Par 5 ABC De wereld vanaf 1990

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

De wereld na 1990

Na het einde van de Koude Oorlog bleef de VS als enige supermacht over.

1990-2005:sterke toenamen wereldhandel door:

-verbeterde transport van grondstoffen en producten

-ontstaan nieuwe media

De wereld is “kleiner” geworden --> Globalisering (zie fragment)

--> Hierdoor ook veel multinationals

Tijdens het filmpje

Wat is globalisering?

Bedenk een voordeel en een nadeel van globalisering

Na het filmpje

Wat is globalisering?

Bedenk een voordeel en een nadeel van globalisering

Wat heeft dit te maken bij wat er nu in Oekraine gebeurt? 

Bedenk een eigen voorbeeld van globalisering.

Eén supermacht

vanaf 1991

• Sinds het einde van de Sovjet-Unie kent de wereld aan het einde van de 20e eeuw nog maar één supermacht: de Verenigde Staten.
• De invloed van de VS in de wereld wordt steeds groter: politiek en cultureel.
• Er is echter ook veel kritiek op deze toenemende invloed.

Aanval op Amerika

11 september 2001

• Op 11 september 2001 wordt de grootste aanval op Amerika sinds Pearl Harbor (1941) gepleegd. 
• Na de aanval wordt snel duidelijk dat de Islamitische terreurbeweging Al Qaida achter de aanslag zit.

Op Ground Zero, de plek waar ooit de Twin Towers stonden, is nu het National September 11 Memorial & Museum.

Video

RTL Nieuws van 11 september 2001

• De leider van Al Qaida, Osama Bin Laden vindt dat de Verenigde Staten hun verdiende loon hebben gekregen. 
• Hij is van mening dat de meeste inwoners van de Verenigde Staten niet leven volgens de regels van de Islam. 
• Ook vindt hij dat de Verenigde Staten teveel Israël steunt in hun strijd tegen de Islamitische Palestijnen.

Par 5C 

Pluriforme samenleving

Door de stijgende welvaart is er in Nederland zoveel werk dat mensen uit andere landen worden gehaald om hier te werken. Deze gastarbeiders (uit Marokko, Turkije, Spanje en Italië) doen hier ongeschoold werk. Kennis van de Nederlandse taal of cultuur was niet nodig om het werk te kunnen doen: 

de mensen waren te gast en zouden weer teruggaan.

Multiculturele samenleving?

• Vanaf de jaren '80 blijkt het beeld van de multiculturele samenleving waarin groepen mensen van verschillende culturen gelijkwaardig met elkaar samenleven, steeds vaker niet te kloppen.
• Verschillende groepen leven eerder náást elkaar dan mét elkaar.
• Tegenwoordig wordt daarom liever gesproken van: pluriforme samenleving.

Tot aan het eind van 20e eeuw stond het kritisch zijn op de multiculturele samenleving gelijk aan racisme. Hoewel sommige groepen allochtonen zorgden voor problemen, deed de overheid daar weinig aan. De meeste politici ontkenden deze problemen zelfs en wie er wél iets van zei, werd beschuldigd van discriminatie.

Nederlandse identiteit?

• Wie is 'ons'? En wat bedoelen 'onze cultuur' en 'onze geschiedenis'? Het blijft een lastige discussie. 
• De wereld is kleiner geworden: we zijn voortdurend in contact met andere delen van de wereld, bijvoorbeeld via internet. 
• Ook lijken sommige van onze gebruiken op die van mensen in andere delen van de wereld. Dit heet: globalisering

Populisme

• In de jaren '90 verliezen mensen het vertrouwen in de politieke partij op wie zij altijd hadden gestemd. 
• Deze grote groep gaat stemmen op de nieuwe, populistische politieke partijen die worden opgericht. 
• Populistische leiders zeggen te doen wat het volk wil, want ‘het volk heeft altijd gelijk’. Lastig is dat wat het volk wil, niet altijd kán. 

Populistische politici worden soms in korte tijd heel populair. Maar als later blijkt dat ze hun beloftes niet kunnen waarmaken, raken zij die populariteit snel weer kwijt. Enkele jaren later komt er dan weer een andere populistische partij die opnieuw de mooiste beloftes doet.

Populisme

• Populisten delen de samenleving op in twee kampen: de elite en het volk. De elite zou corrupt zijn en niet goed luisteren naar wat het volk wil. Populisten zien het volk als één grote massa, waarvan alle neuzen dezelfde kant op staan.
• Een grote groep mensen vindt dat hun problemen niet begrepen worden. Ze kijken met wantrouwen naar de toekomst. Precies de gevoelens waar populisten op in weten te spelen.

Populistische politici worden soms in korte tijd heel populair. Maar als later blijkt dat ze hun beloftes niet kunnen waarmaken, raken zij die populariteit snel weer kwijt. Enkele jaren later komt er dan weer een andere populistische partij die opnieuw de mooiste beloftes doet.

Populisme

Bedenk een eigen voorbeeld van populisme bij het volgende:

Nederland is teveel geld kwijt aan de EU.

De gewone burger betaalt teveel aan energieprijzen

Populistische politici worden soms in korte tijd heel populair. Maar als later blijkt dat ze hun beloftes niet kunnen waarmaken, raken zij die populariteit snel weer kwijt. Enkele jaren later komt er dan weer een andere populistische partij die opnieuw de mooiste beloftes doet.

Pim Fortuyn

• Pim Fortuyn wordt in 2001 leider van de nieuwe partij Leefbaar Nederland. Fortuyn beweert ‘te zeggen wat hij denkt en te doen wat hij zei’. 
• Vooral over de islam is hij erg negatief. Hij zei dat hij het opneemt voor de ‘gewone’ mensen die door de politiek in de steek zijn gelaten. 
• Fortuyn wordt snel erg populair, maar in 2002, vlak voor de verkiezingen, wordt hij vermoord.

Wat is een multiculturele samenleving?

1. Waar verschillende mensen wonen
2. Waar mensen uit verschillende culturen wonen
3. Waar mensen uit verschillende culturen samenwonen en elkaars gebruiken overnemen
4. Waar veel asielzoekers zijn

Deze groep is als arbeidsmigranten naar Nederland gekomen

1. Turken
2. Surinamers
3. Indonesiers
4. Antillianen

Deze groep is vanwege de veiligheid naar Nederland gekomen

1. Turken
2. Molukkers
3. Surinamers
4. Antilianen

Een ontwikkeling in Nederland:
individualisering

Neemt deze ontwikkeling toe óf af in de periode 1990-2000?

1. Neemt toe
2. Neemt af

Een ontwikkeling in Nederland:
globalisering

Neemt deze ontwikkeling toe óf af in de periode 1990-2000?

1. Neemt toe
2. Neemt af

De laatste jaren maken steeds meer mensen in Nederland zich zorgen over de Nederlandse identiteit.

Waardoor wordt de toenemende bezorgdheid over de Nederlandse identiteit veroorzaakt?

1. door de discussie over de verzorgingsstaat en door de gelijkschakeling
2. door de gelijkschakeling en door de multiculturele samenleving
3. door de multiculturele samenleving en door de uitbreiding van de macht van de Europese Unie
4. door de uitbreiding van de macht van de Europese Unie en door de discussie over de verzorgingsstaat