Talent 1.7 - Zinsdelen, persoonsvorm, zinsdeelproef en onderwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Tien minuten lezen

Zinsontleding

Zinsdelen, persoonsvorm en onderwerp

Na deze les:

• Kun je een zin verdelen in zinsdelen;
• Kun je de persoonsvorm en het onderwerp in een zin  herkennen en benoemen. 

Zinsdelen

• De delen waaruit een zin bestaat
• Eén woord of meerdere woorden
• Zoek eerst de persoonsvorm
• Alle zinsdelen kan je voor de pv zetten, de zin moet wel kloppen!
• Alles voor de pv is één zinsdeel

• In de supermarkt kost een flesje cola 3 euro.
• In de supermarkt | kost| een flesje cola | 3 euro

Alles wat voor de persoonsvorm kan, is één zinsdeel. Dit noem je de zinsdeelproef/ husselproef.

1. Waar
2. Niet waar

Doe de zinsdeelproef. Staan de zinsdeelstrepen correct?

De mentor / herkent / de leerlingen van de brugklas / meteen.

1. Ja
2. Nee

Doe de zinsdeelproef. Staan de zinsdeelstrepen correct?

Tijdens het concert / werd / de gitaar / van Nick / gestolen.

1. Ja
2. Nee

Persoonsvorm (=pv)

• Altijd een werkwoord
• Tijdproef: tegenwoordige tijd en verleden tijd
• Hij loopt naar school - Hij liep naar school

• Aantal veranderen: enkelvoud en meervoud
• Hij loopt naar school - Wij lopen naar school

Als het onderwerp meervoud is, moet de persoonsvorm ook meervoud zijn.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Ik kan de persoonsvorm nu goed vinden.

1. Ik
2. kan
3. persoonsvorm
4. vinden

Wat is de persoonsvorm?
Het heeft niet zo kunnen zijn.

1. Het
2. zijn
3. kunnen
4. heeft

Onderwerp (=ow)

• De persoonsvorm en het onderwerp horen bij elkaar. Allebei enkelvoud of meervoud.
• Wie/wat + pv = onderwerp
• Hij loopt naar school. Wie/wat loopt ? Hij = ow

• Verander de pv, zodat het onderwerp mee verandert
• Hij loopt naar school. - Wij lopen naar school.

Wat is het onderwerp van een zin? Het onderwerp van een zin...

1. ... vertelt wat er in de zin gebeurt.
2. ... vertelt wanneer iets in een zin gebeurt.
3. ... vertelt wie/wat iets doet in de zin.
4. ... vertelt waar de zin over gaat.

Ik leer het onderwerp te vinden.

Wat is het onderwerp?

1. Ik
2. leer
3. het onderwerp
4. vinden

Wat is het onderwerp?
Maandag moesten wij de boekendoos inleveren.

1. Maandag
2. moesten
3. de boekendoos
4. wij

Aan de slag!

• Elk groepje krijgt een krantenartikel
• Onderstreep of markeer per zin:
• de persoonsvorm (rood), 
• de werkwoorden (blauw)
• het onderwerp (groen) 

Je kunt nu:

Een zin in zinsdelen verdelen

De persoonsvorm benoemen

Het onderwerp benoemen

De werkwoorden benoemen

Agenda

Donderdag 20 november oefentoets 

Maandag 25 november toets 

Grammatica 1.7 en 1.8 en Spelling 1.9