werkwoordspelling -alles!

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Werkwoordspelling

Werkwoordspelling

In deze les worden 

alle mogelijke werkwoordvormen 

en hun spellingwijze 

nog eens samengevat.

Vormen

Persoonsvorm tegenwoordige tijd 

Persoonsvorm verleden tijd 

Gebiedendewijs 

Voltooid deelwoord 

Onvoltooid deelwoord 

Infinitief (hele werkwoord) 

Bijvoeglijk naamwoord 

PV- TT

PV- VT

GW

VD

OD

INF

BN

De ham-vraag

Voor een correcte werkwoordspelling, moet je altijd eerst een belangrijke vraag stellen. Namelijk:

Heb ik te maken met een persoonsvorm???

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar:

Hier is vorige week een ongeluk gebeur... Het is een gevaarlijk kruispunt. Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. 

Hoe herken je de pv?

De pv past zich aan het onderwerp aan:

Ik neem een Big Mac.

Neem jij een Big Mac?

Hij neemT een Big Mac.

Wij nemEN een Big Mac.

Hoe herken je de pv?

De pv verandert van tijd:             

                              

Ik neem een Big Mac.                                 Ik smul ervan.

Ik nam een Big Mac.                                    Ik smulde ervan.

Sterk werkwoord, want                              Zwak werkwoord, want

het verandert van klank.                            het verandert niet van
                                                                          klank.

Hoe spel je de persoonsvorm?

In de volgende twee overzichtjes zie je 

hoe je de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd 

en de persoonsvorm in de verleden tijd moet spellen.

verleden tijd - zwakke werkwoorden

Om te weten of je bij een zwak werkwoord in de verleden tijd nu de(n) of te(n) moet schrijven, gebruik je 't kofschip.

1. hele werkwoord -en  = stam : branden / surfen
2. laatste letter van de stam in 't ex-kofschip?: brand/ surf
3. nee: de(n): de(n)
4. ja: te(n): te(n)
5. ik-vorm van werkwoord + uitgang : brandde(n) / surfte(n)

de(n) of te(n)?

Pas wel op bij bijzondere werkwoorden als: verhuizen

1. hele werkwoord -en  = stam : verhuizen
2. laatste letter van de stam in 't kofschip?: nee
3. dus de(n)
4. ik-vorm van werkwoord + uitgang : verhuiSde(n)

Sterke werkwoorden

Je schrijft wat je hoort: 

sloeg, riep, brak, dacht, reed 

Een onvoltooid deelwoord
is bijvoorbeeld: lopend.
Wat zie je?

1. De infinitief met-d(e)
2. De stam met-d

Soms ben je nog niet klaar met iets doen.

Het is onvoltooid.

"lopend" moet ik naar huis.

'Fluitend' kom ik binnen.

"Kermen van de pijn"

Kermen is het infinitief

-d-  erbij:

KERMEND van de pijn.

(mopperen) en (huilen) kwam de voetballer de kleedkamer in.

1. mopperent en huilend
2. mopperend en huilent
3. mopperend en huilend

Als iets 

voltooid is,

is het af, gebeurd, klaar!

Het voltooid deelwoord
is NOOIT de persoonsvorm!

1. Waar!
2. Niet waar!

't ex Kofschip

Wat is

fout? 

Waarom?

Gratis ingepakt en bezorgt

schrijf je...

1. Zoals het er staat! Ingepakt , bezorgt
2. ingepakd, bezorgt
3. ingepakt, bezorgd
4. ingepakd, bezorgd

Sjaan (verhuizen) morgen en Job is gisteren (verhuizen)

1. Sjaan verhuisT en Job is verhuisT
2. Sjaan verhuisD en Job is verhuisD
3. Sjaan verhuisT en Job is verhuisD

Andere vormen

Ik heb een Big Mac genomen                               VD

Kwijlend nam ik een hap                                          OD

Ik heb zin om een Big Mac te nemen                    INF

Geef me eens een Big Mac!                                      GW

Ik eet mijn zojuist gekochte Big Mac                    BN

Voltooid deelwoord (VD)

Altijd als er meer werkwoorden in de zin staan, nooit PV

Twijfel je tussen -d of -t,  gebruik dan weer  't ex-kofschip

Ik heb een Big Mac genomen, want die was afgeprijsd.  (afprijzen)     

Mijn Big Mac was verbrand. Het vlees leek gekookt.       

