3.4 Romeinen, joden en christenen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Rules!

• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, etc.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we zoveel mogelijk na de les of in de pauze
• De telefoon blijft in de tas, broekzak (o.i.d) tenzij anders wordt aangegeven.
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Korte samenvatting

• Rond 200 v.chr veroverden de Romeinen Griekenland. De Romeinen hadden grote bewondering voor de Griekse cultuur en namen veel van deze cultuur over: filosofie, kunst, wetenschap en geschiedenis. Deze nieuwe mengeling van Grieks en Romeinse cultuur noemen we klassiek.

• Elk gebied dat de Romeinen veroverden werd als één van de eerste dingen een stad gebouwd. Zo was Nijmegen (noviomagus) één van de eerste Romeinse steden in Nederland en de eerste kennismaking met de klassieke cultuur. In deze steden vond je zaken als badhuizen, tempels, markthal, theaters, bestuursgebouwen.

• Uit alle windstreken kwamen mensen naar deze steden toe en namen zij geleidelijk steeds meer dingen van de Romeinen over. Dit overnemen van de Romeinse cultuur noemen we Romanisering.

• Ook lieten de Romeinen de overwonnen volken dienen in het Romeinse leger. Dit had voor beide partijen voordelen: de Romeinen hadden meer soldaten om de grenzen te beschermen en de overwonnen volken kregen voorrechten (op het gebied van handel en bestuur)

Hoe kon het christendom uitgroeien tot het grootste geloof?

Wie zien wij hier?

1. Jezus
2. Noah
3. Mozes
4. Mr. Andringa

Mozes

Op een dag ontvlamt spontaan een bramenstruik en Mozes krijgt van God de opdracht de Israëlieten uit Egypte te leiden (exodus)

De Farao weigert de Israëlieten vrij te laten

Plagen van Mozes

1. Water in bloed
2. Kikkers
3. Luizen/muggen
4. Steekvliegen
5. Veepest
6. Zweren
7. Hagel (vuur)
8. Sprinkhanen
9. Duisternis
10. Dood van de eerstgeborene

Feit of fictie?

• Waar of niet, dit soort verhalen werden keer op keer doorverteld; overlevering.
  

Waarschijnlijk kleurde de rivier rood door stervende algen

Waarschijnlijk is dit gedurende een periode van extreme droogte, waarna dit logische verschijnselen zijn

Uitbarsting van de Thera vulkaan

Waarschijnlijk een schimmel in het graan; het eerste kind mocht als eerste van het graan eten, waarna deze dus als 'eerste' stierven

Exodus

• Mozes leidt de Israëlieten naar Kanaän (Israël/Palestina).

• Jodendom is monotheïstisch

• Joden geloven in het heilig verbond; God gaf het land Kanaän aan Abraham en zijn nakomelingen (Joden), maar in ruil mocht hij geen andere God(en) aanbidden.

• Tot het in 63 v.chr in handen kwam van de Romeinen
  

Waren de Romeinen monotheïstisch of polytheïstisch

1. monotheïstisch
2. polytheïstisch

Romeinse provincie

• Joden kunnen het Romeinse geloof niet accepteren (heilige verbond) en worden hierom zwaar onderdrukt.
  

• Joden hopen op de komst van de messias (verlosser), die hen zou verlossen van de Romeinen.
  

• In de periode komt er een jonge prediker op met de boodschap van barmhartigheid en naastenliefde. De volgelingen van Jezus zien in hem de messias.

• De Joodse hogepriesters geloven hier niets van en  leveren ze hem uit aan de Romeinen.

• Na de kruisiging van Jezus verspreidden de apostelen zijn boodschap
  

De boodschap luidt: 'als je onze éne god gelooft, heb je na je dood een beter leven'

Waarom deed deze boodschap het vooral goed bij slaven en vrouwen?

Christenvervolging

• In de eeuwen erna groeide het christendom in het geheim.

• Christenen  kregen vaak de schuld van rampen en plagen, helemaal tijdens de crisis van de derde eeuw.

• Strenge christenvervolging waren hiervan het gevolg. (vast onderdeel spelen: executie van de christenen)
  

Ondanks de strenge vervolging bleef het aantal christenen groeien. Waarom?

1. Door de belofte van het eeuwige leven waren mensen niet bang om te sterven
2. De christelijke kerk werd uiteindelijk machtiger dan de keizer
3. Omdat de vervolgingen alleen in Rome plaatsvonden, de rest van het rijk was relatief veilig
4. De kans dat je gepakt werd was behoorlijk klein, omdat alles geheim was.

Staatsgodsdienst

• In een visioen verschijnt het kruis aan keizer Constantijn, hij laat het kruis op schild van zijn soldaten schilderen en wint een belangrijke veldslag.

• 313 tolerantie-edict: Alle godsdiensten waren voortaan toegestaan.

• 391 staatsgodsdienst: keizer Theodosius verbied de Romeinse goden en maakt het christendom het enige toegestane geloof
  

Afsluiting: Hoe kon het christendom uitgroeien tot het grootste geloof?

02:59

Welke plagen zag je allemaal terug?

(Er zijn in totaal 10)

Oefenstof

Lezen:

Maken:

Verdiepingsstof

Lezen: 

Maken:

Plus - stof

Lezen:

Blz: 70-72

Maken:

108, 109, 111, 112, 113

Je gaat aan de slag met dit onderdeel, als je de stof nog niet begrijpt

Je gaat aan de slag met dit onderdeel, als je de stof begrijpt en hier meer over wilt weten

Je gaat aan de slag met dit onderdeel, als je de stof begrijpt en graag meer uitdaging wil.