Periode 2 - Les 7 - Hartritmestoornissen en klepaandoeningen

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

les 7 - Hartritmestoornissen en klepaandoeningen

Hoe zat het ook alweer met hartfalen??

4 vragen

Chronisch hartfalen is in de meeste gevallen te genezen.

1. Juist
2. Onjuist

Hartfalen (verminderde pompfunctie van het hart), kan leiden tot een prikkelhoest.

1. Juist
2. Onjuist
3. Weet niet

Bij hartfalen functioneert de hartspier minder goed en verzwakt de pomp. Als de linkerhelft van uw hart onvoldoende pompt, raken de bloedvaten van de longen overvol. Hierdoor ontstaat er ter hoogte van de longen vochtophoping waardoor u kortademig kunt worden en kriebelhoest kunt krijgen.

Waarvan is sprake bij een astma cardiale?

1. Acuut hartfalen LINKS
2. Acuut hartfalen RECHTS
3. Chronisch hartfalen LINKS
4. Chronisch hartfalen RECHTS

Indien de linker harthelft onvoldoende pompt, raken de bloedvaten van de longen overvol waardoor stuwing en vochtophoping ontstaan en kortademigheid en kriebelhoest kunnen optreden. Het plots optreden van felle benauwdheid wijst op een ernstige achteruitgang van de toestand ( 'longoedeem' of 'water op de longen' ).

Om de long zitten twee vliezen; het longvlies en het borstvlies. Tussen deze vliezen zit een dun laagje vloeistof. Er is een goede balans tussen de aanvoer en afvoer van het vocht. Als de balans verstoord raakt, hoopt het vocht zich op in de ruimte tussen de vliezen en komt er 'vocht achter de longen'.

Wat is het meest belangrijke aandachtspunt bij hartfalen?

1. Vochtbalans
2. Lage bloeddruk
3. Stress
4. Cholesterol

Nieuwe lesstof

Hartritmestoornissen

Hartklep problemen

Wat is een bradycardie?

1. hartslag die onregelmatig is
2. hartslag van 50 slagen of minder per minuut
3. hartslag van 100 slagen of meer per minuut

Een snelle hartslag noemen we ook wel...

1. bradycardie
2. hypotensie
3. hypertensie
4. tachycardie

>100 p/min

Bonusvraag
Bij welke meetgegevens moet je denken aan shock? (bijv bij sepsis)

1. Tachycardie + hypertensie
2. Bradycardie + hypotensie
3. Tachycardie + hypotensie
4. Bradycardie + hypertensie

Klachten bij ritmestoornissen

• palpitaties/hartkloppingen
• pijn of druk op de borst
• duizeligheid of lichtheid in het hoofd,
  
• tintelingen,
  
• droge mond,
  
• hoofdpijn,
  
• misselijkheid.

Oorzaken ritmestoornissen

• ouderdom
• te snelwerkende schildklier 
• hartinfarct
• cardiomyopathie (hartspierziekte)
• hartfalen
• hartoperatie
• intoxicatie (alcohol, drugs, cafeïne)
• Erfelijke aandoeningen

Diagnostiek

Diagnostiek ritmestoornissen

• ECG
• Holter registratie
• "Verklikker" (reveal)

Wat wordt er op een ECG geregistreerd?

1. De prikkelgeleiding over de kransslagaders
2. De bloedstroom door het hart
3. De geleiding van elektrische prikkels in de hartspier
4. De bloedstroom door de kransslagaders

ECG aansluiting

ECG: elektrocardiogram

(rust vs inspanning/fietsproef)

VVT-2: 8.3.1

Reveal

het apparaat is 2 lucifers​

het zit gedurende 3 jaar in je lichaam​

controleert 24u per dag je hartritme​

uitleg geven waarom dit nodig is (klachten zoals duizelig afgelopen tijd of dat de oorzaak nog niet bekend is)​

U kunt met uw hartimplantaat zwemmen, in bad gaan en sporten zonder dat u bang hoeft te zijn dat de hartmonitor beschadigd raakt​

Soms kunnen bepaalde activiteiten (nog) niet uit te voeren vanwege het onverklaarbare flauwvallen of omdat uw operatiewond nog niet genezen is.

