3.1 Een welvarende samenleving deel III- gs4

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Nederland (1948-2008)

3.1 Een welvarende samenleving (1948-1978)

Deel III

Herhaling vorige les

Plaats de juiste omschrijving bij het begrip:

verzorgingsstaat

sociale partners

poldermodel

geleide loonpolitiek

verzuiling

de regering bepaalt hoe hard lonen mogen stijgen

overleg gericht op overeenstemming en harmonie

verdeling van de bevolking in levensbeschouwelijke groepen met elk eigen organisaties

staat die met sociale voorzieningen zorgt voor het welzijn van zijn burgers

werkgevers en werknemers

Het doel van de 'maakbare samenleving' was meer sociaal economische gelijkheid

1. juist
2. onjuist

Waar gaan we naar kijken:

-Hoe de welvaart leidde tot maatschappelijke veranderingen:

1 Je kunt beschrijven wanneer en waardoor Nederland een consumptiemaatschappij werd.

2 Je kunt de samenhang uitleggen tussen woningnood, verstedelijking en toenemende mobiliteit.

3 Je kunt beschrijven wanneer en waardoor ontzuiling en ontkerkelijking op gang kwamen en welke invloed deze ontwikkelingen hadden op de politieke verhoudingen.

• De welvaart veranderde Nederland in een consumptiemaatschappij     I. In de jaren 1960 nam de mobiliteit toe (opkomst auto’s en vakantie)                       Mensen verhuisden naar buitenwijken en forensensteden

II. Ontzuiling

Gevolg welvaartsstijging:

-> ontzuiling door televisie

Ook omroepen die niet bij een zuil hoorden:

-> Radio Veronica en TROS

En in de politiek:

Oprichting D'66

Fusiepartij CDA

Video

Polygoonjournaal

De laatste uitzending van Radio Veronica (1974)

Ontkerkelijking

Door het contact met andere zuilen werd de kerk steeds minder belangrijk in het leven van Nederlanders

Waarom is de oprichting van het CDA een voorbeeld van ontkerkelijking?

Is de opkomst van de televisie een oorzaak of gevolg van de individualisering die in de jaren '60 ontstaat?

1. oorzaak
2. gevolg

Wat is GEEN voorbeeld van een sociaal culturele verandering uit de jaren '60?

1. Groei consumptiemaatschappij
2. Toename forensensteden
3. geleide loonpolitiek
4. Ontzuiling

Welke partij/omroep is geen voorbeeld van ontzuiling?

1. PvdA
2. D66
3. Tros
4. Veronica

-Wat veranderde in de positie van jongeren en vrouwen

     

 1 Je kunt uitleggen waarom de positie van jongeren veranderde in de jaren 1960.

2 Je kunt de kenmerken benoemen van de belangrijkste vormen van jongerencultuur uit de jaren vijftig, zestig en zeventig.

3 Je kunt uitleggen hoe de positie van de vrouw veranderde in de jaren ’60 en ’70.

Jeugd

Na de Tweede Wereldoorlog:

Babyboom

Jongeren hadden meer geld, vrije tijd en volgden langer onderwijs. 

Gevolg: ontstaan van jeugdculturen

Popmuziek was enorm belangrijk voor de de jongeren

Nozems

Jaren 1950

geïnspireerd door rock 'n roll uit VS

Elvis Presley, leren jacks, vetkuiven, brommers

Provo's

Jaren 1960

verzet tegen bestaande machtsverhouding met ludieke acties

Erg politiek, provocerend

jongeren willen meer inspraak

Hippies

Eind jaren 1960

afzetten tegen consumptiemaatschappij en materialisme

Drugsgebruik, 'make love, not war'

Een bewering:

Dit artikel van De Gelderlander geeft een eenzijdig beeld van de gebeurtenissen rondom het verbod op de vertoning van de film Rock around the clock.

 3p Licht deze bewering toe door aan te geven:

  waaruit de eenzijdigheid blijkt, waarbij je je antwoord ondersteunt met 

een verwijzing naar de bron en

 met welke verandering in de Nederlandse samenleving de redactie van de krant moeite heeft.

Wat zou handelingsonbekwaam kunnen betekenen?

Vind je dat vrouwen vandaag de dag voldoende geemancipeerd zijn?

ja

nee

- Welke emigratie en immigratie plaatsvond

      1 Je kunt verklaren waarom een half miljoen Nederlanders emigreerden na de oorlog.

      2 Je kunt uitleggen welke geopolitieke oorzaken zorgden voor een verandering van de

       bevolkingssamenstelling van Nederland.

      3 Je kunt uitleggen elke economische oorzaken zorgden voor een verandering van de

       bevolkingssamenstelling van Nederland.

     4 Je kunt verklaren waarom er in 1973 een einde kwam aan de economische groei van Nederland.

De oliecrisis 1973

• Yom Kippoeroorlog tussen Israël en een aantal Arabische landen.
•  Nederland steunde Israël en daarom weigerden Arabische landen olie aan Nederland te leveren. 

• Benzine op de bon, autoloze zondagen (uiteindelijk 10 keer)

• Olieprijs bleef na dit conflict hoog met als gevolg een economische crisis

Door de oliecrisis

moet de overheid bezuinigen

Einde van de verzorgingsstaat?