Kies 2, Thema 5 veiligheid, les 2 t/m 4

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 2

Thema 5 Veiligheid 

Les 1: Veiligheid

Privacy of veiligheid?

Les 2: Geweld

Lichamelijk of psychisch geweld?

Les 3: Agressief gedrag

Oorzaken agressief gedrag en groepsgedrag

Les 4:Criminaliteit en straf

Misdrijf --> geldboete, gevangenisstraf, taakstraf, halt-straf, strafblad, aangifte met naam of anoniem

Les 5: Rechtspraak 

Rechter, officier van justitie, verdachte, advocaat, eerlijke rechtspraak

Les 1 Veiligheid

Veiligheid

 … is een situatie waarin je niet in gevaar bent.

 … is het gevoel dat je hebt dat je niet in gevaar bent

Kop: Gaat het in de krantenkop om veiligheid als situatie of veiligheid als gevoel? Veiligheid als situatie. Ondanks dit nieuwsbericht kunnen mensen een onveilig gevoel krijgen als er meer gastreinen langsrijden.

Les 1 Veiligheid

Hoe kunnen veiligheidsmaatregelen je privacy aantasten?

• Er hangen op veel plekken bewakingscamera’s.
  
• De politie mag telefoons afluisteren.
  
• De politie mag een huiszoeking doen.
  

Veiligheidsmaatregelen moeten de veiligheid verbeteren en geweld tegengaan.

Drie maatregelen: Leg uit hoe deze maatregelen je privacy kunnen aantasten. Privacy is het recht om zaken voor jezelf te houden.

Les 2 Geweld

Geweld

Dit zijn alle handelingen die schade of verwondingen veroorzaken. Dit kan lichamelijk en/of psychisch zijn.

• Lichamelijk geweld
  
• Psychisch geweld
  

Geweld:.

Mensen voelen zich vaak onveilig als er veel geweld voorkomt in hun omgeving.

Lichamelijk geweld: verwondingen of ongewenste aanraking

Psychisch geweld: emotionele schade

Redenen waarom mensen geweld gebruiken kunnen zijn:

Groepsgedrag. Mensen doen dingen die ze normaal gesproken niet zouden doen.

Alcohol en drugs.

Aangeboren eigenschappen waardoor mensen in bepaalde situaties sneller agressief worden.

Afbeelding: Uitgaansgeweld is een veelvoorkomende vorm van geweld.

Welke uitingen van uitgaansgeweld zijn psychisch en welke lichamelijk?

Lichamelijk geweld: duwen en/of trekken, schoppen en slaan, fysiek geweld.

Psychisch geweld: verbaal geweld.

Les 2 Geweld

Seksueel geweld

Iemand wordt gedwongen om tegen zijn wil seksuele handelingen uit te voeren, te ondergaan, of er getuige van te zijn.

Huiselijk geweld

Geweld dat zich binnenshuis afspeelt, vaak tussen familieleden.

Seksueel geweld en huiselijk geweld zijn twee vormen van geweld die niet vaak gemeld worden bij hulpdiensten.

Redenen hiervoor zijn:

Slachtoffers vinden het moeilijk om erover te praten omdat ze zich schamen of denken dat het hun eigen schuld is.

Slachtoffers durven er niet over te praten omdat ze de dader goed kennen of afhankelijk zijn van de dader.

Les 3 Agressief gedrag:
Noem 2 oorzaken van agressief gedrag
Blz. 175 / 176

Les 4 Criminaliteit

Crimineel gedrag is gedrag dat volgens de wet strafbaar is.

Een overtreding is een licht strafbaar feit

• door rood licht fietsen.
• wildplassen

Straf is meestal een geldboete 

Een misdrijf  is een zwaar strafbaar feit.

• Diefstal
• Mishandeling

Soms een taakstraf, vaker gevangenisstraf (voorwaardelijk en/of onvoorwaardelijk).

Oorzaken crimineel gedrag
benoem er 2

les 4 Criminaliteit

Verklaringen crimineel gedrag:

• de werking van de hersenen
  
• de omgeving
  
• het ontbreken van sociale relaties
  
• maatschappelijke ongelijkheid
  
• vooroordelen
  

Verdiepingskader

Werking van de hersenen Sommige mensen zijn minder gevoelig voor angst en denken minder na over de eventuele gevolgen van crimineel gedrag.

De omgeving Mensen die zijn opgevoed in een criminele omgeving vertonen zelf ook sneller crimineel gedrag.

Het ontbreken van sociale relaties Mensen met weinig sociale contacten hoeven zich niet schuldig te voelen tegenover familieleden of vrienden als ze iets crimineels doen.

