Fictie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Fictie

Genre

Genre is een verzameling van verhalen die tot dezelfde soort horen. Voorbeelden van genres:

• avonturenroman;
• historische roman;
• liefdesroman;
• oorlogsroman;
• psychologische roman;
• science fiction.

Tijd

Hoe verloopt het verhaal?

• chronologisch;
  - van begin naar eind
• voorgeschiedenis;
  - midden in het verhaal
• niet-chronologisch;
  - van eind naar begin

Eind

Een verhaal kan op twee manieren eindigen:

• gesloten;
  - het verhaalprobleem is opgelost
• open;
  - sommige zaken zijn nog niet opgelost (zelf invullen)

Personage - hoofdpersoon

• je weet wat hij denkt en voelt;
  
• je weet wat zijn karaktereigenschappen zijn;
• hij maakt een karakterontwikkeling door.
  - round characters!

Personage - bijpersoon

• je weet gedachten en gevoelens niet;
• ze veranderen niet;
• ze reageren vaak voorspelbaar.
  - flat characters!

Perspectief

Een schrijver kiest een perspectief van waaruit hij het verhaal vertelt:

• vertelstandpunt eerste persoon:
  ik-persoon / gedachten / niet de auteur
• vertelstandpunt derde persoon:
  één van de personages / gedachten
• wisselend perspectief:
  meerdere personages / gedachten / meerdere belevenissen

Mening en argument

Als je je mening geeft over een boek, onderbouw je die met argumenten:

• realistisch argument: vind je wat er verteld wordt geloofwaardig?
  
• emotief argument: grijpt het verhaal je aan en leef je mee met de personages?
  
• moreel argument: ben je het eens met de overtuigingen en ideeën in het boek?
  
• argument over de opbouw: vind je dat het verhaal goed verteld wordt; zit het verhaal goed in elkaar?
  

Onderwerp en thema

• Onderwerp: geeft neutraal aan waar het verhaal over gaat.
• Thema: formuleert kort en algemeen wat de strekking van het verhaal is.
  Je kunt het thema formuleren:
  in een paar woorden / in een korte zin / in een vraag.

Beeldspraak (1)

• Beeldspraak: de dichter maakt een beeld met woorden.
  Finse meisjes zeggen zelden gedag
  maar zijn niet verlegen of arrogant
  je hebt alleen een beitel nodig om dichterbij te komen
• Vergelijking:
  Die glimlach van je,
  alsof een parkiet over je gezicht klimt.

Beeldspraak (2)

• Bij een metafoor moet je zelf invullen waar het beeld naar verwijst:
  Ik was zo’n steentje
  in jouw schoen
• In een personificatie krijgt iets levenloos eigenschappen van iets
  wat leeft:
  Was het de wind die langzaam kwam
  en het huis inklom?