18-11

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

programma

Lezen in leesboek

uitleg opdracht

herhalen verwijswoorden, congruentie 

volgende les: verwerkingsopdracht

lezen

Geen boek?  schrijf de theorie over van blz 159

Vrijstelling? studietijd

Opdracht

Open plekken

relaties tussen hoofdpersonen

Stijl van de schrijver

Uitleg titel

verwijswoorden

blz 154 en verder

Wanneer gebruik je hen als verwijswoord?

1. na een onderwerp
2. bij een meewerkend voorwerp
3. als het lijdend voorwerp is of na een voorzetsel

verwijswoorden (1):
vul de onderstaande zin aan met het juiste verwijswoord

Het openluchtbad is de hele zomer gesloten, omdat ... gerenoveerd moet worden.

1. hij
2. zij
3. het

verwijswoorden (2):
vul de onderstaande zin aan met het juiste verwijswoord

Nu die mooie klassieke radio het niet meer doet, moet ik .... laten repareren.

1. hem
2. haar
3. het

verwijswoorden (3):
vul de onderstaande zin aan met het juiste verwijswoord

Als de onderzoekscommissie belastende uitspraken doet, kan alleen de rechter ... het zwijgen opleggen.

1. hem
2. haar
3. het
4. ze

verwijswoorden (4):
vul de onderstaande zin aan met het juiste verwijswoord

In een concern ... zoveel vestigingen in het buitenland heeft, moet de voertaal wel Engels zijn.

1. die
2. dat
3. wat

verwijswoorden (5):
vul de onderstaande zin aan met de juiste verwijswoorden

Veel mensen zijn blij met een goede vriend of vriendin ... ze alles kunnen vertellen ... hen dwarszit.

1. waaraan, wat
2. waaraan, dat
3. aan wie, wat
4. aan wie, dat

vrouwelijke uitgangen

De volgende zin is fout. Wat voor soort fout is er gemaakt?

De pinksterdagen beloven heel zonnig te worden en gaan we dus maar eens doorbrengen aan de kust.

1. Incongruentie
2. Foutieve samentrekking

CONGRUENTIE

Onderwerp en persoonsvorm moeten gelijk zijn in getal.

Dus als het onderwerp enkelvoudig is, moet de persoonsvorm ook enkelvoudig zijn. En als het onderwerp meervoudig is, moet de persoonsvorm ook meervoudig zijn. 

Gelijkheid in getal noemen we congruentie.

CONGRUENTIEFOUTEN

We noemen dit ook wel INCONGRUENTIE.

Incongruentie betekent niet gelijk of niet passend.

Dat wil zeggen dat het getal (ev/mv) van het onderwerp en de persoonsvorm niet gelijk zijn.

Dit komt vaak voor bij onderwerpen die voor ons gevoel meervoud zijn, maar taalkundig enkelvoud.

Wat is goed / congruent?

1. De kudde koeien staan in de wei
2. De kudde koeien staat in de wei

Wat is goed / congruent?

1. Op Museumdag is de meeste musea gratis toegankelijk.
2. Op Museumdag zijn de meeste musea gratis toegankelijk.

Wat is goed / congruent?

1. Een groep wielrenners viel vlak voor de finish
2. Een groep wielrenners vielen vlak voor de finish

Wat is goed / congruent?

1. Een partij sportschoenen spoelde aan op het strand
2. Een partij sportschoenen spoelden aan op het strand

De toeristen wordt/worden gevraagd door te lopen.

1. wordt
2. worden

Deze jongeren streven naar een samenleving die de door hen verafschuwde normen ingericht zijn.

1. goed
2. fout