(verbranden / koken)    

Onvoltooid deelwoord

Geeft aan dat je iets doet, terwijl je ook iets anders doet.

Geeft aan hoe iets gebeurt.

Hele werkwoord + een D

Kwijlend nam ik een hap. 
Pratend met volle mond zag ik hem vies naar me kijken.

Infinitief

Is het hele werkwoord.

Verandert niet bij veranderen van tijd  (het is tenslotte geen pv!)

Vóór een infinitief kan je meestal IK KAN zetten.

Ik heb zin om een Big Mac te nemen.        (IK KAN nemen).

Gebiedende wijs

Wordt gebruikt als het om een gebod of bevel gaat.

Staat op de eerste plaats in de zin.

Heeft geen onderwerp bij zich.

Geef me een Big Mac!

Braad ze bruin, die frietjes!

Bijvoeglijk naamwoord

Staat vóór een zelfstandig naamwoord, is geen werkwoord meer!

Is een VD of OD geweest.

Schrijf je zo kort mogelijk, dus zoals het VD of OD, met soms een extra -E erachter.

Ik eet mijn zojuist gekochte Big Mac.

                                   BN van VD

Engelse werkwoorden

0

DUS...

Engelse werkwoorden 

vervoeg je 

op dezelfde manier

als Nederlandse werkwoorden!!

Maar let wel op de uitspraak.

Waarom?

Deze vraag is heel belangrijk. Kijk maar:

Hier is vorige week een ongeluk gebeur... Het is een gevaarlijk kruispunt. Best kans dat er nog een ongeluk gebeur.. 

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

Als je verstandig bent,
BRAND je daar je vingers niet aan.

1. pv-tt
2. VD
3. pv-vt
4. Bijv.nw

De slapende kater was
gemakkelijk te fotograferen.

1. onvoltooide tijd als bijvoeglijk naamwoord
2. voltooid deelwoord als bijvoeglijk naamwoord

De (aanbranden) aardappels zijn weggegooid.

1. aangebranden
2. aangebrandde
3. aanbrandende
4. aangebrande

Mijn (intapen) enkel
doet nog steeds zeer.

1. Ingetapete
2. Ingetapede
3. Ingetapte
4. Ingetapde

evacueren
De .................. kampen.

1. gëevacueerde
2. geëvacueerde
3. gëevacueerden
4. geëvacueerden

Hij (deleten - vt) de bestanden.

1. delete
2. deletete
3. delette
4. deletette

(vinden) alsjeblieft die bankpas terug, voor er misbruik van wordt gemaakt.

1. Vond
2. Vindt
3. Vind

De notulen (kopiëren - tt)
de teamleider niet meer.

1. kopieert
2. kopieërt
3. kopiëren
4. kopieerde

De pas (stofzuigen) vloer
lag onder de confetti.

1. stofgezogen
2. gestofzuigde
3. stofgezoge
4. stofgezuigde

Hoe schrijf je het volgende
werkwoord in de verleden tijd?
Hij (timen)

1. timde
2. timdde
3. timete
4. timede

Hoe schrijf je het volgende
werkwoord in de verleden tijd?
Hij (racen)

1. racte
2. racette
3. racde
4. racete

Engelse werkwoorden
hoe schrijf je het volgende werkwoord in de hij-vorm, vt: lunchen

1. lunchte
2. lunchde
3. lunchtte
4. lunchdde

De meeste werkwoorden zijn....

1. sterk.
2. zwak.

Kies de zin waarin de werkwoorden juist gespeld zijn.

1. Wordt die gevreeste ziekte niet met medicijnen aangepakt?
2. Word die gevreesde ziekte niet met medicijnen aangepakt?
3. Wordt die gevreesde ziekte niet met medicijnen aangepakt?
4. Word die gevreeste ziekte niet medicijnen aangepakt?

Einde