Kunstgeschiedenis - Renaissance

Renaissance
  • 1400 - 1600
  • Wedergeboorte van de Oudheid
  • Christelijk, maar met grote interesse voor   Gods schepping (wetenschap). 
  • Humanisme: mens staat centraal.

Ingedeeld in 3 periodes: 
  • Vroege Renaissance: 1420-1500
  • Hoog Renaissance: 1500-1535
  • Maniërisme: 1520-1600 (Laat Renaissance)
Michelangelo, "Pietà", 1498-1499
1 / 40
suivant
Slide 1: Diapositive
KunstMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 40 diapositives, avec diapositives de texte.

Éléments de cette leçon

Renaissance
  • 1400 - 1600
  • Wedergeboorte van de Oudheid
  • Christelijk, maar met grote interesse voor   Gods schepping (wetenschap). 
  • Humanisme: mens staat centraal.

Ingedeeld in 3 periodes: 
  • Vroege Renaissance: 1420-1500
  • Hoog Renaissance: 1500-1535
  • Maniërisme: 1520-1600 (Laat Renaissance)
Michelangelo, "Pietà", 1498-1499

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verspreiding
  • Renaissance start in Italië met Giotto.
  • Hier was nog veel kunst uit de Oudheid. 
  • 15e eeuw: overlap tussen Gotiek en   Renaissance. 
  • Op het platteland verandert er niet veel,   maar de veranderingen in de kunst (voor de   elite) zijn baanbrekend.
  •  Pas in 16e eeuw overgenomen in de rest        van Europa (maar daar minder uitbundig).

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vroege Renaissance
  • 15e eeuw
  • Florence
  • Familie De' Medici (rijke kooplui)
  • Mecenassen
  • Het wordt niet langer afgekeurd om     rijkdom te tonen.
  • Gekunsteld, schools: het "in de vingers   krijgen" van de klassieken. 
  • Eeuw van het experiment. 
  • Belangrijke kunstenaar: Botticelli

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoog Renaissance
  • 16e eeuw
  • Rome
  • Paus (Julius II) is opdrachtgever
  • Uiterlijk vertoon
  • Uitbundig
  • Homo universalis = alleskunner
  • Kunstenaar is een genie ipv ambachtsman
  • Belangrijke kunstenaars: Leonardo da   Vinci, Michelangelo en Rafaël.

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Schilderkunst
  • Gods schepping wordt als volmaakt gezien. Men gaat hier onderzoek naar doen. 
  • Inspiratie uit Oudheid
  • Naar waarneming, o.a. anatomiestudies. 
  • Evenwichtige composities (driehoek) 
  • Ruimtesuggestie. 
  • Op wiskundige manier ‘correct’ en ‘mooi’. 
  • In opdracht van rijke families, o.a. portretten (en zelfportretten van zelfbewuste kunstenaars).

Rafaël, De Canigiani heilige familie, ca. 1505 - 1506

Slide 5 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Onderwerpen:
Bijbelse verhalen
klassieke mythologie
portretten

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Sandro Botticelli, De geboorte van Venus, 1482
  • Vroege Renaissance
  • Mythologie: Venus (Aphrodite) wordt hier niet geboren uit zeeschuim...
  • Contra-posto houding
  • Vrouwelijk schoonheidsideaal van die tijd
  • Realistisch en geïdealiseerd
  • Gedetailleerd
  • Naar de waarneming
  • Plasticiteit
  • Tempera op canvas

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Sandro Botricelli, "La Primavera" 1477-1482

De lente is een mooie metafoor voor de nieuwe, frisse tijd (Renaissance).

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Middeleeuwen
Vroege Renaissance
Ontwikkeling ruimtewerking

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Vroege Renaissance
  • Lijnperspectief
  • Illusie van diepte
  • Trompe l'oeil
  • Klassieke elementen
  • In opdracht van rijke familie.
centraal
perspectief
Masaccio: "Heilige drie-eenheid", 1425-28

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Centraalperspectief
Lijnperspectief met vluchtpunt in het midden van de horizon

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Rafaël, De school van Athene, 1509-1511
  • Geïdealiseerde voorstelling van 52 filosofen en geleerden. 
  • In opdracht van paus Julius II. 

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

VERKORTING
EIGEN SCHADUW
SLAGSCHADUW
RUIMTESUGGESTIE 
LIJNPERSPECTIEF
OVERLAPPING

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Verdwijnpunt achter hoofdonderwerp
VERDWIJNPUNT
HORIZONLIJN
EVENWIJDIGE LIJNEN

Slide 14 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions


Twee filosofen, afgebeeld tegen de lucht onder de middelste boog, hebben een prominente plaats op het fresco. Het zijn ongetwijfeld Plato (427-347 voor Christus) en Aristoteles (384-322 voor Christus),
Plato wijst naar boven, naar de hogere inspiratiebron, namelijk de wereld van de ideeën. Aristoteles wijst echter naar de aarde als uitgangspunt van alle natuurwetenschappen. 

Aan de kant van Plato zijn de speculatieve denkers uitgebeeld en aan de kant van Aristoteles exacte denkers en natuurwetenschappers.

