Par. 3.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Nederland in de jaren 1914 - 1918

Nederland blijft Neutraal

In welk jaar begon de Eerste Wereldoorlog?

1. 1904
2. 1914
3. 1924
4. 1934

Waarom neemt Rusland niet langer deel aan de Eerste Wereldoorlog?

1. Onbeperkte duikbotenoorlog
2. Onderschept telegram
3. Ruzie met Duitsland
4. Russische Revolutie

Wat is een reden dat de Amerikanen toch mee gaan doen in de Eerste Wereldoorlog?

1. Onbeperkte Duikbotenoorlog
2. Pearl Harbor
3. Het Zimmerman Telegram
4. Inval van België

Is deze kaart van voor of na de Eerste Wereldoorlog?  Geef een argument.

Europa

Is deze kaart van voor 1914 of na 1919?  Geef een argument waarom jij dit denkt.

Nederland en België in 1914

4 augustus 1914: Duitsland valt België binnen, bijna heel België wordt veroverd

Nederland blijft neutraal

Gevolgen voor België

- Landbouw, handel en industrie had te zwaar lijden tijdens de oorlog

-  De Duitsers namen van alles in beslag: fietsen, auto's, paarden en voedsel

- Er ontstond grote schaarste in het land (kleding, kolen en voedsel slecht verkrijgbaar voor de bevolking)

- Veel Belgische steden werden verwoest

- Duitsland trad hard op tegen burgers in het verzet; ook zonder bewijs werden burgers doodgeschoten en huizen in brand gestoken

Vergissing van Troelstra

1918

• In november 1918 vindt Troelstra (SDAP) dat Nederland klaar was voor een 'socialistische revolutie', zoals in Rusland was geweest. De verandering door wetgeving ging hem te langzaam
• Op dat moment had Nederland economisch 'last' van de Eerste Wereldoorlog: Belgische vluchtelingen, en Nederlandse soldaten, die wel paraat moesten staan, klaagden over slecht voedsel en strenge regels.
• De eerste verkiezingen sinds Algemeen Kiesrecht waren Troelstra tegengevallen: "Met verkiezingen zouden de socialisten nooit aan de macht komen!"

Na de 'Vergissing van Troelstra' gaat het publiek massaal de straat om koningin Wilhelmina en haar dochter kroonprinses Juliana steun te betuigen. Soldaten zwaaien met de Nederlandse vlag. Het is wel duidelijk dat het volk niet voor Troelstra, maar voor het koningshuis kiest: Troelstra's revolutiepoging is na een week mislukt.

De Dodendraad

• De Dodendraad, door Duit-sers aangelegd tussen Begie en Nederland
• Doel: Geallieerde soldaten, Duitse deserteurs, spionnen of oorlogsvrijwilligers tegen-houden
• Vermoedelijk rond  1000 mensen zijn  omgekomen.

• Duitsers plaatsen dodendraad om vluchtelingen tegen te houden: 2.000 Volt op draad, dus zeker dood als je het raakt. 
• Onbeperkte duikboten oorlog maakt ook NLse slachtoffers. Daarnaast slecht voor de handel.
• Distributiesysteem  moet ervoor zorgen dat voedsel op bonnen eerlijker verdeeld wordt,

Het jaar 1917

Na het uitroepen van de onbeperkte duikbotenoorlog in 1917

begon het Verenigd koninkrijk met de Zeeblokkade

Dus Nederland tijdens WOI...

• Mobilisering van het leger
• Belgische vluchtelingen kwamen naar NL en de aanleg van de Dodendraad (De Draad des Doods)
• Grote schaarste goederen (handel overzee werd moeilijk door onbeperkte duikbotenoorlog)
• Veel produkten alleen nog “op de bon” verkrijgbaar (distributiesysteem d.m.v. bonkaarten)
  
• En Troelstra 'vergist' zich. Ondanks de problemen bleef de revolutie uit. 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen

Begrippen en personen:

dodendraad

mobilisatie

neutraliteit

algemeen mannenkiesrecht

districtenstelsel

(stelsel van) evenredige vertegenwoordiging

Pacificatie

handelsbelemmeringen

distributiesysteem

bonkaarten

schaarste

revolutiepoging van Troelstra

Troelstra