Groepsdynamica VZ3D0A en VZ3D0B

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

WELZIJN: Groepsdynamica

BBL Periode 2
Oefenopdracht: B1-K1-W4 Voert zorg- en begeleidingsactiviteiten uit

Theorie hoort bij T7: Bemiddelen bij een conflict

Groepsdynamiek

Groepsdynamica

Wat is nu groepsdynamica?​

Waarin zit nu de dynamiek?​

Wanneer spreek je van een groep?​

Het sociale geheel.

Aspecten binnen een groep

Groepsdynamica zegt iets over de processen in de groep.

Proces aspect​

Omgangsregels, normen en relaties

Taak aspect

De zaken waarmee de groep bezig is en waarover de groep praat. bv gezamenlijk doel 

Bij groepen mensen gelden regels die niet vooraf besproken zijn, ze zijn er gewoon. Als je denkt aan cultuur, onderstroom, ongeschreven regels, groepsprocessen, de klik, respect, normaal doen, dan gaat het over container begrippen waar ieder een andere betekenis aan geeft. Daarnaast heeft iedere groep een geschiedenis. En je kunt groepen op vier verschillende manieren kwalificeren op basis van de samenstelling.

Je ziet dat er veel variabelen zijn, dit betekent dat je analyse van het probleem tijdrovend zal zijn. Het is een illusie dat je met eenvoudige interventies een complex probleem kunt oplossen. En als laatste: vaak willen we iets aan de zorgvrager veranderen, terwijl deze waarschijnlijk reageert op de omgeving.

Groepsdynamiek
in de ouderenzorg,
wat kun je allemaal zien?

ACTIE  en REACTIE

Primaire groep

Secundaire groep

Formele groep

Informele groep

Homegene groep

Hetrogene groep

Groep in de directe omgeving van de cliënt. (familie, vrienden). Er is sprake van een gevoelsband. 

Een groep je in terecht komt, bv. sport, klas, werk. De groep heeft vaak een gemeenschappelijk doel. 

Niet zelf samengesteld. Leden hebben geen invloed op regels. Bv. binnen een organisatie

Groep ontstaat spontaan en is niet verplicht. bv. vriendschappen 

Bestaat uit leden met gelijke kenmerken. Zegt iets over de fysieke kenmerken of zijn overeenkomstig aan de rol van de groepsleden.

De individuele kenmerken verschillen. Vaak is de groep bij elkaar ivm een groepstaak

Soorten groepen

• Primaire groep: Groep in de directe omgeving van de cliënt. (familie, vrienden). Er is sprake van een gevoelsband. 
• Secundaire groep: Een groep je in terecht komt, bv. sport, klas, werk. De groep heeft vaak een gemeenschappelijk doel. 
• Formele groep: Niet zelf samengesteld. Leden hebben geen invloed op regels. Bv. binnen een organisatie
• Informele groep: Groep ontstaat spontaan en is niet verplicht. bv. vriendschappen 
• Homogene groep: Bestaat uit leden met gelijke kenmerken. Zegt iets over de fysieke kenmerken of zijn overeenkomstig aan de rol van de groepsleden.
• Hetrogene groep: De  individuele kenmerken verschillen. Vaak is de groep bij elkaar ivm een groepstaak

Altijd lid van een groep

Functies: 

Basisbehoefte van een mens om ergens bij te horen. Verschaft identiteit en status.  Wij gevoel. 

Doelen: 

          Taakdoel: een gezamenlijke taak die de groep wil vervullen (werk, sport)

          Sfeerdoel: hoe mensen met elkaar omgaan, samenwerken (bewust en onbewust) 

Sfeer en taakdoelen zijn met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar

Voor en nadelen: 

          Voordelen: verschaft identiteit, geeft gevoel ergens bij te horen

          Nadelen: mensen worden afhankelijk van de groep

Groepskarakteristieken 

Groepskarakteristieken bepalen het karakter van de groep. 

• Groepscultuur: bestaat uit normen en waarden. (formele en informele groepen)
• Groepssocialisatie:  eigen maken van de groepscultuur
• Groepsdruk: Iedereen wil ergens bij horen. Negatief en positief
• Groepscohesie: een groep die een geheel vormt. Iedereen krijgt voldoende ruimte om zichzelf te zijn, taken en verantwoordelijkheden zijn eerlijk verdeeld. 
• Groepsrollen, activelingen/leiders, sfeermakers, meelopers, dwarsliggers, zondebokken

Helikopterview niveau 4

het gezin / de woning

Vrienden / werk / dagbesteding

de maatschappij

Micro

Meso

Macro

Fasen binnen een groep

Forming

• De mensen kennen elkaar niet.
  
• Er is geen verbondenheid.
  
• De aandacht is vooral gericht op de centrale figuur, meestal de officiële   teamleider.
  
• In deze fase zal de teamleider zijn autoriteit moeten neerzetten en de   autoriteit uitstralen die de leden van hem verwachten.
  
• Of niet…
  

Storming

• Fase van conflict en chaos.
  
• Verschillen, Irritaties en conflicten komen aan de oppervlakte. Worden vaak openlijk uitgespeeld.
  
• Elk teamlid streeft zijn eigen standpunten en belangen na.
  
• Meer ik-gevoel dan wij-gevoel.
  
• Sommige groepsrollen worden duidelijk.
  

Norming

• De groepsnormen worden duidelijk.
  
• Deelnemers accepteren hun groepsrol.
  
• Samenwerking komt op gang, de manier waarop wordt soms expliciet vastgelegd.
• Ieder teamlid wordt zich er van bewust dat hij de ander   nodig heeft.
  

Performing

• Geen individuen maar teamspelers.
  
• Grote betrokkenheid bij elkaar en de teamdoelen.
  
• Open communicatie, uitspreken van gevoel en het geven van feedback.
  
• Een goed functionerend team.
  

Reforming (evaluatie)

• Een team zal weer uit elkaar vallen of deelnemers nemen   afscheid.
  
• Emoties rond het afscheid.
  
• Als het team doorgaat, komen ze opnieuw in de forming   fase.
  
• Rollen worden herverdeeld.
  

Elke fase vraagt om een andere interventie

In welke fasen zitten jullie als groep volgens jou?

Wat is groepsdynamica

1. De indeling van de groep
2. Gaat over processen die zich in de groep afspelen
3. de invloeden vanuit de maatschappij
4. Zijn de normen en waarden van een groep

Vanaf wanneer is er sprake van een groep

1. 2
2. 3
3. 4
4. meer dan 5

Welke groepsaspecten hebben we behandeld?

1. Proces en doel
2. Individu, taak en doel
3. Proces, taak en doel
4. Proces en taak

Waar vallen omgangsregels, normen en regels onder?

1. Taakaspect
2. Procesaspect

Noem een voordeel en een nadeel van een groep?

Wat is de basisbehoefte van een mens als het gaat om groepen?

Als er sprake is van gelijke kenmerken, tot welke groep behoort iemand dan?

1. Informele groep
2. Homogene groep
3. Secundaire groep
4. Hetrogene groep

Waar valt een formele groep onder?

1. micro niveau
2. meso niveau
3. macro niveau

Groeps-
karakteristieken

Welke fase hoort er niet bij?

1. forming
2. storming
3. Performing
4. Newforming

In welke fase komt de groep terecht nadat iemand de groep verlaten heeft?

1. Norming
2. Storming
3. Performing
4. Forming

Wat gebeurt er in de stormingsfase?

Waarom is het belangrijk om de fasen van een groepsproces te herkennen?

Wat vonden jullie van deze lesvorm?

Volgende les

Conflicthantering