H4 par. 1 Van handwerk naar machine

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Tijd van burgers en stoommachines

De industriële revolutie

par. 1.1 Van handwerk naar machine

Kenmerkende aspecten

31. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen

32. De voortschrijdende democratisering (Kiesstrijd)

33. De Industriële Revolutie

Invalshoeken

• Economisch: 
• wat zijn de middelen van bestaan? 
• Denk hierbij bijvoorbeeld jagen en verzamelen, landbouw, industrie. 
• Hoe komen mensen aan hun inkomsten?

 

Invalshoeken

• Politiek-bestuurlijk: 
• hoe wordt de samenleving bestuurd? 
• Wie is de baas? 
• Welke regels en wetten zijn er?
• Wie controleert de wetten en wie voert ze uit?

 

Invalshoeken

• sociaal: 
• dit gaat bijvoorbeeld over de leefomstandigheden van mensen en de verschillende sociale lagen. 
• Zijn er grote verschillen tussen mannen/vrouwen en arm/rijk? 
• Leven de mensen in de stad of op het platteland?

Invalshoeken

• cultureel: wat denken en voelen de mensen en hoe uitten ze dit?
• bijvoorbeeld in hun gewoontes en regels, 
• geloof, 
• kunst en 
• wetenschap. 

Feit en mening

• feit: een feit is iets waarover geen discussie bestaat. Als iets in meerdere (betrouwbare) bronnen wordt genoemd, dan mag je aannemen dat het zo gebeurd is.

• mening: iets wat een persoon vindt, persoonsgebonden en kan dus veranderen.

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat industrialisatie inhoudt.
• Je kunt de belangrijkste oorzaken noemen van de industriële revolutie
• Je kunt uitleggen waarom we spreken van een industriële revolutie.

• Je kent de begrippen en jaartallen uit deze paragraaf.
  

De eerste fabrieken

• Na 1750 ontstonden de eerste fabrieken in Groot-Brittannië.
• De opkomst van de productie in fabrieken: industrialisatie.

De eerste fabrieken

• Industrialisatie begon in de textielnijverheid.
• Rond 1700 maakten ondernemers voor het maken van garens en stoffen veel gebruik van huisnijverheid. 

De eerste fabrieken

• Eeuwenlang waren spinners en wevers gevestigd in steden, maar door de gilderegels waren die erg duur geworden.
• Daarom schakelden ondernemers mensen op het platteland in: boeren die (vooral in de winter) wat bij verdienden door thuis wollen stoffen te maken. 

De eerste fabrieken

• Rond 1700 kwam er meer vraag naar katoen: 
• goedkoper en draagt fijner.
• Katoen werd uit de koloniën naar Groot-Brittannië gehaald.

De eerste fabrieken

•  De spinners en wevers in de huisnijverheid konden de groeiende vraag naar katoenen stoffen niet aan.
• Zij hadden eenvoudige spinnewielen en weefgetouwen.

Wat is huisnijverheid?

Deze vrouw doet aan
huisnijverheid

1. waar
2. niet waar

Welk begrip past bij de afbeelding

1. Industrialisatie
2. fabriek
3. huisnijverheid

Welk land industrialiseerde het eerst?

1. Duitsland
2. Nederland
3. Groot-Brittannië
4. Verenigde Staten

Hallen waarin machines stonden en grote aantallen arbeiders werkten.

1. Huisnijverheid
2. Industrialisatie
3. Fabrieken

De eerste fabrieken

• Uitvinders deden hun best om werktuigen te ontwikkelen waarmee je sneller kon spinnen en weven.

De eerste fabrieken

• Volgende stap: machines aangedreven door waterkracht.
• Deze machines konden niet meer in huis staan.
• Fabrieken aan het water.

De eerste fabrieken

• De laatste stap: watermolens vervangen door stoommachines.

• De grote veranderingen door de komst van fabrieken, machines en stoomtreinen vanaf 1750: industriële revolutie.

Oorzaken industrialisatie

• Door de verbeteringen in de landbouw (18e eeuw) groeide de bevolking, waardoor er meer vraag naar katoenen kleding kwam. Gevolg: bouw katoenfabrieken.

• Genoeg arbeidskrachten beschikbaar doordat boeren werkloos raakten door verbeteringen in de landbouw. 

Oorzaken industrialisatie

• Goedkope grondstoffen uit de kolonies (katoen).

• In Groot-Brittannië waren grote voorraden steenkool en ijzererts aanwezig: goedkope brandstof. Ook voldoende ijzer voor machines, spoorwegen en bruggen.

Oorzaken industrialisatie

• Er werden steeds weer nieuwe machines uitgevonden: bijna alle producten werden nu met machines gemaakt: producten goedkoop: meer vraag: meer fabrieken.

Wat is de juiste volgorde?

1. Waterkracht - mankracht- stoomkracht
2. Mankracht - waterkracht - stoomkracht
3. Stoomkracht - mankracht - waterkracht
4. Mankracht - stoomkracht - waterkracht

Noem 2 verschillende oorzaken voor de industriële revolutie

Gevolgen van de industrialisatie

• Tussen 1750-1850 veranderde Groot-Brittannië van een agrarisch-stedelijke samenleving in een industriële samenleving en maakte huisnijverheid plaats voor massaproductie.
• Infrastructuur verbeterde.
• Verstedelijking.
• Opwarming van de aarde.

Gevolgen van de industrialisatie

• De gevolgen van de industrialisatie waren zo groot, dat we in 1800 een nieuwe periode laten beginnen, de periode waarin ook wij leven: de moderne tijd.

Noem 2 verschillende gevolgen van de industrialisatie.