ACT zwachtelen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

OWE 3 - VTV

ACT zwachtelen / compressietherapie

en Ulcus Cruris

ACT zwachtelen

A = ambulante

C = compressie

T = therapie

• Het is een arbeidsintensieve en complexe vaardigheid.
  
• Wordt alleen uitgevoerd in opdracht van een arts. 

Compressie

• Uitoefenen van druk
• Druk rond de benen is gelijkmatig
• Hoogste druk rond de enkels
• Druk neemt af richting het hart

Indicaties gaan jullie zo zelf uitzoeken, op de volgende pagina wel even twee afbeeldingen om jullie te activeren

Wat is polsteren?

Polsteren

• Been rond en conisch maken
• Holten opvullen met polstermateriaal en scherpe randen (scheenbeen) afvlakken
• Doel: gelijkmatige drukverdeling
• Synthetische watten en tubifast buisverband

Opdracht in groepjes

1. Indicaties en contra-indicaties van ACT zwachtelen uitleggen
2. Verschil tussen lange rek en korte rek zwachtels uitleggen
3. Het verschil tussen een veneuze ulcus cruris en een arteriële ulcus cruris uitleggen
4. Behandeling van een ulcus cruris beschrijven en toelichten
5. Hoe pas je ACT zwachtelen toe en noem belangrijkste aandachtspunten

Korte presentatie groepjes

Indicaties

• Voorkomen oedeem (door bijv. veneuze insufficiëntie)
  
  
• (Voorkomen van) trombose
  
  
• Ulcus cruris
  
  
• Spataderen

Korte rek zwachtels

Niet/weinig rekbaar

Werkdruk

Bij mobiele zorgvragers

Dag en nacht te dragen

Twee zwachtels per been

Lange rek zwachtels

Rekbaar

Rustdruk

Bij minder mobiele zorgvragers

Alléén overdag!

Alle zwachtels zijn wasbaar op 30 graden

DEMONSTRATIE

Belangrijkste aandachtspunten

- twee zwachtels gebruiken, in tegenovergestelde richting zwachtelen.

- lengte van de zwachtels bepalen (1,5 tot 3x lengte onderbeen)

- voet in 90 graden

- altijd ín de rol kijken als je zwachtelt

- beginpunt voet

- 2/3 achillespees/hiel  1/3 onder de de voet/hak, daarna omgekeerd

- met de vorm van onderbeen mee zwachtelen

- let op vensters

- constante druk, liefst hogere druk bij voet, laagste bij knie

- kleur van de tenen

AAN DE SLAG!

Pak de O&O lijst erbij

Leefstijladviezen

Zijn er nog vragen?

Was de les duidelijk?

Tips en Tops!

Veneuze insufficientie

Wordt veroorzaakt doordat kleppen in de aderen niet goed meer werken. 

Hierdoor hoopt overtollig vocht zich op. 

Er ontstaan o.a. spataderen, het bloed wat zich daar heeft verzameld, verspreidt zich naar omliggende weefsels.

Factoren die een rol spelen;

• Leeftijd
• Verminderde mobiliteit
• Obesitas 
• Geslacht; vrouwen vaker dan mannen. 
• Erfelijkheid 

https://www.medi.nl/gezondheid/diagnose-therapie/vaatproblemen/veneuze-insufficientie/

Problemen bij het zwachtelen

• Pijn
  
• Irritatie van de huid
  
• Vensteroedeem
  
• Striemen en blaren
• Kleur tenen
• Afzakken van de zwachtel
  

Wat zijn contra-indicaties voor ACT zwachtelen?

Contra-indicaties

o.a.:

Arteriële insufficiëntie

Huidaandoening

Allergie voor bestanddelen van de zwachtels

Hartproblemen (afhankelijk van situatie)

Reuma

Verpleegkundige aandachtspunten

• Heb aandacht en begrip voor pijn, oedeem, beperkingen en verminderde mobiliteit van de zorgvrager.
  
  
• Realiseer je dat het belangrijk is dat deze handeling goed uitgevoerd wordt en ken de indicaties & contra-indicaties.
  
  
• Geef de zorgvrager goede voorlichting.

Voorlichting

• Hoe om te gaan met veranderende leefwijze; mobiliteit, aanschaf materialen, hulpmiddelen etc. 
• Beter liggen en lopen dan zitten en staan.
• Vermijd overmatige warmte, zoals vloerverwarming, een heet bad of te veel zon.
• Belang van gezond lichaamsgewicht / voeding / voldoende beweging