Maatschappelijke ongelijkheid Verschillen tussen rijk en arm kunnen ertoe leiden dat mensen uit noodzaak, frustratie of jaloezie criminele dingen doen.

Vooroordelen Als iemand wordt gezien als crimineel kan die persoon zich er ook naar gaan gedragen.

Gevolgen van crimineel gedrag benoem er 2.

Les 4 Criminaliteit

Gevolgen van crimineel gedrag

voor het slachtoffer:

•  lichamelijke en psychische problemen
  

voor de samenleving: 

• een onveiligheidsgevoel en hoge kosten (bijv. schade aan materialen, beveiligingsmaatregelen etc.)
• Waarom zou je (nog) aangifte doen?
  

De overheid is veel geld kwijt met het voorkomen en bestrijden van crimineel gedrag en het vergoeden van schade die criminelen veroorzaken.

Aangifte doen betekent dat je meldt wat jou is overkomen als slachtoffer of vertelt wat je hebt gezien (als getuige).

Waarom zou je aangifte doen? Zonder aangifte kan de politie geen sporenonderzoek doen.

Iemand kan aangifte doen bij de politie en bij Meld Misdaad Anoniem. Bij Meld Misdaad Anoniem kan je anoniem een melding doen.

Les 4 Straffen

Soorten straffen

• Geldboete
  
• Gevangenisstraf
  
• Taakstraf
  

Halt

• voor jongeren tussen 12 en 18 jaar
  
• doel: de jongere leert van zijn overtreding
  

Tbs

• voor daders met een psychiatrische stoornis.
  
• behandeling in een kliniek
  
• doel: bescherming van de samenleving en zichzelf
  

De drie meest voorkomende straffen zijn een geldboete, gevangenisstraf en taakstraf.

Geldboete: het levert de samenleving geld op maar is een relatief zwaardere straf voor armere mensen dan voor rijkere mensen.

Gevangenisstraf: het kost de overheid veel geld.

Taakstraf: de taken die de dader moet uitvoeren zijn onbetaald en vaak nuttig voor de samenleving.

Halt: de dader moet vaak gesprekken voeren met eventuele slachtoffers, excuses aanbieden, leeropdrachten uitvoeren en soms ook een taakstraf.

Tbs: deze straf kan steeds worden verlengd als de dader een gevaar blijft voor de samenleving.

Les 4 Straffen

Onvoorwaardelijke straf

• direct uitgevoerd
  

Voorwaardelijke straf

• proeftijd
  
• voorwaarden
  

Verdiepingskader

Voorwaardelijke straf:

De straf wordt alleen uitgevoerd als de dader tijdens zijn proeftijd opnieuw in de fout gaat of zich niet aan de voorwaarden houdt.

Krantenknipsel

Welke soorten straf krijgt de man uit het krantenknipsel? Geldboete en gevangenisstraf.

Hoeveel maanden moet hij in ieder geval de gevangenis in? 42 – 6 maanden, dus 36 maanden.

Wat houdt de proeftijd van 6 jaar in? Als hij in die 6 jaar weer de fout in gaat, moet hij – naast de nieuwe straf – ook nog 6 maanden terug de gevangenis in.

Leg uit hoe lang de eindhovenaar moet gaan zitten

Les 4 Straffen

Doelen van straffen 

Preventie

• De overheid hoopt door te straffen mensen te weerhouden (opnieuw) een overtreding of misdrijf te begaan.
  

Heropvoeding

• De dader moet iets leren van zijn straf.

Vergelding

• De dader moet boeten voor wat hij heeft gedaan.
  

Bescherming van de samenleving

• De samenleving wordt beschermd tegen de bedreiging die de dader vormt.
  

Vergelding: de dader moet boeten voor wat hij heeft gedaan.

Bescherming van de samenleving: de samenleving wordt beschermd tegen de bedreiging die de dader vormt.

Het filmpje (0:41 minuten) gaat over iemand die tot zes jaar cel en tbs wordt veroordeeld voor het plegen van een moord. Welke doelen hebben de straf, denk je?

Les 4 Straffen

Strafblad

• Hierin staat welke misdrijven en zware overtredingen je hebt begaan.
  

Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG)

• Hierin staat dat je je goed hebt gedragen. Deze verklaring is nodig voor de uitoefening van bepaalde beroepen.
  
• HALT: speciale straf om jongeren (12-18 jaar)te laten leren van hun straf

Zijn de Criminaliteitcijfers de afgelopen 10 jaar gedaald of gestegen?

1. Gestegen, meer inbraken, vandalisme straatroof.
2. Gedaald, minder jeugdcriminaliteit gedaald doordat jongeren meer binnen zijn.
3. Er is meer online criminaliteit
4. Gedaald, er wordt namelijk minder aangifte gedaan