1.1 Het begin van de koude oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Afspraken

• De telefoon blijft in de telefoontas!
• Je zit volgens de plattegrond
  
• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, huiswerk gemaakt.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les of in de pauze
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Lessonup:

• Bij het einde van de timer start de les.
• Login met je eigen naam.

Kapitalisme

1. Wereld waarin iedereen aan zich zelf denkt
2. De productiemiddelen zijn wél privé eigendom. Ondernemers mogen zelf bepalen wat ze willen maken en hoeveel ze ervoor vragen.
3. Het hoofddoel is zoveel mogelijk winst maken.
4. Burgers hebben grondrechten; vrijheid van meningsuiting, godsdienst, drukpers,

Communisme

1. Wereld waarin iedereen gelijk is.
2. De productiemiddelen  (landbouwgrond, fabrieken, mijnen) zijn geen privé eigendom, maar van de staat.
3. De overheid controleert alles 
4. De burgers hebben geen vrijheden

Communisme: politieke stroming die gelooft dat armoede kan worden opgelost door het privébezit af te schaffen. Alle bezittingen worden gemeenschappelijk bezit.

Communisme: economisch systeem waarin ondernemers zo veel mogelijk winst proberen te maken. De grond, de bedrijven en het kapitaal zijn in het bezit van de ondernemers.

Met welke landen had Duitsland een bondgenootschap?

1. Rusland, Italië
2. Italië, Japan
3. Frankrijk en Engeland
4. Engeland en Japan

Uit welke landen bestonden de geallieerden?

1. Engeland, Amerika en Rusland
2. Engeland, Amerika en Italië
3. Engeland, Amerika en Duitsland
4. Engeland, Italië en Rusland

Wat is het kaptitalisme?

1. Systeem waarin ondernemers zo veel mogelijk winst proberen te maken.
2. Systeem waarin alle rijkdom zo goed mogelijk verdeeld wordt onder het volk.
3. Systeem waarin alle rijkdom bij een kleine elite ligt, die alle fabrieken in handen heeft.
4. Systeem waarin alle rijkdom bij één persoon ligt, die als dictator regeert

Wat is communisme (in theorie)?

1. Politieke stroming met als doel zoveel mogelijk winst te maken.
2. Politieke stroming waarin de burgers mogen stemmen op hun eigen leiders
3. Politieke stroming waarin één dictator alle macht heeft
4. politieke stroming die gelooft dat armoede kan worden opgelost door het privébezit af te schaffen.

In theorie zou iedereen bij het communisme gelijk zijn, omdat niemand meer privé bezit heeft.

Hoe zag de praktijk eruit?

1. Een kleine elite trok alle macht en rijkdom naar zich toe
2. In feite werd het kapitalistische systeem ingevoerd in Rusland
3. Mensen waren daadwerkelijk gelijk en hadden geen eigendom meer
4. De macht kwam tijdelijk bij één persoon te liggen, daarna werd het gelijk

Sleep de woorden naar de goede plek

Kapitalisme

Communisme

verschillen arm en rijk

iedereen heeft hetzelfde

Vrijemarkteconomie

Planeconomie

Democratie

Dictatuur

Vrijheid van meningsuiting

eenpartijstelsel

Meerdere partijen

Amerika

Rusland

Bekijk deze afbeelding. Welke van deze staatshoofden zijn allemaal leiders van een communistisch land?

1. Churchill (Engeland)
2. Roosevelt (Amerika)
3. Stalin (Sovjet-Unie)

De grote drie

1. Sovjet-Unie (Stalin)
2. Engeland (Churchill)
3. Amerika (Roosevelt)

Conferentie van Jalta

Doel: Hoe brengen we de oorlog zo snel mogelijk tot een einde.

Eis Sovjet-Unie: Grote delen van Polen bij de Sovjet-Unie, om te voorkomen dat Duitsland nog een keer kon aanvallen.

Wat zouden Engeland en Amerika van de eis van de Sovjet-Unie (Rusland) vnden?

1. Goed, ze wilden voorkomen dat Duitsland nog een keer kon aanvallen
2. Geen mening, ze waren te druk bezig met het bevrijden van west Europa
3. Slecht, maar ze hebben geen keus.

Conferentie Potsdam

• Tweede Wereldoorlog was beëindigt. Amerika had de oorlog in Japan beëindigt met een atoombom.  

• De grote drie komen bijeen in Potsdam:

1. Duitsland en Berlijn zouden verdeeld worden.
2. In elk deel moest ervoor worden gezorgd dat Duitsland weer een democratie werd
3. Duitsland moest worden ontwapend

Bekijk de afbeelding.

Wat zou de Sovjet-Unie er van vinden dat Amerika de oorlog in Japan heeft beëindigt met een atoombom

1. Goed, hoe eerder de oorlog voorbij zou zijn hoe beter
2. Geen mening, de Sovjet-Unie bemoeide zich niet met de oorlog in Japan
3. Slecht, een atoombom zo dicht bij hun eigen grondgebied is gevaarlijk

Verwacht je dat de Sovjet-Unie zich aan de afspraak houdt om Duitsland democratisch te maken?

1. Ja, zo kunnen zij voor het communisme stemmen
2. Nee, Stalin is een dictator en zit dus niet op democratie te wachten

Europa verdeeld

• Europa splijt in twee delen; aan kapitalistisch westblok en een communistisch oostblok.

• Om te voorkomen dat mensen uit het oosten vluchten laat Stalin een kilometerslange muur bouwen:  IJzeren gordijn

Waarom zouden juist veel mensen van oost naar west vluchten, maar niet andersom?

Truman

• Het westen (vooral Amerika) is bang voor de verspreiding van het communisme.

• Trumanleer: Ingrijpen als een land communistisch dreigt te worden  (Vietnamoorlog, Koreaoorlog, Cubacrisis)

• Marshallhulp: miljarden steun voor wederopbouw in Europa; als het economisch goed gaat met een land wordt het niet communistisch.

"als het economisch goed gaat met een land wordt het niet communistisch"

Hoe kan je dit verklaren

Wapenwedloop

Huiswerk

Maken opdracht: