Les 4 Infectieziekten

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Infectieziekten

Periode 3

Bestaat uit:

• 8 weken onderwijs
• In week 9 krijgen jullie een kennistoets
• Weekplanning staat op LM's

Kennistoets 

Week 9

Digitale kennistoets

Toets matrijs

Leermiddelen:

- Boek Gezondheid en omgeving

- Module 3: Omgaan met ziekten en beperkingen hoofdstuk 1, 2, 3

Beoordeling:

- De toets bestaat uit 45 vragen. Je kunt 45 punten scoren.

- De grens voor een voldoende is 60%, dus 27 punten

- De grens voor een goed is 80%, dus 36 punten

Let op! Het resultaat van de toets is alleen geldig wanneer je deze op school hebt gemaakt, op een officieel toetsmoment, onder toezicht van een docent.

Terugblik

✅ Ik kan de definitie van een verstandelijke beperking benoemen en in eigen woorden uitleggen.

✅ Ik kan de kenmerken en oorzaken van het Fragiele X-syndroom en een meervoudige beperking beschrijven.

✅ Ik kan uitleggen wat een bewustzijnsstoornis is en welke gevolgen dit kan hebben voor het dagelijks functioneren.

💡Reflectieve vraag

Hoe zou jij als pedagogisch medewerker omgaan met een kind of jongere met een verstandelijke of meervoudige beperking? Welke uitdagingen verwacht je en hoe kun je hierop inspelen?

Leesstof deze week

• Ziekten bij kinderen
• Blz. 130-139 lezen

Neem mij mee😊!

Programma van vandaag

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Exit ticket
• Afsluiting

Lesdoelen

Aan het einde van deze les kan ik:

• Uitleggen wat een infectie is.
  
• Het verschil uitleggen tussen een bacterie, virus en parasieten.
• Uitleggen wat besmetting betekent.
  
• Uitleggen wat een ontsteking is.
  
• Uitleggen wat de incubatietijd is.
• Uitleggen wat immuniteit is.
• Uitleggen wat een auto-immuunziekte is.

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Stelling: Als je zonder jas naar buiten ga wordt je ziek!

1. Waar
2. Niet waar

Van op een koude grond zitten krijg je blaasontsteking?

Een blaasontsteking wordt meestal veroorzaakt door bacteriën, vooral Escherichia coli (E. coli), die vanuit de darmen via de plasbuis in de blaas terechtkomen en daar een infectie veroorzaken. Dit komt vaker voor bij vrouwen omdat hun plasbuis korter is dan die van mannen, waardoor bacteriën sneller de blaas bereiken.

1. Waar
2. Niet waar

Waarom moet ik dan vaker plassen bij koud weer?

1️⃣Je blaas spant aan bij koud weer, daardoor krijg je sneller het gevoel dat je moet plassen.

2️⃣ Je drinkt meer warme dranken en deze bevatten vaak cafeïne. Daardoor worden je nieren gestimuleerd om meer urine te produceren --> plassen

3️⃣ Je bloedvaten krimpen door de kou. Dat zorgt ervoor dat je bloed minder ruimte krijgt. Hierdoor halen je nieren meer water uit je bloed. Dit water komt weer in je blaas terecht --> plassen

 4️⃣Je zweet minder. Dit komt doordat je lichaam minder warmte af hoeft te geven. Wanneer je zweet wordt overtollig water uit je lichaam verwijderd. Zweet je dus minder? Dan blijft er meer water in je lichaam zitten. Dit komt uiteindelijk in je blaas terecht. En daardoor moet je vaker naar het toilet.

5️⃣ TRP-kanalen zijn sensoren in ons lichaam kunnen je hersenen laten denken dat je blaas vol is. Daardoor moet je vaker plassen.

Hoe zou jij het immuunsysteem uitleggen aan jonge kinderen? Waarmee zou jij het vergelijken?

Voorbeelden van vergelijkingen

• "Het immuunsysteem is als een team van superhelden in je lichaam dat je beschermt tegen slechte indringers zoals virussen en bacteriën."
  
• "Het immuunsysteem is als een slot op je deur dat voorkomt dat ongewenste gasten binnenkomen."
  
• "Het immuunsysteem is als een leger dat altijd klaarstaat om je lichaam te verdedigen tegen vijandelijke indringers."
• "Het immuunsysteem is als een brandweerteam dat snel reageert om branden (infecties) te blussen en schade te voorkomen."

