Vwo 4 Nectar 4.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Paragraaf 4.3

Deze periode (TW2)

Deze periode (TW2)

Voorbeeld haploïde cel

MITOSE

MEIOSE I 

MEIOSE II

2n --> 2n + 2n 

2n --> n + n 

n --> n + n 

Een menselijke cel bevat 46 chromosomen. Hoeveel chromosomen bevat een dochtercel na mitose?

1. 23
2. 46
3. 69
4. 92

Een menselijke cel bevat 46 chromosomen. Hoeveel chromosomen bevat een dochtercel na meiose?

1. 23
2. 46
3. 69
4. 92

Mitose

Meiose

vorming van huidcellen

diploide cellen

ongeslachtelijke voortplanting

reductiedeling

vorming van zaadcellen

dochtercellen identiek aan moedercel

haploide cellen

geslachtelijke voortplanting

vorming van eicellen

2n -> n+n -> n+n+n+n

2n -> 2n + 2n

Er vindt celdeling plaats om spiercellen te maken. Is dit mitose of meiose

1. Mitose
2. Meiose
3. Kan allebei

Dit hiernaast is een karyogram van een....

1. zaadcel
2. eicel
3. lichaamscel
4. is niet te zeggen

Mitose

Meiose 1

Meiose

Meiose

Mitose

Mitose of Meiose?

Waar vindt meiose plaats?

Meiose

Meiose

Leerdoelen 4.2

Leerdoelen 4.3

Wat zijn hormonen?

Hormonen zijn stoffen die door hormoonklieren geproduceerd worden. Ze worden daarna afgegeven aan het bloed en leiden tot een reactie ergens anders in het lichaam (stimulerend of remmend)

Hormoonklieren

Regeling bij de mens 

BiNaS 89 C + A

Regeling bij de mens

BiNaS 89A

BiNaS 89C

Regeling bij de mens 

BiNaS 89 C + A

Hormoonregeling man

Testosteron:

• stimuleert secondaire geslachtskenmerken
  
• stimuleert aanmaak zaadcellen
  
• regelt concentratie GnRH, FSH en ICSH
  

BiNaS 89C

Regeling bij de mens 

BiNaS 89 C + A

Hormoonregeling man

BiNaS 86C

Testosteron:

• stimuleert secondaire geslachtskenmerken
  
• stimuleert aanmaak zaadcellen
  
• regelt concentratie GnRH, FSH en ICSH
  

Regeling bij de mens 

BiNaS 89 C + A

Hormoonregeling vrouw

BiNaS 89A

Hypofyse

• gestimuleerd door GnRH uit hypothalamus
• maakt FSH en LH aan

Eierstokken 

• gestimuleerd door FSH en LH
  
• oestradiol = oestrogeen
  
• progesteron
  

Hormonale regeling bij de vrouw

GnRH

Gonadotropin releasing hormone

hormoonklier: hypothalamus

doelwitorgaan: hypofyse

hypothalamus

hypofyse

ovaria

GnRH

FSH

LH

FSH

Follikel stimulerend hormoon

hormoonklier: hypofyse

doelwitorgaan: cellen van Sertoli

- rijp en groei follikel/eicel

ovulatie

ontwikkeling geel lichaam

oestradiol

LH

Luteiniserend hormoon

hormoonklier: hypofyse

doelwitorgaan: cellen van Leydig

oestradiol  

progesteron

progesteron

Menstruatiecyclus BINAS 86C

Gemiddeld 28 dagen

dag 1  = eerste dag van menstruatie

dag 14 = ovulatie (verschilt per vrouw)

dag 5 - 14: folliculaire fase

onder invloed van FSH rijpt follikel en eicel

oestrogeen wordt afgegeven: stimuleert diktegroei baarmoederslijmvlies

dag 14 - 28: luteale fase

onder invloed van LH-piek vindt ovulatieplaats

restant follikel --> geel lichaam (door LH)

baarmoederslijmvlies verkliert door progesteron

dag 1 - 4: menstruatie

geel lichaam vervalt: geen progesteron productie meer

baarmoederslijmvlies wordt afgestoten

Ontwikkeling van follikel

BiNaS 86D

Menstruatiecyclus

BiNaS 86C

https:

hypothamamus

hypofyse

FSH

LH

testosteron

Oestrogenen

FSH

LH

Wat is de functie van de geslachtshormonen? 

(Tip: kijk in BiNaS 89A)

Progesteron

zorgt voor dikker worden baarmoederslijmvlies

zorgt voor de ovulatie en vorming geel lichaam

zorgt voor de rijping van het follikel

zorgt dat baarmoederslijmvlies nog dikker wordt; remming LH en FSH

Welk hormoon wordt met 2 aangegeven?
(Tip: kijk in BiNaS tabel 86C)

1. LH
2. FSH
3. Oestrogeen
4. Progesteron

Welk hormoon wordt met 4 aangegeven?
(Tip: kijk in BiNaS tabel 86C)

1. LH
2. FSH
3. Oestrogeen
4. Progesteron

Welke proces vindt plaats bij P?

1. Bevruchting
2. Menstruatie
3. Ovulatie
4. Innesteling

menstruatie

ovulatie

progesteron

oestrogeen

gele lichaam

eierstok

follikel

Leerdoelen 4.3

• Lezen 4.4 (5 min!)
• Maken 4.3: opdracht 39-42, 46-49

Aan het werk