H2 Van de bergen naar de zee - Par 1 De vorming van de Alpen - les 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2.1 De vorming van de Alpen

Leerdoelen

1. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat het verschil is tussen exogene en endogene krachten.

2. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat verwering is en het herkennen op afbeeldingen.

3. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat erosie is en het herkennen op afbeeldingen. 

Herhalen

herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen herhalen

Wat is een plooiingsgebergte?

1. Gebergte dat is ontstaan door buiging van de aardkorst
2. Gebergte dat is ontstaan door plat maken van de aardkorst

Jong gebergte

Oud gebergte

Wat is sedimentgesteente?

De Alpen zijn ontstaan als gevolg van platentektoniek.

Maar in welke volgorde doen zij dat?

1

2

3

4

De aardplaten botsen tegen elkaar aan, waardoor het gebergte Alpen ontstaat

In de aarde vloeit een stroperige massa (magma) waarop aardplaten drijven.

De aardplaten Europa en Afrika bewegen door de stromende magma naar elkaar toe.

De aarde bestaat uit een kern, omringd door een mantel en is afgedekt met de dunne aardkorst.

Oud en jong gebergte

Hoe komt dat jong, oud wordt?

Endogene en Exogene krachten

Aardkorst verandert voortdurend van vorm, door natuurkrachten. Deze werken 2 kanten op. 

1. Exogenekrachten (exo = van buiten)
2. Endogene krachten (endo = van binnen)

Verwering en erosie

A

Convectiestromen

B

Verwering

Mechanische verwering

Chemische verwering

verwering waarbij gesteente verbrokkelt zonder dat de samenstelling verandert

Het oplossen van gesteente door de inwerking van water, zuren en zuurstof.

1

Gesteente valt uit elkaar zonder dat de samenstelling verandert.

2

Gesteente valt uit elkaar doordat de samenstelling verandert.

3 soorten mechanische verwering

1

Verwering door temperatuurverschillen: krimpen en uitzetten gesteente.

2

Verwering door vorst: water dat in scheurtjes uitzet doordat het bevriest.

3

Verwering door plantenwortels: gaan in scheurtjes zitten en duwen gesteente kapot.

A

B

C

Noorwegen

Welk type mechanische verwering?

1. hitte
2. vorst
3. planten
4. roest

Chemische verwering

Als de samenstelling van een gesteente wel verandert, spreek je van chemische verwering .

Chemisch proces 1 (carbonatatie) :

Chemische verwering zorgt ervoor dat bepaalde mineralen in gesteente afgebroken/opgelost worden.

1

Door auto's/fabrieken komt er meer C02 in de lucht.

2

Hierdoor wordt regen zuur. Want als water(druppels) in contact komen met C02 word de PH-waarde lager (<7).

3

De zure regen tast gesteente aan. Voornamelijk zandsteen. De mineralen worden als het ware opgelost.

Chemisch proces 2(hydrolyse)

Chemische verwering zorgt ervoor dat bepaalde mineralen in gesteente afgebroken/opgelost worden.

1

Bepaalde gesteentes hebben minder stevige minaralen (kalksteen).

2

Zodra dit soort gesteentes in aanraking komen met water worden de mineralen zachter of lossen ze op.

Ontstaan van grotten door verwering

2

Neerslag wordt zuur door de plantenwortels.

3

Kalksteen lost op.

1

Er valt neerslag.

4

Neerslag sijpelt door het gesteente naar beneden.

www.rtlnieuws.nl

Verweringsmateriaal

Als gesteente is verweert, valt het naar benenden. Het verzameld zich in een puinhelling. 

Het gesteente dat je in een puinhelling vindt noem je : Verweringsmateriaal

Landschapcyclus

Erosie (1)

Hoe zien we erosie terug op deze foto?

Erosie is het uitschuren van materiaal door water, ijs en wind

Stroomafwaarts

Erosie (2)

1

2

3

Mechanische verwering

Chemische verwering

Biologische verwering

Sleep het juiste begrip naar de juiste afbeelding

Chemische verwering

Mechanische verwering: ijs

Mechanische verwering: temperatuur

Mechanische verwering: planten

Erosie is...

1. Het oplossen of uit elkaar vallen van gesteente
2. Het proces waarin een grote steen tot zandstukjes wordt
3. De uitschurende werking van water of wind

Leerdoelen

1. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat het verschil is tussen exogene en endogene krachten.

2. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat verwering is en het herkennen op afbeeldingen.

3. Je kunt in eigen woorden uitleggen wat erosie is en het herkennen op afbeeldingen.