Les 6 "Jagers worden boeren: Van kamp naar kamp"

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Geschiedenis

Mobieltje in je zakkie!

Startklaar zitten.

1. Leerdoelen

2. Herhaling: evolutietheorie en bronnen

3. Van kamp naar kamp

Leerdoelen

Dit kan je na deze les:

Je kunt uitleggen op welke wijze de jagers-verzamelaars leefden.

Je weet wat de ijstijd, de steentijd en de middensteentijd zijn.

Tijd van jagers en boeren

Prehistorie

tot 3000 v. Chr.

Wetenschappelijke verklaring voor het ontstaan van de mensen. Mensen zouden miljoenen jaren geleden zijn ontstaan uit apen en mensapen.

Verhalen waarin wordt verteld hoe God (of goden) de werelden de mens heeft (hebben) gemaakt.

Scheppingsverhalen

Evolutietheorie

Homo habilis

Homo erectus

Homo sapiens

Neanderthaler

Cro Magnon

1

2

3

4

5

Hiërogliefen

Grottekening

Reconstructie

geschreven bron

ongeschreven bron

primaire  bron

secundaire  bron

IJstijd en steentijd

De ijstijd

Omstreeks 30.000 v. Chr.

Dikke ijslaag van de poolkap over Noord-Amerika, Europa en Azië. 

Nederland was niet bedekt met ijs, maar er heerste wel een poolklimaat.

Jagd op dieren (mammoeten, rendieren, paarden, ...)

De steentijd

Jagdwerktuigen waren gemaakt uit steen.

Prehistorie = steentijd!

De middensteentijd

Rond 10.000 v. Chr. steeg de gemiddelde temperatuur, het ijs smolt en de laatste ijstijd kwam ten einde. Door de klimaatverandering stierven de mammoeten uit. De zeespiegel steeg, waardoor er aan de kust moerasgebieden ontstonden (een goed gebied voor dieren).

Verder konden de jagers-verzamelaars meer voedsel in de natuur vinden.

Leerboek blz. 14 en 15

Hoe leefden de jagers-verzamelaars?

Reconstructie

Een kamp van jagers-verzamelaars in Midden-Europa, omstreeks 14.000 v. Chr.

De jagers-verzamelaars waren nomaden.

Zij leefden in groepen van ongeveer twintig personen.

Verdeling van taken: (Mannen en oudere jongen) gingen op jacht, andere verzamelden wilde planten en vruchten.

Dieren jagden ze niet alleen maar voor vlees. Zij maakten kleding van de vacht en werktuigen uit de botten.

Nomaden hadden geen vaste woonplek!

Zij woonden in tenten, hutten en of grotten.

Welke invloed had het einde van de laatste ijstijd op de jagers-verzamelaars?

Het einde van de ijstijd

Rond 10.000 v. Chr. steeg de gemiddelde temperatuur, het ijs smolt en de laatste ijstijd kwam ten einde. Door de klimaatverandering stierven de mammoeten uit. Maar daarvoor: Meer voedsel in de natuur.

Leerboek blz. 14, 15 en 16

Wat hebben jullie net gezien?
Welke soort bron was het?
Is deze betrouwbaar?

Aan de slag!

Opdracht 17, 18, 19 en 20 op blz. 10 en 11 in jouw werkboek

De grotschilderingen in Chauvet

Grotschildering van wilde dieren, ongeveer 32.000 jaar geleden gemaakt door jager-verzamelaars in Chauvet (Zuid-Frankrijk)

Leerboek blz. 12 t/m 16

Van kamp naar kamp

Jagers-verzamelaars als nomaden

Opdracht 26 en 27 op blz. 13 in jouw werkboek

Opdracht 30 en 31 op blz. 14 en 15 in jouw werkboek

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat gaan we volgende keer doen?

SO 1 periode 1

Neem je laptop mee!

Huiswerk

Opdrachten afmaken