Woordenschat H5- Overdrijving en ironie

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Overdrijving, understatement  en ironie

Leerdoelen

Je leert een overdrijving, understatement en ironie herkennen en begrijpen.

nieuwnederlands.digitaal.noordhoff.nl

Overdrijving

De schrijver laat iets extra opvallen door het groter, mooier, erger of beter te maken dan het eigenlijk is. 

Voorbeeld:

– Het was een doodsaaie film.

Overdrijving

Een overdrijving is meestal een vorm van figuurlijk taalgebruik. De schrijver bedoelt niet precies wat er staat. 

Bijvoorbeeld:

– We hebben eeuwen op het station staan wachten 

= We hebben erg lang op het station staan wachten, maar geen honderden jaren.

Understatement

Bij een understatement druk je bewust iets zwakker uit dan het in werkelijkheid is. Dit kan humoristisch werken of ergens de nadruk op leggen, maar het zorgt er in elk geval voor dat de aandacht getrokken wordt van de lezer of luisteraar.

Voorbeeld:

- Die Cristiano Ronaldo kan wel een aardig balletje trappen.

- Een miljoen is een leuk zakcentje.

Ironie

De schrijver zegt iets op een manier waardoor de lezer weet, dat het niet serieus bedoeld is. Vaak zegt hij dan het tegenovergestelde van wat hij eigenlijk bedoelt. 

Bijvoorbeeld:

– Het nieuwe fietsenhok is echt fantastisch. Er is niet genoeg plaats voor alle fietsen en je stoot je hoofd tegen de bovenste rekken.

Oefenen met ironie, understatement en overdrijving.

Ik word doodmoe van dat gezeur van jou.

1. ironie
2. overdrijving

Is hier sprake van ironie of overdrijving?
Wat heb je in je tas gestopt? Hij weegt tonnen!

1. Ironie
2. Overdrijving

Vader die zou koken en met pizza's thuiskomt....
Moeder: 'Goed gekookt, schat.'

1. ironie
2. overdrijving

De ANWB meldde dat de gipsvluchten het dit jaar weer goed hadden gedaan.

1. ironie
2. overdrijving

Kunnen we snel eten? Ik sterf van de honger.

1. ironie
2. overdrijving

Is hier sprake van ironie of overdrijving?
'Wat een goede hulp ben jij!’, zei de moeder, toen haar zoontje de emmer met sop omgooide.

1. Ironie
2. Overdrijving

De regen komt met bakken uit de hemel vallen.

1. ironie
2. overdrijving

Is deze zin een overdrijving of ironie?
Die film duurt een eeuwigheid!

1. Overdrijving
2. Ironie

Welk taalmiddel is gebruikt?
'Schiet nou toch eens op! Ik sta al uren te wachten!'

1. Ironie
2. Overdrijving

Welk taalmiddel is hier gebruikt?
'Goed gedaan, hoor! Je bent voor de derde keer deze week te laat!'

1. Ironie
2. Overdrijving

'Je kletst me de oren van het hoofd!'
(tegen iemand die weinig zegt)

1. ironie
2. overdrijving

Is deze zin een overdrijving of ironie?
Lekker dan, ik ben mijn fietssleutel kwijt.

1. Overdrijving
2. Ironie

Wat is GEEN voorbeeld van een overdrijving

1. De dag duurde zo lang dat ik in slaap viel
2. Het was een eindeloos durende dag
3. Het was een doodsaaie dag
4. Het was een leuke dag

'Overdrijving' is figuurlijk taalgebruik

1. waar
2. niet waar

Wat is een overdrijving?

1. Iets wat extra opvalt door het groter, mooier, erger of beter te maken dan het eigenlijk is.
2. Iets wat heel geweldig of juist afschuwelijk is minder erg te maken of af te zwakken.

Taaltrucjes

Schrijvers proberen hun teksten wat aantrekkelijker te maken door taaltrucjes te gebruiken

Figuurlijk taalgebruik

Overdrijving

Ironie

Overdrijving

Bij een overdrijving wordt iets op een overdreven manier uitgedrukt.

Een overdrijving wordt ook wel een hyperbool genoemd.

Je zegt: 'Hij heeft dat al 10.000 keer gezegd';

Je bedoelt dat hij dat al meerdere malen heeft gezegd.

Overdrijving

Ironie

Ironie is eigenlijk milde spot. Je wilt mensen er niet met opzet mee kwetsen.

Typisch voor ironie is, dat het tegengestelde gezegd wordt van dat wat men bedoelt. Je merkt aan de overdreven toon, dat de spreker het niet ernstig, maar ironisch meent.

Ironie

Geweldig die 2 voor het proefwerk!

Je vindt het natuurlijk helemaal niet geweldig, je bedoelt het hier ironisch. Ze bedoelen hiermee natuurlijk het tegenovergestelde van 'geweldig'.

Voorbeeld van ironie

Huiswerk

Hoofdstuk 5 blz. 120 maken 1 t/m 6