Les 1: 6.3

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

6.3 Zuren en basen

Planning

Herhalen 6.1 en 6.2

Uitleg 6.3

Voorbeeldopgave (opgave 6)

Huiswerk/portfolio

Waar hebben we het de afgelopen 2 lessen over gehad? (H6)

Wat is een evenwichtsreactie?

Wat is het verschil tussen een evenwichtsreactie en een verdelingsevenwicht?

Hoe heet de tijd die een evenwicht nodig heeft om tot stand te komen?

1. inzettijd
2. insteltijd
3. wachttijd
4. evenwichtstijd

Bij een evenwicht hebben de stoffen voor de pijl dezelfde concentratie als die na de pijl.

1. Waar
2. Niet waar

De vorming van NO2 uit N2O4 is een endotherm proces. Bij een temperatuursverhoging verschuift dit evenwicht:

1. naar links
2. niet
3. naar rechts

De vorming van NO2 uit N2O4 is een endotherm proces. Bij een verhoging van de druk verschuift dit evenwicht:

1. naar links
2. niet
3. naar rechts

Wat is geen manier om de insteltijd te verkorten?

1. Temperatuur verhogen
2. Magnesium schaafsel gebruiken i.p.v. staven
3. Deksel van het reactievat halen
4. Een katalysator uit een vorig experiment hergebruiken

Zuren

Waar denk je aan bij zuren?

Zuren

https://www.youtube.com/watch?v=QEujWlN9E6c

https://www.youtube.com/watch?v=CTVd_WxblGI

Zuren

Molecuul dat H⁺ af kan staan ​

​

HCl (g) + H₂O (l) → H₃O⁺(aq) + Cl⁻ (aq)​

Zuren

Ionisatiereactie​: ​

HCl (g) + H₂O (l) → H₃O⁺(aq) + Cl⁻ (aq)​ 

Kan versimpeld worden tot: HCl (g) → H⁺ (aq) + Cl⁻ (aq)​

Zoutzuur​

​

Zuren

Meerwaardige zuren zijn moleculen die 

meer dan 1 H⁺ af kunnen staan.

Fosforzuur (H₃PO₄) en zwavelzuur (H₂SO₄) zijn de belangrijkste voorbeelden.

Organische zuren

Reageren/ioniseren meestal niet helemaal

Basen

Tegenovergestelde van zuur;

Molecuul dat H⁺ kan accepteren 

Welk soort deeltjes zouden basen kunnen zijn?

Basen

Vaak negatieve ionen; tegengestelde ladingen die elkaar aantrekken.

In H4 heb je geleerd dat je ionen "niet in een potje kan kopen"; hoe zouden we deze toch kunnen krijgen?

Basen

Oplossen van zouten

Bijv. Na₂CO₃:

Na₂CO₃ (s) → 2 Na⁺ (aq)  +  CO₃²⁻ (aq)

Dan kan de volgende reactie optreden:

CO₃²⁻ (aq) + H2O (l) ⇋ OH⁻ (aq) + HCO₃⁻ (aq)​

Basen

Kan ook door hydroxide-zouten op te lossen

Komt direct OH⁻ bij vrij

Oplossingen van hydroxide-zouten noemen we -logen, bijv;

oplossing van NaOH = natronloog

oplossing van KOH = kaliloog

Bekende zuren en basen

Zuur-base reactie

Is een reactie waarbij een H⁺ wordt "overgedragen" 

van een deeltje (H⁺-donor/zuur) 

naar een ander deeltje (H⁺-acceptor/base)

"Spoiler"

Wat is er aan de hand met water?

Reactie met zuur: HCl (g) + H₂O (l) → H₃O⁺(aq) + Cl⁻ (aq)​ 

Reactie met base: CO₃²⁻ (aq) + H2O (l) ⇋ OH⁻ (aq) + HCO₃⁻ (aq)​

Huiswerk:

4, 5b, 6, 7, 8, 9b, 10, 12, 14b

huiswek: 4, 5b, 6, 7, 8, 9b, 10, 12, 14b

huiswerk: 4, 5b, 6, 7, 8, 9b, 10, 12, 14b