3.7 Schaalniveaus

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

4. Schaalniveaus 

Rijke en arme landen

• Bruto binnenlands product (bbp)

- Totale inkomen dat in een land in een jaar wordt verdiend

Waarom lijkt China rijker dan Nederland?

Rijke en arme landen

• Bruto binnenlands product (bbp)

- Totale inkomen dat in een land in een jaar wordt verdiend

- Geen eerlijke manier om te meten of een land rijk is

• Bbp per hoofd

- Bbp gedeeld door het aantal inwoners

- Eerlijkere manier om te meten of een land rijk is

• Armoede grens

- Inkomen dat je minimaal nodig hebt om te kunnen leven

- Volgens de Verenigde Naties: in armste landen €1,70

Ontwikkelingskenmerken

• Levensverwachting

-Hoe oud iemand wordt

• Gezondheidszorg
• Onderwijs
• Ondervoeding
• Analfabetisme

-Niet kunnen lezen en schrijven

• Human Development Index (HDI)

-Gebruikt verschillende kenmerken

-Je kunt de ontwikkeling van landen meten

Arme landen blijven arm

Arme landen hebben weinig geld voor:

-Onderwijs

-Wegen

-Lonen

-Gezondheidszorg

-Bij oorlog --> Geen ontwikkeling

-Door onderwijs --> Ontwikkeling

Rijke landen blijven rijk

• Rijke landen kunnen investeren

-Onderwijs

-Gezondheidszorg

-Transport

• Rijke landen beschermen hun rijkdom

-Grenzen sluiten voor producten uit arme landen

-Goederen uit arme landen duurder maken

-Grenzen sluiten voor mensen uit arme landen

Begrippen

• Centrum

• Periferie

• Semiperiferie

• Westerse landen

• Ontwikkelingslanden

• Derdewereldlanden

• Opkomende economieën

centrum

periferie

armoede

landbouw

macht

rijkdom

sloppen

wijken

westerse

landen

goede gezondheidszorg

ontwikkelingslanden

Wat moet je nu kunnen en kennen? 

Je moet alle begrippen kunnen uitleggen. 

Je moet de lesdoelen kunnen beantwoorden.

Je moet een samenvatting of een mindmap kunnen maken.

Centrum of periferie?

1. Centrum
2. Periferie

Centrum of periferie?

1. Centrum
2. Periferie

wat voor prodcuten gaan er over en weer? 

Leerdoelen 

• Je weet welke schaalniveaus je bij aardrijkskunde gebruikt.

• Je kunt van schaalniveau inzoomen en uitzoomen.

• Je kunt centrum en periferie op de drie schaalniveaus beschrijven.

Naar school of de Efteling?

Waarom een directeur van een basisschool blij is met 250 leerlingen en de directeur van de Efteling niet blij is met 250 bezoekers op een dag .

Wat is mondiaal

1. Wereldwijd
2. Een werelddeel
3. Landelijk
4. Een provincie

Welk schaalniveau wordt hier afgebeeld?

1. Lokale schaal
2. Regionale schaal
3. Nationale schaal
4. Continentale schaal

Welk schaalniveau wordt hier afgebeeld?

1. Lokale schaal
2. Regionale schaal
3. Nationale schaal
4. Continentale schaal

1. Lokale schaal
2. Nationale schaal
3. Regionale schaal
4. Mondiale schaal

Op welke schaal is deze kaart ook al weer?

1. Lokale schaal
2. Regionale schaal
3. Continentale schaal
4. Mondiale schaal

continentaal 

nationaal

lokaal

regionaal

Inzoomen

• Op de volgende pagina's gaan we inzoomen. 
• We beginnen bij de Wereld. En gaan van daar naar een steeds kleiner gebied. We eindigen bij de wijken van de stad Groningen.

Mondiaal

• Schaalniveau= mondiaal (de wereld)
• Hoe donkerder rood, hoe hoger het BBP per hoofd. 
• Donkerrood=centrum
• geel=periferie

Continentaal

• Schaalniveau= continentaal (in dit geval Europa)
• Hoe donkerder groen, hoe hoger het BNP (soort BBP) van dat land.
• Donkergroen= centrum
• Lichtgroen= periferie

Nationaal

• Schaalniveau=nationaal (in dit geval Nederland)
• Hoe donkerder paars, hoe hoger het gemiddelde inkomen in die gemeente.
• Centrum= de Randstad 
• Periferie= voornamelijk Friesland, Groningen, Drenthe, Limburg en Zeeland.

Regionaal

• Schaalniveau= regionaal (in dit geval provincie Groningen)
• Hoe donkerder blauw, hoe hoger het gemiddelde inkomen in die gemeente.
• Je ziet hier dat Groningen het laagste gemiddelde inkomen heeft van de hele provincie. Dit komt oa doordat er veel studenten in de stad Groningen wonen.

Lokaal

• Schaalniveau=lokaal (in dit geval de stad Groningen)
  
• Ook op dit niveau zie je verschillen
• Oranje= In deze wijk kunnen de mensen moeilijker rondkomen dan het landelijk gemiddelde.
• Licht-oranje= In deze wijk kunnen de mensen gemiddeld rondkomen dan het landelijk gemiddelde.
• Groen= In deze wijk kunnen de mensen beter rondkomen dan het landelijk gemiddelde.

Uitzoomen

• Nu gaan we in 1x helemaal uitzoomen, dus van de wijken van Groningen naar --> de Wereld
• Hierdoor krijg je weer overzicht

Let op, de mensen uit de oranje wijken op deze afbeelding....

...wonen nog wel altijd in een rood land op bovenstaande kaart. Een land dat tot het centrum van de wereld behoort met een hoog BBP per hoofd.

Wisselen van schaalniveau

• Soms helpt het om in/uit te zoomen als je ergens naar kijkt.

Begrippen

• Schaalniveau

• Lokaal schaalniveau

• Regionaal niveau

• Nationaal schaalniveau

• Continentaal niveau

• Mondiaal schaalniveau

• Uitzoomen

• Inzoomen

Wat moet je nu kunnen en kennen? 

Je moet alle begrippen kunnen uitleggen. 

Je moet de lesdoelen kunnen beantwoorden.

Je moet een samenvatting of een mindmap kunnen maken.