11.A

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Aeneas' taak volbracht

Aeneas is :

1. een Trojaan
2. een zoon van Venus
3. verliefd op Dido
4. door de goden aangewezen om een nieuw Troje te stichten

Dido is:

1. de koningin van Carthago
2. verliefd op Aeneas
3. blij dat Aeneas weggaat
4. van plan Aeneas tegen te houden als hij weg wil gaan

Bijzinnen / voegwoorden

Aan een hoofdzin kunnen bijzinnen worden toegevoegd met behulp van voegwoorden. Zo wordt extra informatie aan een zin toegevoegd.

Deze bijzinnen kunnen in het Latijn worden ingeleid door woorden als:
cum, postquam, si, ut, dum, priusquam, quod/quia

(toen/terwijl, nadat, als, zodra/zoals, terwijl, voordat, omdat)

Oefening bespreken

- Bespreek als groep oefening 3 t/m i

- Jullie krijgen hiervoor 8 minuten

- Eerder klaar, werk dan verder aan opdracht 3j en k

Het voegwoord in regel 1 is:

1. valde
2. postquam
3. oram
4. Dido

Het voegwoord in regel 3/4 is:

1. quod
2. nihil
3. mori

Het voegwoord in regel 10 is:

1. felix
2. fui
3. donec
4. ad

Het voegwoord in regel 15/16 is:

1. postquam
2. pectus
3. his
4. gladio

Een bijzin heeft een eigen persoonsvorm en aanvullingen.

Vertaal het daarom zoals je elke zin zou vertalen!

Het einde van Dido

Dido valde dolebat, postquam Troiani navibus oram reliquerunt.

Nocte dormire non poterat, luce per urbem errabat

et munera neglegebat. Postremo, quo nihil iram et dolorem sedare poterat, Dido mori cupiebant.

Clam rogum sub caelo erexit. Ibi posuit vestes, gladium, effigiem Aeneae et lectum, in quo multas noctes dormiverant.

Hoeveel fouten hebben jullie ontdekt in de vertaling van zin 1 t/ 5? Welk cijfer zouden jullie deze leerlingen geven?

Dido was erg verdrietig, nadat de schepen van de Trojaan de kust hebben verlaten.

's Nachts kan ze niet slapen, overdag zwerft ze door de steden en verwaarloost haar taak.

Tenslotte kon niets haar woede of verdriet bedaren, omdat Dido verlangde te sterven.

Stieken heeft ze een brandstapel opgericht op de hemel. Daarop plaatste ze kleren, een zwaard, een portret van Aeneas en het bed waarin ze elke nacht sliep.

Dido was erg verdrietig, nadat de Trojanen met hun schepen de kust hadden verlaten.

's Nachts kon ze niet slapen, overdag zwierf ze door de stad en verwaarloosde haar taken.

Tenslotte, omdat niets haar woede en verdriet kon bedaren, verlangde Dido te sterven. Stiekem heeft  zij onder de hemel een brandstapel opgericht. Daar(op) plaatste zij kleren, een zwaard, een portret van Aeneas en het bed, waarop  zij vele nachten hadden geslapen.

Vertaal zelf regel 7 t/m 16.

Let hierbij op, wat je (behalve betekennissen van woorden) opzoekt om goed te vertalen!

Postquam rogum conscendit, in lecto procubuit et dixit:

'O inferi, hanc animam nunc accipite.

Vixi et vitae cursum perfeci. 

Urbem et moenia urbis meae vidi.

Felix fui, donec naves Troianorum ad oram Africae appulsae sunt.

Ducem Troianorum amavi, sed iste navibus effugit et me deseruit.

Perfide, non sine poena me fefelleris! Per sidera iuro:

ira mea te semper persequetur, quocumque ibis.

In italia multa bella ét te ét filium ét nepotes manent!'

Postquam his verbis Aeneam exsecrata est,

pectus gladio transfixit. Sic Dido regina vitam finivit.