TH1E BS 2 de bouw van botten en BS3 Beenverbindingen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

Planning voor vandaag

1. Afronding BS 2 bouw van botten
   
2. Uitleg BS3 beenverbindingen
3. Huiswerk
   
4. Vooruitblik

Tekst

Lesdoelen

Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven

Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

B2: De bouw van botten

Botten bestaan uit kalkzouten en collageen (lijmstof)

• Kalkzouten geven stevigheid
• Collageen zorgt voor de buigbaarheid

Hierdoor zijn ze stevig maar breken ze niet snel

Fontanellen

• Je begint met meer botten dan dat je eindigt
• In de loop van de eerste 10-20 jaar verandert kraakbeen in botweefsel
• Bijvoorbeeld bij de fontanellen: De ruimte tussen de botten van de schedel van een baby
  

Lesdoelen

Je kunt de bouw van botweefsel en kraakbeenweefsel beschrijven

Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven

vraag ?

wat is het verschil tussen kraakbeenweefsel en beenweefsel?

Verloop lijmstof en kalkzouten

Beenverbindingen

Weet je het nog? 

Het skelet bestaat uit beenderen. 

In totaal hebben volwassenen 206 beenderen. 

Hoofd, romp en ledematen.

Botgroepen.

Voor leerlingen in de klas
DEMO Practicum 1

Kijk naar de demo

Beantwoord vraag 1 t/m 3 op blz. 67

Thuiszitters krijgen deze demo volgende week donderdag.

Leerdoelen § 4.3

6. Je kunt de beenverbindingen beschrijven.
7. Je kunt de bouw van de gewrichten beschrijven.
8. Je kunt de werking beschrijven van het:                             scharniergewricht, kogelgewricht, rolgewricht.

Beenverbindingen 

Er zijn verschillende verbindingen. 

vergroeiing - naadverbinding - kraakbeenverbinding - gewricht

Naadverbinding

Je schedelbeenderen zijn verbonden met een naadverbinding. 

De naden zijn kronkelig.

Bij een baby zitten de schedelbeenderen nog niet helemaal aan elkaar gegroeid.

Dit noemen we fontanel. 

Er is dan nog een beetje beweging tussen de schedelbeenderen mogelijk. 

Er is geen beweging mogelijk. 

Kraakbeenverbinding

Wanneer twee botten met kraakbeen verbonden zijn, noemen we dit een kraakbeenverbinding.

De ribbenkast en ruggenwervel zijn hier voorbeelden van. 

Er is weinig beweging mogelijk

Bouw van een kogelgewricht

1. Gewrichtskogel en kom
2. Gewrichtskapsel
3. Gewrichtssmeer
4. Kapselbanden
5. Kraakbeenlaagje

Gewrichten

Gewrichten zijn ook een verbinding tussen 2 beenderen. 

Je hebt 3 soorten:

kogelgewricht

scharniergewricht

rolgewricht

kogelgewricht

De kop van het bot beweegt in de kom van het andere bot. 

Voorbeelden:

schouder - heup 

Er is veel beweging mogelijk. 

Scharniergewricht

Een scharniergewricht kan botten alleen maar laten buigen of strekken. 

voorbeeld: knie, elleboog

Er is veel beweging mogelijk. 

Rolgewricht

een rolgewricht zorgt ervoor dat twee beenderen langs elkaar kunnen bewegen.

Voorbeeld: je onderarm (spaakbeen/ellepijp) 

Er is veel beweging mogelijk. 

check leerdoelen...

Leerdoelen §4.3

6. Je kunt de beenverbindingen beschrijven.
7. Je kunt de bouw van de gewrichten beschrijven.
8. Je kunt de werking beschrijven van het: scharniergewricht, kogelgewricht, rolgewricht.

Nr. 1. van afbeelding 1 is de gewrichtskogel

1. Waar
2. Niet waar

De ribben en het borstbeen zijn verbonden door gewrichten.

1. Waar
2. Niet waar

Hoe zit het staartbeen vast aan het heiligbeen?

1. naden
2. vergroeid
3. kraakbeen
4. gewrichten

Welke beenverbindingen zijn beweeglijk?

1. 2 en 3
2. 1 en 2
3. 1 en 3

Botten kunnen op verschillende manieren verbonden zijn. Noem de 4 beenverbindingen.

Wat is de functie van gewrichtssmeer?

1. Slijtage voorkomen
2. Splinteren voorkomen
3. Schok voorkomen
4. Soepeler laten bewegen

Een naadverbinding is ...

1. een beetje beweeglijk.
2. beweeglijk.
3. niet beweeglijk.

Een kogelgewricht zit in je

1. onderarm en onderbeen.
2. schouder en heup.
3. opperarmbeen en ellepijp.

Hoe noem je het bot dat met een kogel vast zit in de kom van de heup?

1. opperarmbeen
2. dijbeen
3. ellepijp
4. spaakbeen

Vertel in eigen woorden wat je deze les geleerd hebt. Noem iets wat je nog niet wist.

Aan de slag

leren § 4.1 en § 4.2

lezen § 4.3

mk en lr § 4.3 gewrichten 

Multi: basisstof 1 tm 3 test jezelfs maken

Deadline vrijdag 15 april