken heeft met sociale zekerheid.
• Je kunt de verschillen uitleggen tussen werknemersverzekeringen, volksverzekeringen en sociale voorzieningen.
• Je kunt twee overheidsmaatregelen noemen om de sociale zekerheid betaalbaar te houden.

Begrippen paragraaf 7.2

• Actieven
• Sociaal minimum
• Sociale voorzieningen
• Solidariteitsbeginsel
• Volksverzekering
• Werknemersverzekering

Leerdoelen 7.3

• Je kunt enkele belangrijke overheidsinkomsten noemen.
• Je kunt het verschil uitleggen tussen directe en indirecte belastingen en bij elke twee voorbeelden geven.
• Je kunt uitleggen bij welke belasting het draagkrachtbeginsel wordt toegepast.
• Je kunt uitleggen hoe bij de belasting het profijtbeginsel wordt toegepast.

Inkomsten voor het rijk

De overheid krijgt op verschillende manieren inkomsten binnen:

• Als je iets koopt, betaal je btw en soms accijns.
• Iedereen die een inkomen heeft, betaalt inkomstenbelasting.
• Bv's en Nv's betalen vennootschapsbelasting over hun winst.
• Andere inkomsten zijn de niet-belastingontvangsten, zoals winst van overheidsbedrijven en boetes.

Directe of indirecte belastigen

• Directe belastingen worden rechtstreeks aan de overheid betaald, zoals inkomens- en vennootschapsbelasting.
  
• Indirecte belastingen gaan met een omweg naar de overheid. Voorbeeld hiervan zijn btw en accijnzen.

Draagkrachtbeginsel

• Bij de inkomstenbelasting wordt er gekeken naar je draagkracht. Je draagkracht is groter als je een hoger inkomen hebt.
• Bij de inkomstenbelasting past de overheid het draagkrachtbeginsel toe.
• Wie veel kan betalen, moet in verhouding ook meer belasting betalen. Dat zie je terug in het progressieve tarief van de inkomstenbelasting.
• Ook sommige heffingskortingen zijn een toepassing van het draagkrachtbeginsel.
• De draagkracht van AOW'ers is bijvoorbeeld vaak wat minder. Daarom krijgen zij een extra heffingskorting.

Profijtbeginsel

• Bij het heffen van belastingen en andere heffingen kan de overheid ook als uitgangspunt het profijtbeginsel toepassen.
• Je betaalt dan omdat je gebruikmaakt van goederen of diensten die de overheid levert.
• Het profijtbeginsel wordt bijvoorbeeld toegepast bij de motorrijtuigenbelasting, want die betaal je als je een auto hebt en dus gebruikmaakt van de wegen. Dit is ook een houderschapsbelasting, want je betaalt voor het bezit van de auto.

Je kunt nu

• Je kunt enkele belangrijke overheidsinkomsten noemen.
  
• Je kunt het verschil uitleggen tussen directe en indirecte belastingen en bij elke twee voorbeelden geven.
  
• Je kunt uitleggen bij welke belasting het draagkrachtbeginsel wordt toegepast.
  
• Je kunt uitleggen hoe bij de belasting het profijtbeginsel wordt toegepast.

Begrippen paragraaf 7.3

• Directe belastingen
• Draagkrachtbeginsel
• Indirecte belastingen
• Inkomstenbelasting
• Motorrijtuigenbelasting
• Niet-belastingontvangsen
• Profijtbeginsel
• Vennootschapsbelasting

Aan het werk!

Maken opdrachten: 7.3: 3, 4, 5, 7, 8 en 9 

Maken Rekenopdrachten: 12 en 13

Klaar?

Laten checken bij docent, bij goedkeuring nakijken.

Klaar?  Werk laten zien aan docent.

Veel fout? -> Maken herhalingsopdrachten 7.3

Veel goed? -> Maken plusopdrachten 7.3