Twastriid: lûden, brekking en -ei/-ij

• Fries
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

Frysk

Twastriid: ei/ij & brekking

Klasse 2

Leardoelen:

Ik wit wannear't ik de ei/ij brûke moat yn it Frysk.

Ik wit wat brekking is.

Leardoel: Ik wit wannear't ik de ei/ij brûke moat yn it Frysk.

Ja dat kin ik!

Ik twivelje, ik bin der net wis fan.

Nee dat kin ik net.

ei/ij

• De klanken IJ en EI wurde beide brûkt
  
  
• Op ’e Klaai sprekke se de EI oars út as yn ‘e Wâlden
  > Is de útspraak op ’e klaai en yn ’e Wâlden gelyk, dan skriuwe wy: ij
  
  > Wurdt itselde wurd op ’e klaai útsprutsen mei in ''ai/oi'' en yn ’e Wâlden
      mei in ij, dan skriuwe wy: ei

Hokker sin is goed skreaun?

1. Ik gean NEI Dokkum ta!
2. Ik gean NIJ Dokkum ta!

Keppelje de wurden oan de goeie betsjutting:

bij

een bes

naar

een bij (diertje)

nieuw

nei

nij

bei

bij

by

Leardoel: Ik wit wat brekking is.

Ja dat wit ik!

Ik twivelje, ik bin der net wis fan.

Nee dat wit ik net.

Brekking

De twalûden yn it Frysk binne: EA, OE, OA, IE, EO, EAU.

Brekking komt foar as der nei it twalûd dûbeld bylûd (medeklinker) stiet: stoel - stuollen                              stien - stiennen      
doar - doarren                               koer - kuorren

De klank feroaret en dat is brekking.

gjin brekking

brekking

Stiennen

Peallen

Bruorren

Blommen

Tiennen

hûs

Stien

Fjoer

ien stien - twa ...

WURDLIST

Set oer:
één (1)

Set oer:
Ik ga naar school.

Set oer:
Waarom ga jij terug?

Set oer:
Ik heb bijna geen tijd.

Set oer:
Welke fouten?

Set oer:
Ik kan niet komen.

Set oer:
Het is van mij.

Jou dysels in sifer fan 0-10

Hoe goed behearsto de stof?

010

• Laat de leerlingen de vraag beantwoorden.
• Vraag aan enkele leerlingen om hun antwoord toe te lichten.