Immuniteit

Immuniteit = beschermd tegen lichaamsvreemde stof

Heel veel lichaamsvreemde stoffen (o.a. micro-organismen) om ons heen

• Maar enkele zijn ziekteverwekkend (pathogeen)
  
• Groot aantal niet ziekmakend (immuun)
  
• Baby’s krijgen antilichamen van moeder
  
• Na 3 maanden eigen opbouw afweer
  

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Stelling: Als je eenmaal ziek bent geweest (mazelen en griep), krijg je deze ziekten niet meer!

Feiten

Het immuunsysteem kan sommige ziekten onthouden en je ertegen  beschermen, maar dat dit niet voor alle ziekten geldt en niet altijd voor het leven.

Verkoudheids-virussen en griep kunnen steeds weer terugkomen, omdat ze snel muteren

Mazelen biedt levenslange immuniteit na infectie

Afweer

Lichaam beschermt zich tegen indringers door:

• Mechanische afweer (huid)
• Biochemische afweer (maagzuur)
• Cellulaire afweer: Witte bloedcellen (Leukocyten)

Afweer

Lichaam maakt onderscheid tussen:

• Lichaamseigen stoffen 
• Lichaamsvreemde stoffen

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Lichaamsvreemdestoffen

• Bacterië
• Virus
• Schimmel
• Parasiet
• Allergenen zoals 

       pollen & huisstofmijt

Antigeen

Lichaamsvreemde stof = antigeen
Lichaam gaat een stof aanmaken om antigeen onschadelijk te maken (antilichaam)

• Ontstekingsreactie

Antilichamen

• Antilichaam werkt tegen 1 antigeen
  
• Gemaakt en opgeslagen in bloed
  
• Door witte bloedcellen
  
• Herinneringseigenschap:                Bij nieuwe aanraking -->

Snelle productie antilichamen

Vaccinatie maakt hier gebruik van

Waarom werkt het immuunsysteem niet tegen pollen (b.v. hooikoorts)?

Verklaring

Het immuunsysteem werkt niet tegen pollen omdat pollen geen schadelijke ziekteverwekkers zijn. In plaats daarvan veroorzaken pollen allergische reacties bij sommige mensen. Dit gebeurt wanneer het immuunsysteem overdreven reageert op deze onschadelijke stoffen, wat leidt tot symptomen zoals niezen, jeukende ogen en een loopneus.

Jeukende ogen en een loopneus zijn tekenen van een ontstekingsreactie in het lichaam. Deze reactie treedt op in de slijmvliezen van de neus en ogen, wat resulteert in symptomen zoals niezen, jeukende ogen en een loopneus. Het kan behoorlijk vervelend zijn, maar het is een nuttige manier waarop je lichaam zichzelf beschermt.

Wat is een auto-immuunziekte? Hoe werkt het immuunsysteem bij deze ziekte anders dan normaal?

Auto-immuunziekte

 Een auto-immuunziekte is een aandoening waarbij het immuunsysteem ten onrechte gezonde cellen in het eigen lichaam aanvalt.

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

De top 5 meest voorkomende auto-immuunziekten in Nederland zijn

Reumatoïde artritis: Een aandoening waarbij het immuunsysteem de gewrichten aanvalt, wat leidt tot ontsteking, pijn en schade aan het gewrichtsweefsel.

Diabetes type 1: Hierbij valt het immuunsysteem de insuline-producerende cellen in de alvleesklier aan, wat leidt tot een tekort aan insuline.

Ziekte van Crohn: Een chronische ontstekingsziekte van het maag-darmkanaal, die kan leiden tot ernstige buikpijn, diarree en gewichtsverlies.

Multiple sclerose (MS): Een aandoening waarbij het immuunsysteem de beschermende laag rond de zenuwen in de hersenen en het ruggenmerg aanvalt, wat leidt tot communicatieproblemen tussen de hersenen en de rest van het lichaam.

Psoriasis: Een huidaandoening waarbij het immuunsysteem de huidcellen aanvalt, wat leidt tot rode, schilferige plekken op de huid.

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Wat betekent de afkorting
SOA ?

Hoe kun je een SOA krijgen?

1. Via bloed, sperma of vaginaal vocht waarin de ziekteverwekker zich bevindt
2. Via sperma of vaginaal vocht waarin de ziekteverwekker zich bevindt
3. Alleen via sperma waarin de ziekteverwekker zich bevindt
4. Alleen via bloed waarin de ziekteverwekker zich bevindt

Welke ziekteverwekkers kunnen een SOA veroorzaken?

1. alleen virussen
2. alleen bacteriën
3. zowel virussen als bacteriëren
4. zowel virussen, bacteriën en parasieten

Bacteriën:

🦠Zijn levende, eencellige micro-               organismen.

