Samengevat Politiek

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

In de herhaling

Politiek

Het maken van keuzes en het nemen van beslissingen over hoe een land, een provincie of een gemeente bestuurd moet worden.

De overheid

Ambtenaren:

Personen die werken voor de overheid.

Overheid:

Alle ambtenaren en politici samen.

Maatschappelijk probleem 

1. Sociaal probleem: veel mensen hebben er last van.
2. Verschillende meningen over de oorzaak en oplossing van het probleem.
3. Er wordt veel aandacht aan besteed in de media.
4. Het probleem moet worden opgelost door de overheid. 

4 kenmerken maatschappelijk probleem

Herhaling

Wat is ook alweer politiek, wie horen er bij de overheid?
Noem 4 kenmerken van een maatschappelijk probleem.

De overheid neemt besluiten over belangrijke zaken. 


Zaken die voor iedereen belangrijk zijn, noemen we iets van het algemeen belang.

Onderwijs, zorg, wegen en woningbouw zijn van algemeen belang voor de Nederlanders.

Wat is een rechtsstaat?

Nederland is een parlementaire democratie en een rechtsstaat.

Rechtsstaat:
Een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de
overheid zijn vastgelegd (in een grondwet).

Parlementaire democratie: burgers kiezen het parlement en die neemt voor ons belangrijke beslissingen.

Kenmerken van een rechtsstaat 

• Er is een grondwet die voorschrijft hoe overheid en burgers
met elkaar om
   moeten gaan. 

• In de grondwet staan grondrechten, de belangrijkste rechten
die in de

    samenleving gelden. 

• De overheid moet zich houden aan wat in de wet staat. 

• De macht binnen een land mag niet in handen zijn van één persoon of een
    kleine groep. 

• Burgers hebben invloed op de manier waarop het land wordt geregeerd.

Rechten

1.
2.
3.
4.

Plichten

1.
2.
3.
4.

Rechten

1. Vrijheid van meningsuiting.
2. Kiesrecht.
3. Recht op privacy.
4. Recht op gelijke
    behandeling.

Plichten

1. Leerplicht.
2. Plicht om belasting te 
    betalen.
3. Plicht om je aan de
    verkeersregels te houden.
4. Deelname aan het
    arbeidsproces.

Herhaling

Wat is ook alweer een rechtsstaat?
Wat is Trias Politica?

Actief kiesrecht:

Je hebt recht om te stemmen.

Passief kiesrecht: 

Je kunt je verkiesbaar stellen.

Je mag stemmen voor:

De gemeenteraad 

De Provinciale Staten 

De Tweede kamer 

Het Europees Parlement 

Je mag stemmen als:

- je Nederlander bent en 18 jaar of ouder.

- je 5 jaar in Nederland woont en een buitenlands paspoort hebt mag je voor de gemeenteraad stemmen.

Hoe werkt het bij ons?

De manier waarop verkiezingen worden georganiseerd,

heet het kiesstelsel. In Nederland is dat het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

Het totale aantal uitgebrachte stemmen wordt gedeeld door het aantal zetels.

Actief kiesrecht:

_________________________

Passief kiesrecht: 

_________________________

Herhaling

Progressief of conservatief

Wil een partij verandering, of juist dingen meer bij het oude houden?


Per stroming
Is een partij liberaal
of confessioneel? 

Rechts, links, midden 

Dit gaat over de rol van de overheid in de samenleving.

PvdA, SP, GroenLinks, Denk

D66, CDA, ChristenUnie, 50+

De overheid moet
opkomen voor mensen
met een laag inkomen.

Ja (Links)

Nee(Rechts)

Mensen kunnen zichzelf prima redden.
De mensen die het minder hebben lossen het zelf maar op.

Ja (Rechts)

Nee (Links)

Grote verschillen in
rijkdom zijn oneerlijk.

Ja (Links)

Nee(Rechts)

Stromingen in de politiek

Politieke stroming

Verzameling ideeën over wat belangrijk is in de maatschappij en hoe mensen het beste met elkaar kunnen samenleven.

Er zijn drie grote stromingen: 

• Liberalisme  
• Sociaal-democratie
  
• Christen-democratie
  

Deregulering

Minder wetten en regels vanuit de overheid

Rentmeesterschap

Zorg voor het milieu, bijvoorbeeld

Solidariteit

Elkaar steunen en het gevoel bij elkaar te horen

Particulier initiatief

Armoede in ontwikkelingslanden bestrijden

Uitdelen leerdoelen