13.2 Gaschromatografie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Gaschromatografie

Lesdoelen gaschromatografie:

 Je leert:

-over de stationaire en mobiele fase en de retentietijd van gaschromatografie.

- over de invloed van een polaire en apolaire stationaire fase op de retentietijd.

- over hoe je bepaalt hoeveel stof er aanwezig is aan de hand van piekoppervlakte

Polaire binding

Apolaire binding

OH binding

CO binding

CH binding

NH binding

HH binding

Polair molecuul

Apolair molecuul

Waterstof

Methaan

Methanol

Waterstofchloride

Koolstofdioxide

Water

Voorkennis: Waneer ontstaat een dipool-dipool binding?

Voorkennis: Waterstofbruggen

• Een waterstofbrug is simpelweg een sterke dipool-dipool binding.
  
• Gebeurt bij de meest elekronegatieve atomen en waterstof, oftewel bij hele polaire bindingen!
• Gebeurt tussen H en O of N

Dipool-dipool binding

Waterstofbruggen

Alleen vanderwaalskrachten

Water

Methaan

Ammoniak

Benzeen

waterstofchloride

Gaschromatografie wordt vaak als kwalitatieve analysemethode gebruikt. Wat wordt hiermee bedoeld?

1. methode om te analyseren welke stoffen er zich in een monster bevinden
2. methode om te analyseren wat de hoeveelheid is van elke stof in een monster
3. methode om te analyseren welke stoffen en hoeveel van deze stoffen er zich in een monster bevinden
4. ik heb echt geen flauw idee

N.a.v. het filmpje van zojuist: Was het een zuivere stof of een mengsel?

1. Het was een zuivere stof
2. Het was een mengsel

Hoe lang het duurt voordat moleculen van een stof 'elueren' (uit de kolom bij de detector komen) hangt af van...(meerdere antwoorden mogelijk)

1. de moleculen van de stof zelf
2. de stationaire fase
3. de temperatuur in de oven
4. het debiet (stroomsnelheid in mL/s) van het draaggas

Kwalitatief vs Kwantitatief

• We kunnen twee dingen uitvinden met gaschromatografie!
  
• Een kwalitatief resultaat dat laat zien welke stof aanwezig is.
  
• Een kwantitatief resultaat dat aanduid hoeveel van een bepaalde stof aanwezig is

De retentietijd is de tijd...

1. die het draaggas er over doet om van de injector bij de detector te komen
2. die de stationaire fase er over doet om van de injector bij de detector te komen
3. die de moleculen van stof X in het monster er over doen om van de injector bij de detector te komen
4. die verstrijkt van het begin tot het eind van een kwalitatieve analyse middels gaschromatografie

Aan de slag

Lees goed paragraaf 13.2

Maak opgaven 12, 14 t/m 17

Demo gaschromatografie

kwantitatieve analyse: 

Oppervlakte onder de piek belangrijk!!

Wanneer je gaschromatografie als kwantitatieve analysemethode toepast

1. gebruik je de hoogtes van de pieken
2. gebruik je de breedtes van de pieken
3. gebruik je de oppervlaktes onder de pieken
4. gebruik je de plaatsen (retentietijden) van de pieken

Welk van de chromatogrammen is verkregen na de tweede analyse?

1. chromatogram A
2. chromatogram B
3. chromatogram C
4. chromatogram D

1. Is het korreltje gehydrateerd silica polair of apolair?

2. Is de stationaire fase van korreltjes gehydrateerd silica
geschikt voor de scheiding van polaire stoffen of voor apolaire stoffen?

1. 1. polair 2. polaire stoffen
2. 1. polair 2. apolaire stoffen
3. 1. apolair 2. polaire stoffen
4. 1. apolair 2. apolaire stoffen

 Extra: Gesloten systeem vloeistofchromatografie

Waarom hebben propaan-1-ol en butaan-1-ol niet dezelfde retentietijd?

Wanneer de stationaire fase 'apolair' (een hydrofobe stof) is...(meerdere antwoorden mogelijk)

1. heeft een stof die bestaat uit apolaire moleculen een grotere retentietijd dan een stof die bestaat uit polaire moleculen
2. heeft een stof die bestaat uit polaire moleculen een grotere retentietijd dan een stof die bestaat uit apolaire moleculen
3. bereikt een hydrofobe stof eerder de detector dan een hydrofiele stof
4. bereikt een hydrofiele stof eerder de detector dan een hydrofobe stof

Aan de slag

Lees nogmaals goed paragraaf 13.2

Maak opgaven 18 t/m 20