🦠Kunnen zelfstandig overleven en           zich voortplanten.

🦠Kunnen nuttig zijn (zoals in de               darmen) of schadelijk (zoals bij             infecties).

🦠Worden behandeld met  

       antibiotica.

Virussen:

🧫Zijn geen levende organismen, maar kleine         deeltjes van genetisch materiaal (DNA of              RNA) omgeven door een eiwitmantel.

🧫Hebben een gastheercel nodig om zich te           vermenigvuldigen.

🧫Kunnen ziekten veroorzaken zoals griep en         verkoudheid.

🧫Worden niet behandeld met antibiotica,               maar soms met antivirale middelen.

Parasiet

🪱Een parasiet is een organisme dat leeft op of in een ander organisme (de gastheer) en daarvan profiteert door voedingsstoffen te onttrekken, vaak ten koste van de gastheer.

Schaamluis

Schurft

Aarsmade

Trichomonas vaginalis, wordt ook wel een "zweepdiertje" genoemd

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Kun je volledig genezen van een virale SOA zoals herpes?

1. Ja
2. Nee

Valt een virale soa te genezen?

Nee, je kunt niet volledig genezen van virale SOA's zoals herpes of hiv. 

Deze virussen blijven levenslang in het lichaam aanwezig. 

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Welke SOA's worden veroorzaakt door een bacterie, virus of een parasiet?

Bacterie	Virus	Parasiet
Chlamydia	HIV	Schaamluis
Gonorroe	Herpes	Schurft
Syfilis	Genitale wratten	Trichomonas
Shigella	Hepatitis B
	HPV

Bacterie	Virus	Parasiet
Chlamydia	HIV	Schaamluis
Gonorroe	Herpes	Schurft
Syfilis	Genitale wratten	Trichomonas
Shigella	Hepatitis B
	HPV

antibiotica

vaccinatie

Schurft

• "Vrijerspokken"
• Vieze studenten woningen
•  Direct huid-op-huidcontact  door te vrijen of te knuffelen
• Gedeelde ruimtes en voorwerpen: Het delen van beddengoed, handdoeken of meubels kan ook bijdragen aan de verspreiding van schurft
• Dicht op elkaar leven

Schaamluis

• "Platjes"

🔹 Schaamstreek (meest voorkomend)
🔹 Oksels
🔹 Borsthaar en buikhaar
🔹 Wenkbrauwen en wimpers (zelden)
🔹 Baard en snor

• Direct huid-op-huidcontact door te vrijen of te knuffelen
• Jeuk en wondjes
• Vervelend maar ongevaarlijk
• Behandelen met luis-dodend-middel

Kaal is de mode

Gonorroe

Mannen

Een branderig gevoel of pijn bij het plassen

Een pussige afscheiding uit de penis 💧(druiper)

Vrouwen

Pijn of een branderig gevoel bij het plassen

Meer of abnormale afscheiding

Tussentijds bloedverlies

Goed te behandelen met antibiotica

Als mannen niet op tijd behandeld worden voor gonorroe kunnen ernstigere klachten ontstaan zoals:

Ontsteking van de bijballen

Ontsteking van de prostaat

Als vrouwen niet op tijd behandeld worden:

Verminderde vruchtbaarheid

Buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Genitale wratten

• Veroorzaakt door HPV  (humaan papillomavirus)
• Het virus veroorzaakt wratten op en rond de penis, vagina, anus of mond.
• De wratten kunnen vanzelf verdwijnen, maar dit kan lang duren. 
• Je wordt alleen behandeld als je veel klachten hebt. 
• Na behandeling kunnen de wratten weer terugkomen.

De wratten groeien vaak in groepjes, zijn rozerood of grijswit van kleur, en hebben een bloemkoolachtig oppervlak.

Blaasjes en zweertjes: Kleine, pijnlijke blaasjes of zweertjes op of rond de geslachtsdelen, anus of mond.

• Herpes genitales is (herpes simplex = hsv-2)
• Herpes labialis is een koortslip (herpes simplex = hsv-1 en hsv-2)
• Vocht in de blaasjes is besmettelijk
• Je komt niet van het virus af
• Geen behandeling voor
• Klachten kunnen behandeld worden

• Bijna iedereen krijgt ooit een HPV-infectie, mannen én vrouwen. 
• Meestal ruimt het lichaam dit virus zelf weer op, maar het kan ook tot (voorstadia van) kanker leiden. 