Behandeling

Medicatie bij hartritmestoornissen

Digoxine

Bètabokkers: bijv. atenolol, bisoprolol, metoprolol, propranolol 

Calciumblokkers: verapamil en diltiazem 

Anti-aritmica: amiodaron, disopyramide, propafenon

                                      Antistollingsmiddelen

 

Digoxine vergroot de contractiekracht van het hart (positief-inotroop), verlaagt de hartfrequentie (negatief-chronotroop) en vertraagt de AV-geleiding (negatief-dromotroop)

Calciumblokkers worden voorgeschreven om het hart te ontlasten en de bloeddruk te verlagen. Calcium is nodig om spieren te laten samentrekken. Calciumblokkers verslappen juist de spieren en verwijden de bloedvaten zodat het bloed goed kan stromen.

Beta-blokkers worden niet gegeven bij patiënten met hartritmestoornissen die zorgen voor een trager hartritme. Het risico is namelijk dat de hartslag te traag wordt.

Behandeling ritmestoornissen

• Pacemaker
• Medicatie
• Cardioversie
• ICD (interne defibrillator)
• Ablatie

Profylaxe: Anticoagulantia

Vasalva methode

• Thuis ook uit te voeren
• In 45% van de SVT's effectief

Pacemaker en ICD

Hartklepproblemen

Aortaklepstenose

Mitralisklep insufficiëntie

De meest voorkomende niet-aangeboren hartklepafwijking 

(40% van alle hartklepaandoeningen) is een vernauwing van de aortaklep (aortastenose). Ongeveer de helft van alle 80-plussers heeft een vorm van aortaklepvernauwing. Bij 4% is de aandoening zo ernstig dat ze aanleiding geeft tot hartfalen.

De tweede meest voorkomende niet-aangeboren hartklepaandoening bij volwassenen is een mitralisklep die niet meer goed sluit (mitralisinsufficiëntie).

Andere hartklepaandoeningen komen veel minder vaak voor:

tricuspidalisklep die niet meer goed sluit (tricuspidalisinsufficiëntie);

mitralisklep die niet meer goed opent (mitralisstenose);

aortaklep die niet meer goed sluit (aorta-insufficiëntie).

Kleppen

hartkleppen:  tussen kamers en boezems AV kleppen!!!

mitralis (links), 

tricuspidalis (rechts)

RK  en longslagader:  Pulmonaliskleppen

halve maanvormige kleppen 

LK en aorta : Aortaklep

Aortaklepstenose

40% van alle niet aangeboren hartklepproblemen

Helft van alle 80+ers

4% v.d. patiënten -> hartfalen

Buitenkant

Binnenkant

Kransslag aders

LB

RB

RK

LK

Bovenste holle ader

Onderste holle ader

Rechter hartklep

Linker 

hartklep

Aortaklep

Aorta

Longslagader

Pulmonarisklep

Harttussenwand

Longader

Hartkleppen

Op een echo wordt de aortaklep ook weleens gezien als het Mercedes logo 

Aortaklep stenose (AOS)

Incomplete opening van de aortaklep

Oorzaak; degeneratie, acuut reuma, hypertensie, artherosclerose van de klep, endocarditis

Symptomen; 

kortademigheid bij inspanning, vermoeidheid, 

POB, flauwvallen

Doordat de aortaklep minder goed opent, zal de linkerhartkamer harder werken om dit te proberen opvangen en zo toch zoveel mogelijk bloed naar het lichaam te pompen. Hierdoor zal de hartspier dikker worden.

Je kan de volgende symptomen hebben:

Inspanningen zullen merkbaar minder vlot gaan.

Mogelijke klachten zijn kortademigheid en pijn op de borst.

In vergevorderde stadia kan er bij inspanning je zelfs flauwvallen optreden.

Een plotse dood is zeldzaam.

Bij ongeveer een vijfde van de personen met een aortaklepvernauwing ontstaat er een verhoogde bloedingsneiging, vooral in het maagdarmstelsel.

Chirurgische behandeling:

Vervangen aortaklep via de lies (TAVI)

Vervangen aortaklep via bovenkant borstbeen

Een percutane aortaklepimplantatie (Transcatheter Aortic Valve Implantation, TAVI) is een behandeling die wordt toegepast als er sprake is van een ernstige vernauwing van één van uw hartkleppen, namelijk de aortaklep.

