5.1 Prijs van vrijheid - start oorzaken WO1

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Planning 

Verzuiling

Oorzaken Eerste wereldoorlog

Aan de slag

Verzuiling

• Dit is de opdeling van de Nederlandse samenleving. Er waren 4 groepen: protestanten, katholieken, liberalen & socialisten
• Je mocht alleen omgaan met mensen uit je eigen groep
• Er was veel sociale controle: familie, vrienden en de buurt controleerden of je je wel aan de 'regels' van de groep hield

Verzuiling

Welke 4 groepen waren er in de maatschappij?

 

De eerste wereldoorlog

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

Spanningen in Europa

1870
Frans-Duitse oorlog

Imperialisme

Militarisme

Nationalisme

Bondgenootschappen

Vaardigheid: aanleiding en oorzaken herkennen

• Oorzaken = waarom iets gebeurt. Vind je door te vragen 'waardoor?' Zijn er meestal meerdere en kunnen al lange tijd bestaan.
• Aanleiding = meest directe oorzaak; kan er dus maar eentje zijn. Ook wel: de druppel die de emmer doet overlopen. 

Leg uit: Wat is het verschil tussen een aanleiding en een oorzaak?

1870-1871 Frans-Duitse oorlog

• Frankrijk en Duitsland wilden laten zien dat ze het sterkste waren, maar binnen 10 maanden had Duitsland gewonnen. 
• Elzas-Lotharingen werd eigendom van Duitsland
• Frankrijk kreeg hierdoor veel haat tegen Duitsland, wilde wraak. 
• Duitsland werd na deze oorlog 1 land

Wie won de Frans-Duitse oorlog in 1871?

1. Frankrijk
2. Duitsland

Imperialisme

• Elk Europees land had koloniën, behalve Duitsland.
• Elk land met koloniën had een grote marine
• Duitsland sticht zijn Keizerlijke Marine om zo ook koloniën te kunnen stichten.

Veel landen in Europa hadden koloniën, behalve ....

1. Frankrijk
2. Duitsland
3. Engeland
4. België

"Verdeling" Africa

Spotprent

(komische, sarcastische tekening)

Nationalisme

• Iedereen met dezelfde taal, cultuur en geschiedenis voelden zich verbonden
• 1871: Duitse keizerrijk ontstaat. 

• Nationalisme: je voelt je als volk beter dan andere volken

Wat is Nationalisme?

Militarisme 

Verschillende uitvindingen: gevechtsvliegtuig, onderzeeër, mitrailleur  

Er ontstond een wedstrijd: welk land had de meeste wapens. Geen land wilde onder doen voor buurlanden.

Gevolg: elk Europees land had ontzettend veel wapens

Nationalisme en Militarisme is zo normaal

Dat kinderen er mee opgevoed worden.

Hoe is het ontstaan?

- Groeiend nationalisme - liefde voor hun eigen volk

- Veel militarisme - mensen vonden het leger belangrijk

- Nationalisme + militarisme = wapenwedloop

- Begint in 1914 en eindigt in 1918 

Sommige Europese staten wilden machtiger/groter worden.

Landen werden nerveus, wilden niet achterblijven

Nationalisme:

liefde voor eigen volk, beter voelen dan andere volken

(Imperialisme)

Militarisme:

Mensen vonden het leger goed en belangrijk

(Bondgenootschappen)

Nationalisme:

Liefde voor eigen volk, beter zijn dan andere volken

Militarisme:

Mensen vonden het leger goed en belangrijk

+

Wapenwedloop

Door de wapenwedloop ontstonden spanningen tussen landen. 

Niemand wilde onvoorbereid zijn als er oorlog kwam. 

=

Door nationalisme, en militarisme ontstond een race om wie de beste en sterkste wapens kreeg tussen landen. Wapenwedloop. Dit zorgde voor spanningen tussen landen. 

Kies het begrip:
Liefde voelen voor je eigen land/volk

1. Bondgenootschappen
2. Militarisme
3. Nationalisme
4. Imperialisme

Kies het begrip:
Mensen vonden het leger goed en belangrijk

1. Wapenwedloop
2. Nationalisme
3. Imperialisme
4. Militarisme

Kies het begrip:
Omdat landen niet achter wilden blijven, maakten ze steeds meer wapens

1. Nationalisme
2. Imperialisme
3. Wapenwedloop
4. Militarisme

Aan de slag!

Nakijken opdracht 1 tm 8

Maak (uitleg) opdracht 'Kleine stappen' op It'slearning