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Da vinci: 'uomo universalis' (alleskunner)

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Leonardo da Vinci
Mona Lisa, 1503
  • Hoog renaissance
  • Atmosferisch perspectief: achtergrond vager en blauwer dan voorgrond (ontdekt in de Nederlanden). 
  • Sfumato: 'wazige' omtreklijnen, zodat de vormen en contouren onscherp worden (ontwikkeld in 15e eeuw). 
  • Mysterieus licht
  • Driehoekscompositie 

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Michelangelo, Sixtijnse Kapel, 1508-1512
Inspiratie van Michelangelo:
  • Torso van Belverdere 
  • De Laocoön groep (opgegraven in 1506)
  • Mantegna (1465-1474)


Schepping van Adam, rond 1511

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Proportieleer

Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Boekdrukkunst
  • In middeleeuwen werden er al boeken          
      gedrukt door pagina’s uit één blok hout te 
      snijden.
  • Halverwege 15e eeuw losse, loden letters       in zetvormen (hergebruik van letters).
  • Dankzij boekdrukkunst worden boeken     goedkoper en beschikbaar voor de gewone   mens. 
  • Snelle verspreiding van kennis. 

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Beeldhouwkunst
  • Inspiratie uit Oudheid
  • Hoge mate van realisme. 
  • Naar waarneming, o.a. anatomiestudies.
  • Evenwichtige composities (driehoek)
  • Stofuitdrukking (textuur)
  • Religieuze/mythologische onderwerpen        en portretten (ook bustes). 
Michelangelo, "Pietà", 1498-1499

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

David (die de reus Goliath verslaat) staat symbool 
voor vrijheid en de macht van de kleine republiek Florence. 
Donatello, David, ca. 1445

  • Vroeg-Renaissance
  • Bescheiden, jongensachtig
  • Eerste naakte beeld sinds Oudheid
  • Contraposto
Michelangelo, David, 1501-1503

  • Hoog-Renaissance
  • Zelfverzekerd, krachtig
  • Groot formaat (4,19 m)
  • Michelangelo geeft zijn beelden een ziel.

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Michelangelo, Mozes, 1513-1516

  • Bedoeld voor grafmonument Paus Julius II in Sint Pietersbasiliek
  • In totaal 48 beelden.
  • Te ambitieus, geen geld.
  • Grootste teleurstelling in Michelangelo's carrière. 

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bouwkunst
  • Regelmaat en harmonie
  • Maatsystemen gebaseerd op menselijk     lichaam 
  • Gulden snede: verhouding 1: 1,6  
  • Symmetrie
  • Geometrische vormen
  • Centraalbouw
  • Klassieke elementen
  • Weinig kleur en decoraties 
  • Nieuwe gebouwtypen: villa's en paleizen
Michelangelo, "Pietà", 1498-1499
Santa Maria del Fiore, Florence

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

            Vitruvius (± 85 – 20 v.Chr)
  • Romeinse architect
  • Grondbeginselen van de bouwkunst
  • Menselijke maat als uitgangspunt
  • Vitruviaanse regels
  • Gulden snede

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Palazzo's
  •  3 lagen gescheiden door kroonlijsten
  • Dorisch, Ionisch of Korintisch
  • Rustica's

Slide 27 - Diapositive

3 oud Griekse bouworden verschillen in stijl pilaren
rustica
medaillon

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kerken
  • Regelmaat en harmonie
  • Ronde vormen (medaillons, rondbogen, pilasters)
  • Centraal bouw
  • Klassieke elementen (timpanen, kapitelen, medaillons)

Slide 29 - Diapositive

4 voorbeelden geven:
  1. San Lorenzo van Brunelleschi
  2. koepel van de pazzikapel van Brunelleschi
  3. Santa Maria delle Carceri van da Sangallo
  4. San Pietro van Bramante

Lantaarn = opengewerkte bekroning van koepel of toren. Meestal achthoekig van vorm.
 

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Sint Pieter 
  • Oorspronkelijk andere kerk op dezelfde   plek (graf van Petrus) 
  • Paus Julius II laat nieuwe kerk bouwen
  • Eerste ontwerp Bramante: centraalbouw 
  • Vervolgens wordt het ontwerp aangepast door Rafaël en Michelangelo
  • Michelangelo voegt koepel toe (42 meter, 1 m kleiner dan Pantheon)
  • Pas in de Barok (17e eeuw) voltooid met zuilengalerij en plein van Bernini. 

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bramantes ontwerp
Rafaëls ontwerp
Michelangelo's ontwerp
Michelangelo's ontwerp met toevoegingen van Maderno

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Villa's 
  • Buitenhuis
  • Omgeven door tuinen
  • Begane grond: voorkamers en   werkruimten 
  • 1e verdieping: loggia's, grote zaal en     woon- en slaapkamers

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Andrea Palladio, Villa Rotonda, 1571

Slide 35 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Palladio's kenmerkende uitgangspunt: 
'Controle door het oog leidt tot een grotere harmonie dan een puur mathematische benadering' 

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maniërisme
  • 1520 - 1600 (Laat-Renaissance)
  • Overgang tussen Renaissance en Barok
  • "Een maniertje": gekunsteld en oververfijnd
  • Kunstenaars willen laten zien hoe goed ze zijn en de Renaissance overtreffen. 
  • Onjuiste verhoudingen
  • Ingewikkelde lichaamshoudingen
  • Kleurrijk, dramatisch, beweging
Parmigianino, Madonna met de lange hals, 1534-1540

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Parmigianino
El Greco
Giulio Romano
Schilderkunst

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Beeldhouwkunst
  • Ingewikkelde houdingen
  • Onjuiste anatomie
  • Beweging en emotie
  • Van alle kanten interessant
  • Overeenkomsten met   Hellenistische periode   van de Grieken  (Laocoöngroep   opgegraven in 1506). 
Giambologna

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Giulio Romano
Giacomo della Porta en Giacomo Barozzi da Vignola, "Il Gesù", 1568-1584

Slide 40 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions