Planten groeien

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

5.2 Planten groeien

Wat is voorkiemen en waarom zou je het doen?

Wat is bij jou thuis de beste kweekplek?

Aan welke kant van het huis zijn de meeste zon-uren?

Waarom moet je niet boven de verwarming kweken?

Leerdoelen

1. Ik kan de bouw van een zaadje uitleggen en beschrijven hoe een plant uit een zaadje komt.
2. Ik kan de verdere groei en ontwikkeling bij een jong plantje beschrijven.
3. Ik kan uitleggen hoe een boom in de lengte en in de dikte groeit. 

Hoe groot kunnen planten worden?

Sequoiadendron giganteum

Eucalyptus regnans

Mammoetboom

50-85m, record: 94,8m

8,8m doorsnede

3200 jaar oud

"Berg es" 

70-114m

2,5m doorsnede

500 jaar oud

Pando

Populus tremuloides

Amerikaanse ratelpopulier

47000 stammen uit 1 plant

Zwaarste organisme ter wereld: 6,000,000 kg

Meer dan 60 voetbalvelden

9000 tot 12000 jaar oud

Shark Bay

Posidonia australis

"Lintwier"

Grootste organisme ter wereld: 200 vierkante kilomer, meer dan 28011 voetbalvelden

4500 jaar oud minimaal

Leerdoel 1

Ik kan de bouw van een zaadje uitleggen en beschrijven hoe een plant uit een zaadje komt.

Een bruine boon (een zaad)

Een bruine boon (een zaad)

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Ontkiemen

• Gebeurt pas als er water bij komt
• De zaadhuid neemt water op
• Zaadlobben zwellen en zaadhuid knapt open
• Worteltje komt naar buiten
• Daarna volgen de stengel en de blaadjes

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Ontkiemen

Volwassen plant 

Kiemplantje

Waarom is het slim om de grootste boon te kiezen als je een plantje wilt laten groeien?

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Als een plantje ontkiemt, groeit eerst de wortel en dan pas de stengel. Bedenk waarom de volgorde zó is en niet andersom.

Leerdoel 1: zaadje en ontkieming

Leerdoel 2

Ik kan de verdere groei en ontwikkeling bij een jong plantje beschrijven.

Groeien

Celdeling, in groeipunten

Celgroei, wateropname

Ontwikkelen

Veranderen van vorm

Nieuwe blaadjes, wortels, takken

Leerdoel 2: groei jong plantje

Organen van een plant

Leerdoel 2: groei jong plantje

bloem

blad

wortel

stengel

Leerdoel 2: groei jong plantje

Met dit onderdeel kan de plant "ademen"

Hier worden water en voedingsstoffen opgenomen 

Hier maakt de plant glucose (suiker)

Hier zitten de voortplantingsorganen van de plant

Een blad wordt groter.

Leerdoel 2: groei jong plantje

1. Groei
2. Ontwikkeling

Een plant krijgt bloemen

Leerdoel 2: groei jong plantje

1. Groei
2. Ontwikkeling

Bloemen veranderen in vruchten

Leerdoel 2: groei jong plantje

1. Groei
2. Ontwikkeling

Een wortel gaat dieper de grond in

Leerdoel 2: groei jong plantje

1. Groei
2. Ontwikkeling

Aan de slag!

Leerdoel 1: Opdracht 2 t/m 5

Leerdoel 2: Opdracht 7, 8, 10

Leerdoel 3

Ik kan uitleggen hoe een boom in de lengte en in de dikte groeit. 

Bomen groeien

Leerdoel 3: groei boom

Lengtegroei

• Eindknop: tak groeit verder uit deze knop (uitlopen)

• Knopschub: beschermt de eindknop
  (tegen insecten en kou bijv.)
  
• Zijknop: hieruit groeit een zijtak
  
  
• Bladlitteken: kurk, hier zat een tak
  
• Ringlitteken: Hier zat precies een jaar geleden de eindknop met knopschubben

Leerdoel 3: groei boom

Breedtegroei

Groeilaagje (cambium) tussen hout (xyleem) en bast (floëem)

Jaarringen

Lente: groter + dunnere wand

Zomer: kleiner + dikkere wand

Leerdoel 3: groei boom

Rimpels en eelt

Aan de jaarringen kun
je zien wat een boom
heeft meegemaakt

Leerdoel 3: groei boom

Bladlitteken

Wat is de functie van elk onderdeel, zoek bij elkaar

Leerdoel 3: groei boom

Hier is een blad afgevallen

Hier groeit een nieuw stuk tak

Hier groeit een zijtak

Beschermt de knop 

Hier zat vorig jaar de eindknop

Welke uitspraak is
correct?

Leerdoel 3: groei boom

Leerdoel 3: groei boom

1. Jaar 3 was droger dan jaar 2
2. Jaar 3 was ideaal voor de boom
3. Elk jaar had dezelfde omgevingsfactoren
4. Jaar 1 had de meeste diktegroei

Waar liggen de
nieuwste jaarringen?

1

2

Leerdoel 3: groei boom

1. Op locatie 1, aan de binnenkant van de stam
2. Op locatie 2, aan de buitenkant van de stam

De boom rechts groeide
scheef:
naar welke kant?

Leerdoel 3: groei boom

1. Links
2. Rechts

Aan de slag

Leerdoel 3: Opdracht 11, 12, 14, 15

Opdrachten 5.2

Leerdoel 1: Opdracht 2 t/m 5

Leerdoel 2: Opdracht 7, 8, 10

Leerdoel 3: Opdracht 11, 12, 14, 15*

(t)Huiswerk

Makkelijke Moestuin, volg de app!

Maak elke week een foto!

Hou je water bij!