De vorming van de Alpen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De vorming van de Alpen

Lesdoelen:

• verklaren hoe de Alpen zijn ontstaan
• verschil tussen jong en oud gebergte opnoemen
• de werking van erosie en verwering verklaren (2e les)

Breuken in de aardkorst door endogene krachten

Krachten die de aardkorst binnen in de aarde beïnvloeden

Aardkorst

exogene krachten

krachten die de aardkorst van buiten beïnvloeden.

Het ontstaan van de Alpen

100 miljoen jaar geleden:  

tropische zee, vorming van dikke lagen dode dieren en planten = sediment gesteenten 

80 miljoen jaar geleden 

Afrikaanse plaat beweegt naar het noorden en duwt de sediment gesteenten in de tropische zee voor zich uit. De zeebodem kreukelde, plooide en brak.

30 miljoen jaar geleden: De Afrikaanse plaat duwt de sedimentgessteenten naar Europa en zo werden de Alpen tegen Europa aangeduwd. De Afrikaanse plaat schoof er zelf als laatste overheen.

Jong gebergte 

Oud gebergte

Hoger

Lager

Spitse top 

Afgeronde top

Steile hellingen 

Flauwe hellingen 

Breder dalen 

Diepere dalen 

Jong gebergte

(de Alpen)

Oud gebergte

(Jura)

0

Door de jaren heen wordt het gebergte weer afgebroken.

Door verwering:

Het afbrokkelen van gesteente.

(mechanisch/chemische/biologisch)

Door Erosie:

Het uitschuren van gesteente.

(wind, ijs, water)

2 soorten verwering

Chemische verwering

• Het gesteente valt uit elkaar door een chemische reactie met zuren
• bacteriën, zuren (zure regen)
• Biologische: Door wortels van planten en bomen

2 soorten verwering

Mechanische verwering

• Het gesteente valt uit elkaar zonder scheikundige elementen.
• Vorstverwering

Erosie

Erosie = Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind.

Proces:

    1. Gesteente hoog in bergen brokkelt af 

        door verwering.

    2. Verweringsmateriaal valt door 

        zwaartekracht naar beneden.

    3. Gletsjers, rivieren, wind of zee nemen

        het mee naar andere plekken.

    4. Tijdens dit transport wordt het 

        landschap afgeschuurd en 

        uitgeschuurd.

 

Sedimentatie

het afzetten van gesteente door ijs, stromend water of de wind.

Wat zijn kenmerken van een jong gebergte?

1. Laag, stompe hellingen, spitse bergtoppen
2. hoog, stijle hellingen, spitse bergtoppen

Wat is verwering?

1. Uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer
2. Uiteenvallen van gesteente door plantengroei
3. Uiteenvallen van gesteente onder invloed van mensen

Wat is erosie?

1. Uitschuren en afschuren van zacht gesteente
2. Uiteenvallen van gesteente
3. Uitschuren en afschuren van hard gesteente

Maken opdrachten 

Lezen H.2 par. 1

Starten met opdrachten H.2 par. 1

Huiswerk

• Maak §2.1
• Bestuderen §2.2