Taalkunde (ambiguïteit)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Taalkunde (introductie)

Vandaag: spelen met taal

Materiaal: module, schrift, pen

Geef antwoord op de vraag:

Schrijf bij de zelfstandig naamwoorden verrassende bijvoeglijke bepalingen (dus die je normaal gesproken niet zou gebruiken bij deze zelfstandig naamwoorden)

Een...... hond (bv. een swippende hond)

Een drillrapper die .........

Een .... schrijver die ......

:

Geef kikkers een trap.

Zielig? Goed idee? Meer info nodig?

Geef kikkers een trap (Partij voor de dieren, 2020).

Leerdoelen

Je kent de termen ambiguïteit en intuinzinnen;

Je kent de verschillende vormen van ambiguïteit;

Je kunt ambiguïteit herkennen;

Je kunt ambiguïteit toepassen in een eigen tekst.

Ambiguïteit

Je kunt iets op twee manieren opvatten.

Ambiguïteit

Ambiguïteit of dubbelzinnigheid betekent dat je woorden, woordgroepen of zinsdelen op meerdere manieren kan vertalen. Soms is dat erg grappig, maar in een officieel document moet je ambiguïteit juist zien te voorkomen.

uitleg ambiguïteit (1)

Ambiguïteit  = dubbelzinnigheid. Een zin heeft daardoor twee of meer betekenissen.

Dat kan tot onduidelijkheid voor de lezer leiden. Dat is soms gewenst (grappig, reclame of cabaret), maar vaak ook niet (zakelijke teksten).

Op welke manier past de maker van Evert Kwok hier ambiguïteit toe?

Ambiguïteit

Ambigue = dubbelzinnig 

(op meerdere manieren op te vatten door bijvoorbeeld):

1) gebruik van homoniem (woord met meerdere betekenissen)

2) woordgroep met meerdere betekenissen

3) Redekundig ontleden

4) onduidelijke verwijzing

1. gebruik van homoniem

1) Homoniem:

Aan de diarree? Neem Diacure mee, dat scheelt een hoop!

1) Homoniem:

- Aan de diarree? Neem Diacure mee, dat scheelt een hoop!

2) Woordgroep:

- Het schilderij van Mathilde. (gemaakt door Mathilde, waarop Mathilde is afgebeeld, Mathilde is de eigenaar)

3) Ontleden: 

- Ferdinand groette de man met de pet.

4) Onduidelijke verwijzing:

- Peter ging op vakantie met een oud-collega en zijn vrouw.

Modulewijzer 

Eerst maak je schrijfopdracht 2

Klaar?

Maak dan opdrachten 1-4 van blok 4 (moet voor donderdag af zijn)

Blok 4

Opdracht 1 (voorbeeld)

De oude stal van de dominee maar werd gepakt.

Opdracht 2 (voorbeeld)

'Wat een dreigende lucht'

Opdracht 3 (voorbeeld)

Hij slaat de hond met de stok.

Opdracht 4 (voorbeeld)

Men debatteerde || over hulp aan gehandicapten || in de gemeenteraad.

Men debatteerde || over hulp aan gehandicapten in de gemeenteraad ||.