Les 1: Introductie jodendom

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Programma les 1:

• Planning en toetsing hoofdstuk 2
• Aantekeningen maken
  
• Korte geschiedenis
  
• Zoekopdracht in 2-tallen
  

Lesdoelen:

Je kent de belangrijkste momenten uit de Joodse geschiedenis

Je kunt vertellen over de Joodse gemeenschap in Nederland

Aantekeningen maken

• Neem een lege bladzijde in je schrift of document in je iPad
  
• Luister goed naar de uitleg
  
• Schrijf de kernwoorden op met daarbij korte uitleg
  
•  Gebruik de steekwoorden op de PowerPoint
  
• Gebruik geen volzinnen
  
• Laat overbodige woorden weg
  
• Gebruik symbolen: bijv. een pijl om een verband aan te geven of een dubbele punt als een definitie begint
  
• Onderstreep belangrijke woorden
  

Jodendom

Joden, christenen en moslims geloven in 1 God. Deze God is de schepper van alles wat bestaat. 

Het jodendom, het christendom en de islam:

• zijn alledrie in het Midden-Oosten ontstaan 
• komen ook uit elkaar voort
• zijn 'familie' van elkaar
• vinden het verhaal over Abraham belangrijk
• zijn monotheïstisch (= geloof in 1 God)

Jodendom

Geloofspunten

1. Er is één God

2. Het verbond tussen God en de joden

3. Naleving van de wet

4. Het geloof in een Messias

HET VERBOND MET GOD

God is in het Joodse geloof een beschermer. Tussen Joden en God bestaat een afspraak: God belooft het volk een eigen land. De Joden moeten de leefregels van God volgen.

MESSIAS

Joden geloven in de komst van een verlosser (een "messias"). Deze verlosser zal het Rijk van God komen brengen. 

Stromingen

Orthodoxe joden: houden zich streng aan de regels van de Thora. Nooit melk en vlees samen, de mannen hebben baarden en zwarte kleding. De Thora is geschreven door God. Je bent joods als jouw moeder joods is.

Liberale joden: vinden waarden uit de Thora belangrijk. Thora is geschreven door mensen.

Niet-religieuze joden: zijn wel joods, maar doen niets meer met het geloof. 

Een van de geloofspunten is monotheisme. Wat betekent dit?

1. Geloof in 1 god
2. Geloof in meerdere goden
3. Geloof in geen god
4. Geloof in 2 goden

Joden moeten zich aan de wet houden. Hoeveel wetten staan er in het Heilige Boek

1. 10
2. 67
3. 388
4. 613

Maak nu opdracht 1 in je boek

Geschiedenis

 - GESCHIEDENIS -

De Joden hebben vroeger veel rond getrokken. Zij waren op zoek naar een vaste verblijfplaats, maar werden vaak het 'zwarte schaap'. Ze kregen eigenlijk de schuld van alles wat negatief was.

2000 - 1800 voor Christus.

Begint met aartsvader Abraham. Samen met Izaak en Jacob zijn zij de aartsvaders. Vertrek naar het beloofde land. Abraham vindt houvast in het verbond dat hij met God heeft. 

De belofte van God gaat door zijn zoon Izaak, en op Izaak's zoon Jacob.

Geschiedenis

0 - 1000 na Christus.

De Romeinen heersen in deze tijd. De joden komen in opstand tegen de Romeinen. Jeruzalem (en de herbouwde tempel) worden verwoest. In 73 na Christus valt het laatste joodse verzet. Hierop verspreidden de joden zich over de hele wereld. Dit noemen we "diaspora". 

500 - 1500 (De Middeleeuwen)

Joden zijn tijdens de Middeleeuwen vaak als zondebok gezien. Ze kregen de schuld van de Pest en verschillende oorlogen. De christenen verwijten de joden datze Christus vermoord hebben Luther noemt de Joden de "anti-christus".

Jodendom in Nederland

Portugese en Duitse synagoge in Amsterdam

Jodendom in Nederland

Eerste Joodse gemeenschap komt in de 16e eeuw naar Nederland

Sefardische (Spaans/Portugees) en Asjkenazische (Duitsland, Oost-Europa) joden

Joodse buurt in Amsterdam

Taal Jiddisch: combinatie van Duits en Hebreeuws

Mokum, gabber, mazzel, smoes, noppes, jatten, kapsones, tof, gein

Amsterdam was Jeruzalem van het Westen

Hoe werden de Joden in Nederland behandeld?

Wat zijn de verschillen tussen de twee verschillende groepen Joden?