hoofdstuk 16

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

hoofdstuk 16

Vragen?

Hoofdstuk 13 t/m 15? 

Domein D

Aandelen kapitaal

Emissie van aandelen

Reserves

Intrinsieke waarde

winstverdeling en dividend

VERBAND EIGEN VERMOGEN - AANDELENKAPITAAL

Het aandelenkapitaal is een deel van de passiva van een onderneming. 

Het aandelenkapitaal is onderdeel van het eigen vermogen. Het is het vermogen dat is verkregen door de uitgifte van aandelen. De aandelen op de balans staan altijd genoteerd tegen de nominale waarde van de aandelen.

Nominale waarde aandeel

= bedrag dat op aandeel staat

Koerswaarde aandeel

= bedrag dat je voor het aandeel moet betalen als je het wilt kopen. 

Emissie van aandelen

Stel de aandelen hebben een nominale waarde  van bijvoorbeeld €10. Je kunt de aandelen verkopen:

A pari --> Gelijk aan de nominale waarde dus voor €10

Boven pari --> boven de nominale waarde bijv. €15  --> er ontstaat agio

Beneden pari --> Onder de nominale waarde bijv. voor €8 

Op de balans: Aandelenkapitaal

Maatschappelijk aandelen kapitaal                   €1.000.000

Aandelen in portefeuille                         -               €  400.000

Geplaatst aandelenkapitaal                                  €   600.000

Aandelen in portefeuille zijn de niet uitgegeven aandelen. 

Deze zien we terug op de balans

2 manieren om als aandeelhouder rendement op een aandeel te behalen:

- Dividend: aandeelhouders ontvangen een deel van de behaalde winst

- Koerswinst / -verlies: de beurskoers van het aandeel kan na de aanschaf stijgen of dalen

Tantiemes:

- bonussen

- vaak voor directie / RvC, soms voor alle personeel

- ter oplossing principaal-agent-dilemma

Preferente aandelen? Voorrang!

1. Winstuitkering ("6% preferent aandelenkapitaal" (balans))
   
2. Zeggenschap (prioriteitsaandelen genoemd; op naam; vaak oprichters)
   
3. Uitkering bij liquidatie

Voor- en nadelen gewone en preferente aandelen voor de onderneming

Voordelen bij gewone aandelen

• Opbrengst is hoger dan bij preferente aandelen. 
• Aandeelhouders bemoeien zich meestal niet met beleid. 

Nadelen preferente aandelen

• Moeilijk om nog gewoon aandelenkapitaal aan te trekken.
• Preferentie wordt meegenomen in de onderhandelingen. 

Het uitgeven van aandelen

Bekend maken dat je nieuwe aandelen gaat uitgeven.  

In de Prospectus staat:

• Het doel van de emissie
• een overzicht van de resultaten van afgelopen jaren
• winstverdeling
• de verwachte emissiekoers
• de plaatsings- en betaaldatum

Emissiekoers

1. A pari: Emissiekoers = nominale waarde
2. Boven pari: Emissiekoers > nominale waarde
3. Beneden pari: Emissiekoers < nominale waarde*

* Alleen als 1 en 2 niet kunnen en er dringend EV nodig is.

Emitteren boven pari

Ontstaat een AGIO, dit is het verschil tussen de emissiekoers en de nominale waarde

Aandelen worden verkocht voor € 20 p/st en hebben een nominale waarde van € 15 p/st. 

AGIO: € 5 p/st > komt op de balans onder agioreserve

Reserves

• winstreserves > winst wat niet wordt uitgekeerd
• agioreserve > aandelen boven pari verkocht
• wettelijke reserves
   - herwaarderingsreserve > vaste activa worden tegen actuele waarde op balans waarderen

Waarom reserves aanhouden?

- Iets achter de hand houden voor slechte tijden.

- VV omruilen voor EV --> daling interestkosten.

- Dividendstabilisatie. > in geval van lagere winst een reserve hebben om dividend op peil te houden

- Uitbreiding in de toekomst.

          - interne financiering: financieren met ingehouden winsten

           - externe financiering: financieren met nieuw vermogen. 

Reserves verdwijnen en/of worden minder door:

• geleden verliezen worden afgeboekt van winstreserve;
• Na een waardedaling VA neemt herwaarderingsreserve af;
• Reserve wordt gebruikt voor het doel waarvoor die gecreëerd is;

Intrinsieke waarde

Intrinsieke waarde = eigen vermogen of bezittingen - vv

Dus inclusief reserves.

Intrinsieke waarde per aandeel =

intrinsieke waarde / aantal geplaatste aandelen

Koersvorming

Gegeven

• Intrinsieke waarde
• Toekomstverwachtingen
• Speculanten kunnen de koers beïnvloeden.

--> vraag en aanbod bepalen de koers. 

Dividend

Brutodividend = dividendpercentage x nominale waarde

                     = dividendpercentage x geplaatst AK

Nettodividend = Brutodividend - Dividendbelasting

( dividendbelasting = 15% )

Dividendbelasting uit te keren aan belastingdienst

Nettodividend uit te keren aan aandeelhouders 

Dividend

• Het deel van de winst wat wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders. 
• Meestal aangegeven als dividendpercentage 
• Het uit te keren dividend bereken je dan als volgt:
• Dividendbedrag = dividendpercentage x geplaatst aandelenkapitaal

• Hoe bereken je het dividend per aandeel? 
• Bereken het aantal geplaatste aandelen
  Aantal geplaatste aandelen = gepl. aandelenkap. / nom. waarde per aandeel  

• Dividend per aandeel = dividendbedrag/ aantal geplaatste aandelen

Samen maken

E16.3

In de les maken

z16.1 t/m e16.2