• Baarmoederhalskanker
  
• Vaginakanker
  
• Kanker bij de schaamlippen
  
• Anuskanker
  
• Peniskanker
  
• Kanker in de mond- en keelholte

Syfilis

(Treponema pallidum)

Stadium 1:

Zweertjes, verdwijnen vanzelf na 3-6 weken

Stadium 2:

Grieperig, haaruitval, vlekjes op de huid.

Stadium 3:

Zonder behandeling tast bacterie hart, botten en hersenen aan

--> ANTIBIOTICA!

Napoleon

Sommige historici hebben gesuggereerd dat syfilis mogelijk een rol heeft gespeeld in zijn gezondheid tijdens de laatste jaren van zijn leven, maar er is geen sluitend bewijs om deze bewering te bevestigen. De oorzaak van zijn overlijden blijft onderwerp van discussie, maar de meest geaccepteerde theorie is dat hij aan maagkanker leed.

Chronisch of acuut

Hepatitis B kan acuut beginnen, maar kan ook chronisch worden, vooral als het niet goed wordt behandeld. Bij chronische hepatitis B kan de lever langdurig beschadigd raken.

Hepatitis C begint meestal als een acute infectie, maar het wordt vaak chronisch als het niet wordt behandeld. Chronische hepatitis C kan leiden tot levercirrose of leverkanker.

 Verspreiding

Hepatitis B wordt voornamelijk verspreid via bloed, sperma en andere lichaamsvloeistoffen. Het kan worden overgedragen door onbeschermde seks, gedeeld gebruik van naalden (bijv. bij drugsgebruik), van moeder op kind tijdens de bevalling.

Hepatitis C wordt ook verspreid via bloed, vooral door het delen van naalden of ander druggebruik, of via besmette medische apparatuur. In tegenstelling tot hepatitis B, wordt het minder vaak overgedragen via seks of van moeder op kind.

Reizigersvaccinatie

Afrika, Azië en delen van Zuid-Amerika

HIV

(Humaan Immunodeficiëntievirus)

• Het is een virus dat het immuunsysteem aantast
• Het valt je cellen aan waardoor je afweersysteem langzaam afzwakt. 
• Zonder behandeling kan HIV het immuunsysteem zo verzwakken dat het lichaam zich niet meer goed kan verdedigen tegen infecties en ziekten. In dat geval kan HIV overgaan in AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome), het laatste stadium van de infectie.
• Met medicatie is het hiv-virus niet meer dodelijk of besmettelijk. 

Incubatietijd

De tijd tussen besmetting en de eerste symptomen van de ziekte

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Incubatietijd (de tijd tussen besmetting en de eerste symptomen) van verschillende soa’s

🔹 Chlamydia → 1 tot 3 weken (soms geen symptomen)

🔹 Gonorroe → 2 dagen tot 2 weken

🔹 Syfilis → 10 tot 90 dagen (gemiddeld 3 weken)

🔹 Herpes genitalis → 2 tot 12 dagen (maar het virus kan lange tijd sluimerend aanwezig zijn)

🔹 Genitale wratten (HPV) → 3 weken tot 8 maanden (soms langer)

🔹 Hepatitis B → 6 weken tot 6 maanden

🔹 HIV → 2 tot 6 weken voor griepachtige klachten (maar het kan jaren duren voordat aids zich          ontwikkelt)

🔹 Trichomonas → 4 tot 28 dagen

🔹 Schaamluizen (platjes) → Enkele dagen tot weken (afhankelijk van besmettingsgraad)

🔹 Schurft (scabiës) → 2 tot 6 weken bij een eerste besmetting

Over het algemeen wordt geadviseerd om je na 6 weken al te laten testen, maar het is belangrijk om later nog een keer te testen. Hiv-testen zijn mogelijk 3 maanden na je laatste risicovolle sekscontact.

Er zijn veel thuis-testen te koop maar die zijn niet allemaal even betrouwbaar. Testen via de huisarts of via het gratis spreekuur bij de GGD, zijn het meest betrouwbaar.

Wat hebben wij bereikt vandaag?

✅Ik kan uitleggen wat een infectie, besmetting, ontsteking zijn.

✅Ik kan verschil uitleggen tussen een bacterie, virus en parasiet

✅Ik kan uitleggen wat incubatietijd, immuniteit, auto-immuunziekte en                 SOA's inhouden.

Programma

• Voorkennis activeren
• Quizzz afwisselend met theorie
• Afsluiting

 

Vooruitblik voor de komende les

• Lees het hoofdstuk 3.1 - 3.2 zorg voor de gezondheid
• Neem je boek mee de volgende les

Neem mij mee😊!

Vragen?