Mitralisklep insufficiëntie

Nummer 2 van de meest voorkomende niet aangeboren hartklepafwijkingen

Mitralisklep insufficiëntie

Onvolledig sluiten (lekken) van de mitralisklep

Oorzaak; degeneratie, acuut reuma, hypertensie, artherosclerose van de klep, endocarditis

Symptomen; 

kortademigheid bij inspanning, later ook in rust. tachycardie, POB, hoesten, hoofdpijn

Oedeem in benen, buikpijn. 

Gewichtstoename 

Lichte tot matige vormen veroorzaken geen klachten. Omdat de klep niet meer goed sluit, kan er tijdens de samentrekking van het hart wat bloed terugstromen naar de longen. Hierdoor kan er vocht in de longen komen (longoedeem).

Je kan de volgende symptomen hebben:

Vooral kortademigheid treedt op, eerst bij inspanning, later zelfs in rust.

Ook hartkloppingen, een onregelmatige hartslag en pijn op de borst kunnen aanwezig zijn.

Door vochtopstapeling kunnen de benen opzwellen (oedeem) en kan de lever uitzetten met buikpijn tot gevolg.

Ook het gewicht neemt toe.

Mitralisklep insufficientie, ook wel mitralisklep regurgitatie genoemd, treedt op wanneer de mitralisklep in het hart niet goed sluit en bloed terugstroomt van de linker ventrikel naar de linkerboezem. Dit kan leiden tot verschillende symptomen, waaronder kortademigheid, vermoeidheid, hartkloppingen en zwelling in de benen.

Wat is Tako Tsubo cardiomyopathie? Tako Tsubo cardiomyopathie is een ziekte van de hartspier waarbij de linkerkamer plotseling niet meer goed pompt. Dit kan optreden bij langdurige hevige emotionele stress of bij een heftige lichamelijke ervaring zoals een ongeval of pijn.
 

Er zijn verschillende oorzaken van mitralisklep insufficientie, waaronder:

Degeneratieve klepaandoeningen: Dit treedt op als gevolg van veroudering en slijtage van de klep. De klepbladen worden stijver en kunnen zich niet goed sluiten, waardoor er bloed terugstroomt.

Reumatische hartziekte: Dit treedt op als gevolg van een bacteriële infectie die leidt tot ontsteking van de klep. Hierdoor kunnen littekens ontstaan op de klep, wat kan leiden tot een slechte sluiting.

Aangeboren afwijkingen: Dit treedt op als gevolg van een aangeboren afwijking van de mitralisklep. De klep kan te groot of te klein zijn, of er kunnen te veel of te weinig klepbladen zijn.

Hartspierziekten: Dit treedt op als gevolg van een hartspierziekte, zoals cardiomyopathie. Hierdoor kan de hartspierzwakte de klep vervormen, wat kan leiden tot een slechte sluiting.

Acute myocardiale infarcten: Dit treedt op als gevolg van een hartaanval, waarbij een deel van de hartspier afsterft. Hierdoor kan de klep vervormd raken en niet goed sluiten.

Andere oorzaken: Mitralisklep insufficientie kan ook worden veroorzaakt door bepaalde medicijnen, trauma of andere medische aandoeningen.

Behandeling van mitralisklep insufficientie hangt af van de ernst en de oorzaak van de aandoening. In sommige gevallen kan medicatie voldoende zijn om de symptomen te behandelen, terwijl in andere gevallen een operatie nodig kan zijn om de klep te repareren of te vervangen.

Behandeling

Maar eerst een slokdarmecho (+CT) -> exacte diagnostiek

Keuze 1:

 reparatie (voorkeur) of vervanging

Keuze 2:

Openhartoperatie of (DaVinci)robot chirurgie

Oorzaken niet aangeboren hartklepafwijkingen

- endocarditis

- ontstekingsziekten zoals reuma

- ouderdom

- atherosclerose

- roken

- hypertensie

- hoog cholesterol

- DM

Endocarditis en pericarditis

-itis = ontsteking

Endocard = weefsel binnenzijde hart en hartkleppen

Pericard = weefsel buitenzijde hart

Endocarditis en pericarditis

Endocarditis - ontsteking van de hartkleppen

Pericarditis - ontsteking van het hartzakje

Endocarditis profylaxe

Preventief antibiotica bij bepaalde ingrepen bij hoog risico patiënten

Hoog risico patiënten:

Bij patiënten met bijvoorbeeld een kunsthartklep, aangeboren hartafwijking, eerder doorgemaakte endocarditis

Volgende week

Anemie

Lesstof en opdracht in Teams